Burdur’daki Sagalassos’ta bir süredir tıpkı binlerce yıl önceki gibi sular akan Antoninler Çeşmesi’ne Antalya’da bir benzeri eklenecek. Manavgat’taki Side antik kentinin görkemli Nymphaeum’u yani anıtsal çeşmesi kapsamlı bir restorasyon sürecinde. Restorasyon tamamlanınca ayağa kaldırılan görkemli anıtsal çeşmeden 2 bin 200 yıl önce olduğu gibi su akacak.
M.Ö. ikinci yüzyıla tarihlenen anıtsal çeşme Nymphaeum’da kazı ve restorasyon çalışmaları sürdürülüyor. Side antik kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Feriştah Alanyalı anıtsal çeşme yapısının tarihi yerleşimin en önemli değerlerinden biri olduğunu söyledi.
Dünyanın en büyük antik çeşmelerinden biri
Prof. Dr. Feriştah Alanyalı “Bu alan 1960’lı yıllarda kazısı yapılmış, ancak koruma çalışmalarına hemen başlanamamış yapılardan biriydi. 2000’li yıllardan itibaren restorasyon çalışmaları başladı. 2023 yılından itibaren de burası Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kazılarına destek verilen Side’nin en önemli yapılarından biri oldu” dedi.
Bu çeşmenin anıtsal kapıdan kente girmeden önce antik çağda Side’ye gelenleri selamladığını anlatan Prof. Dr. Feriştah Alanyalı “Gerçekten anıtsal ölçekte bir yapı. Boyutları 50 metre uzunluğunda, üç katlı. Restitüsyonu da o şekilde hazırlandı. Sadece Side için değil, bölge ve antik dünya için hem çok önemli hem de antik dünyanın en önemli ve en büyük çeşme yapılarından birindeyiz” dedi.
Yakında sular akacak
Kazı çalışmalarının hem çeşmenin arka tarafında, hem de ön tarafta restorasyon çalışmalarıyla birlikte yürütüldüğünü anlatan Side antik kenti kazı başkanı Prof. Dr. Feriştah Alanyalı şunları söyledi:
“Hala çeşme ve çevresinin arkeolojisine dair yeni tespitler yapmaya devam ediyoruz. Çeşmenin restorasyonu muhtemelen 2025 yılı içinde büyük oranda tamamlanacak. Restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra çeşmenin önünde büyük bir su haznesi var ve oradan basamaklarla kent kapısıyla çeşme arasındaki meydana inilmekte. Antik kaynaklar ve yazılı belgeler bu meydandan bahsetmekte. Kentte kutlanan bayramlar için önemli bir toplanma yeri bu meydan. Dolayısıyla kazı çalışmaları, restorasyon çalışmaları bittikten sonra da bir süre devam edecek. Çevre düzenleme çalışmaları da bu çalışmalara eşlik edecek. Herkes bu antik çeşmeden su akıp, akmayacağını soruyor. Akma olasılığı çok yüksek. Çünkü çok yakında yeni bir kaynak tespit ettik. Belki o kaynak ileride bizim çeşmemizi de besleyebilir.”