Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler altın madeninde 13 Şubat’ta 10 milyon tondan fazla siyanürlü toprak kaymış, dokuz işçi o toprağın altında kalmıştı. Maden ABD merkezli Anagold’la yerli ortağı Çalık Holding’in işlettiği maden Erzincan’da aktif fay hattı üstünde ve Fırat Nehri’ne kuş uçuşu 300 metre mesafede. Bu sebeple uzmanlar madende çevre felaketi olabileceği konusunda senelerdir uyarı yapıyordu. Ancak başvurular sonuçsuz kalmıştı. Ve 13 şubattaki o facia oldu.
Faciada toprak altında kalan işçilerden Uğur Yıldız’ın cansız bedenine 53 gün, Adnan Keklik’in cesedine ise 66 gün sonra ulaşıldı. Diğer yedi işçi ise hâlâ aranıyor.
Dün TBMM’de kazayla ilgili kurulan İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu ikinci toplantısını yaptı.
‘Sorumluların başında Murat Kurum geliyor’
Toplantıda CHP’nin Enerji Bakanlığı’ndan sorumlu genel başkan yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz faciayla ilgili dönemin Çevre bakanı Murat Kurum’un sorumluluğuna değindi: “Bu felaketin neden gerçekleştiğini, hangi bakanlıkların sorumluluk alanına girdiğini, sorumluluklarının neler olduğunu anlamak için buradayız. Bu bakımdan önce genel bir değerlendirme yapmak istiyorum. Bu felaket siyanür içerikli milyonlarca ton yığın liç malzemesinden oluşan yapay bir dağın kayması. Yığın liç sahasının yüksekliği yaklaşık 264 metreye ulaşmış, bu alanda bu yükseklikle de liç sahası konusunda bir dünya rekoru kırılmıştır. Dünyanın en tehlikeli ve en yüksek yoğun liç sahası. Yığın liç sahasının bu yüksekliğe çıkmasının sorumlularının başında dönemin Çevre Bakanı Murat Kurum geliyor. Yığın liç sahasının bu yüksekliğe çıkmasına neden olan artışı 07.10.2021 tarihinde Murat Kurum adına imzalanarak şirkete verilen izinle yapılmıştır.”
Yavuzyılmaz AK Parti’nin arama kurtarma faaliyetini de eline yüzüne bulaştırdığını söyledi ve ”Afet sonrası da bir kriz oluşmuş durumda” dedi.
CHP’li vekilin Kurum’u ve iktidarı eleştiren sözlerine AK Parti ve MHP’li üyelerden tepki geldi. Komisyonda çıkan tartışma üzerine toplantıya ara verildi. Aranın ardından Yavuzyılmaz konuşmasına devam etti.
‘İki şirket AK Parti’ye yakın’
Yavuzyılmaz sorumlu şirketler Kartaltepe ve Anagold’un AK Parti’ye yakın olduğunu belirterek “Bu iki şirketin aynı anda liç sahasına yığma yapmasının bu felakete giden yolda şöyle çok önemli ve kritik bir etkisi var” dedi.
Bu sözlere AK Partili üyelerden ”Sermayeyi partilere yakınlıkla itham etmek doğru değil. Bir başka şirket de CHP’ye yakın olabilir” yanıtı geldi.
Yavuzyılmaz ise “Buraya gelmeden önce suçlu ve sorumlu kavramını ayıralım. İkinci bir şirket daha var. Utanılacak bir şey gibi niye davranıyorsunuz? Şirketi ve gerekli bakanlıkları neden davet etmemiz gerektiğiyle ilgili konuşuyorum” dedi.
‘Hangimiz siyanürden korkmayız?’
Diğer yandan MHP Gümüşhane Milletvekili Musa Küçük ise şunları söyledi: ”Altın madenciliği özel bir ihtisas gerektirir, paha ve değer olarak diğer madenlerden çok farklıdır. Hangimiz siyanürden korkmayız ama yüzde 85 altın üretimi siyanürle yapılıyor. Bir kere madenden vazgeçebilir miyiz, var mı böyle bir şansımız? Altın madenini en çok üretenlere bakıyorsunuz Çin, Rusya… Önemli olan madenciliği insana ve çevreye saygılı şekilde yapabilmek. Yoksa ‘ben madenden vazgeçiyorum’ derseniz dağda çobanlık bile yapamazsınız. Bakın ben altın hiçbir şey taşımıyorum, hanım arkadaşlarımız seviyor. Bunu daha sağlıklı nasıl yapabiliriz bunları araştırmamız lazım.”
