ABD’nin Nevada eyaletinde düzenlenen Burning Man Festivali dünyanın en özgür ruhlu festivali olarak bilinir. Öyle ki festival kendini “toplum ve sanat deneyi” olarak tanımlar, katılımcıların “radikal biçimde kendini ifade edebileceği” bir mecra olarak bilinir. Ancak belli ki söz konusu Filistin halkının özgürlük mücadelesi olunca ifade etme şekline müdahale edilebiliyor. Bir karpuz heykelini yasaklayacak kadar ‘radikal’ olunabiliyor.
Zira Filistin direnişinin sembollerinden devasa bir karpuz heykeli sergilenecekti. Ancak Burning Man’in resmi internet sitesinde fotoğrafına yer verilen ‘Nehirden Denize’ başlıklı 2.5 metreye 14 metrelik karpuz şeklinde heykelin kaldırılmasını talep eden bir imza kampanyasına binden fazla kişi katıldı. Festival yönetimi de karışıklığa neden olacağını düşünüp heykeli sanat enstalasyonları listesinden çıkardı.
Burning Man her yıl Ağustos-Eylül aylarında Nevada’nın Black Rock Çölü’nde geçici olarak kurulan Black Rock City’de yapılıyor.
Sergilenecek mi belli değil
Sanat enstalasyonu şu an internet sitesinde yer almıyor. 25 Ağustos – 2 Eylül’deki Burning Man’de sergilenip sergilenmeyeceği belli değil. Festival sözcüsü Dominique Debucquoy-Dodley Times’a yaptığı yazılı açıklamada sanat eserinin etkinliğin sanat yerleştirme teslim sürecinin şartlarını ihlal eden anonim bir profil kullanılarak gönderildiğini, bu nedenle de listeden çıkarıldığını söyledi. Lakin bu görünür gerekçe. Heykelin sansürlenmesinin nedenini sözcü Debucquoy-Dodley festival ortamında “şiddet içeren, nefret dolu veya kışkırtıcı bir dilin kullanılmasına müsamaha göstermiyoruz” diye açıkladı.
Karpuz, Filistin’in sembolü
1967’de İsrail Batı Şeria ve Gazze’nin kontrolünü ele geçirdiği dönemde Filistin’in bayrağını yasakladı. Böylece ülkenin resmi bayrağını kamuya açık halde göstermek suç haline geldi. Ancak başta Filistinli sanatçılar olmak üzere halk bu yasağı delmek için karpuz sembolünü kullanmaya başladı. Zira meyve kesildiğinde Filistin bayrağının ulusal renklerini taşıyor: Kırmızı, siyah, beyaz ve yeşil. 1993’te Oslo Barış Anlaşmaları’nın imzalanmasından sonra bayrak Filistin Yönetimi’nin simgesi olarak tanındı.
Heykelin kaldırılmasını isteyenlerin başlattıkları dilekçede ayrıca ‘Nehirden Denize’ ifadesinin yer alması da gerekçe olarak gösteriliyor. Bu ifade Filistin’in yıllardır benimsediği bağımsızlık mücadelesinin en bilinen sloganı. Dilekçeye imza atanlar İsrail ifadenin “İsrail’i yok etme çağrısı” ve antisemitik olduğunu iddia ediyor. ‘Nehirden Denize Özgür Filistin’ sloganı İsrail’in işgalinden önce Şeria Nehri ve Akdeniz arasındaki bölgenin tamamını kapsayan ve tarihsel olarak Filistin’e ait toprakların sınırlarına referans veriyor.
