Şanlıurfa’daki Taş Tepeler projesinin bir parçası konumundaki Karahantepe’de kazı çalışmaları devam ediyor. Göbeklitepe kadar eski bir geçmişse sahip bu alanda sürdürülen arkeolojik kazı çalışmalarının yanı sıra Şanlıurfa Gastronomi Projesi de bölgenin mutfak kültürüne ışık tutıyor. Proje kapsamında konuşma yapan isimlerden biri hem Göbeklitepe hem de Karahantepe’nin kazı başkanlığını üstlenen Prof. Dr. Necmi Karul oldu. Karul Karahantepe’deki bulgular doğrultusunda bölgenin 12 bin yıllık mutfak kültürüne dair açıklamalarda bulundu.
Karahantepe’de süren çalışmalarda çok sayıda oda tarzı yapıyla karşılaştıklarını ve burada öğütme taşları, el taşları, bitki kalıntıları ve farklı hayvan türlerine ait kemik parçalarına rastladıklarını ifade eden Prof. Dr. Necmi Karul sözlerine şöyle devam etti:
‘Karahantepe’de onlarca kulübe tarzı yapı ortaya çıkardık’
“Göbeklitepe’nin tarihi 12 bin yıl öncesine kadar dayanıyor. Tabii ki bu süreçte orayı yapan insanlar yaşıyorlardı. Hatta uzun bir süre burası sadece bir toplanma merkezi veya kutsal bir alan mı yoksa yaşam merkezi mi diye tartışmalar vardı. Taş Tepeler Projesi’nde aslında bunun da cevabını arıyoruz. 10 kazı bölgesinde bu kazılarla hem bu bulguları ortaya çıkarıyor hem de insanların yaşamlarını sürdürdüğü konutları ortaya çıkarıyoruz.
Konutları ortaya çıkarmak demek günlük yaşama ilişkin bulgulara da rastlamak demek. Özellikle Karahantepe’de onlarca kulübe tarzı yapı ortaya çıkardık. İçerisinde de öğütme taşları, el taşları, bitki kalıntıları ve yine farklı hayvan türüne ait kemik parçalarının ortaya çıktığını gördük. Biz de bu alanlarda besinin hazırlandığını ve insanların çevrelerindeki kaynaklardan etkin şekilde yararlandığını anlamış olduk. Tüm bunları yan yana getirdiğimiz zaman çevresindeki farklı kaynakları mutfakta bir araya getiren insanların varlığının kanıtladığını diyebiliriz. Çalışmalarımız devam ediyor. Daha nice analizler var. İleriki zamanlarda bu mutfak kültürünün nasıl olduğunu da kamuoyuyla paylaşmış olacağız.”
Karahantepe’deki kazılarda gün yüzüne çıkarılan buluntular arasında buğday da var.
‘Burası buğdayın anavatanı’
Göbeklitepe kazı çalışmalarında insanların yerleşik hayata geçtikten sonra buğdayın ilk kez tarım alanında kullanıldığını gördüklerini de ifade eden Prof. Dr. Necmi Karul 12 bin yıl önce buradaki insanların nasıl bir beslenme alışkanlığının olduğunu ve bunun ileriki yıllarda nasıl geliştiğini araştırdıklarını belirtti.
Bu çerçevede Şanlıurfa Valiliği’nin başlattığı Gastronomi Projesi’nin çok önemli olduğuna değinen Prof Dr. Necmi Karul şöyle devam etti: “Bizim tüm çalışmalarımızı bir araya getireceğimiz bir fikir, bir akıl olarak ortaya çıkıyor. Proje çerçevesinde akademisyenlerimiz ve yerel kültürü içerisine katan geniş kapsamlı bir çalışma içerisindeyiz. Burası bağdayın anavatanı. Buğdayın yabani olarak yetiştiği bir coğrafya. Burada insanların yerleşik hayata geçtikten sonra buğdayın ilk kez tarım alanında kullanıldığını görüyoruz. Tahılın yabani iken işlendiğini ve zamanla bundan besin üretildiğini görüyoruz. Şanlıurfa arkeolojik alanlarla mutfak kültürünün ilk aşamalarını izleyebileceğimiz yer özelliğini taşıyor.”
