Artvin’in Yusufeli ilçesinde Çoruh’un üzerine projelendirilip temeli 26 Şubat 2013’te atılan, 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye’nin gövde yüksekliğiyle en yüksek, dünyanın beşinci en yüksek barajı Yusufeli Barajı ile hidroelektrik santrali (HES) inşası tamamlandı.
Baraj inşası sürecinde Yusufeli halkı su altında kalan köylerini geride bırakarak yeni inşa edilen yerleşim yerlerine taşındı.
22 Kasım 2022’de su tutmaya başlayan baraj Yusufeli ilçe merkezi ile Yeniköy, Tekkale, Irmakyanı, Çeltikdüzü, Çevreli, İşhan ve Meşecik köylerini su altında bıraktı. Kurulu gücü 558 megavat, yıllık enerji üretimi 1 milyar 888 milyon kilovatsaat olacak Yusufeli Barajı’nda 1,5 milyar metreküp su depolandı.
Sular altında kalan eski köy
Su çekildi, köy kalıntıları ortaya çıktı
1,5 asrı aşkın tarihinde yedinci kez taşınan ilçedeki barajda türbinlerinin dönmeye başlamasıyla enerji üretimi için ıslak testler devam ederken feyezan tedbiri kapsamında baraj suyunun bir bölümü tahliye edildi.
Su seviyesinin yaklaşık 30 metre çekilmesiyle daha önce su altında kalan yedi köyden Çevreli ve Çeltikdüzü’ndeki ev, okul ve yollar gün yüzüne çıktı. Köy halkı eski yerleşim alanlarını yakından görmek için bölgeye geldi.
Eski köylerini böyle izlediler.
Anılarımız orada kaldı
Su altına kalan köyünü ziyaret eden Sebiye Çetinkaya “Aşağıdaki köy barajla suyun altında kaldı. Şimdi yine çıktı ama anılarımız orada kaldı. Orada doğduk, büyüdük, çalıştık didindik, her şeyimizi orada yaptık, şimdi hiçbir şeyimiz kalmadı. Şu an su çekildi, evimiz gün yüzüne çıktı. Eski evimizin olduğu yeri toprakla doldurmuşlar, barajdan önce yaptığımız yeni evin kalıntısının küçük bir kısmı kalmış. Biz de orayı seyrediyoruz” dedi.
Nurhayat Kaya “Buraya geldik, eski köyümüzü izleyip hüzünleniyoruz. Köyde bahçelerimiz, değirmenimiz, evimiz vardı. Suyun dolmasıyla su altında kaldı. Şimdi ise su tekrar boşaldı ve anılarımız orada kaldı. Evimiz ortaya çıktı, buradan oraya bakıyoruz” diye konuştu.
Hayatını geçirdiği köyü izlediğini söyleyen Hayrettin Turhan ise “Suyun altında kalan yerleri izlemeye geldik, evim de orada duruyor. Bu yaşıma kadar burada yaşadım. Zaman zaman gelip buradan aşağıya doğru bakıyorum” dedi.
