Sayfaları siyah şeritlerle kaplanmış, bir kısmı okunamaz durumda bir kitapla karşılaşsanız ne düşünürsünüz? Şimdiden söyleyelim, bu bir baskı hatası değil üstelik.
Olay Rusya’da geçiyor. Söz konusu kitap da İtalyan akademisyen Roberto Carnero’nun kaleme aldığı ‘Pasolini: Morire per le idee’. Kitap İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini’nin bir biyografisi. Yukarıda bahsettiğimiz siyah çizgilerse Rus yayıncı AST’nin sansürle başa çıkma yöntemi.
Zira biyografisi yazılan İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini açık kimlikli bir eşcinseldi. Rusya’da LGBTİ+ karşıtı yasa kitabın eşcinsellik propaganda yaptığı gerekçesiyle ceza almasına neden olabilirdi. Yayınevi bu uygulamayla metni içeren sayfaların önemli bir kısmını siyah mürekkeple kapatarak sansürlemek zorunda kaldı. AST bu kararlarının sansürle baş etme yöntemi olduğunu ve dürüst davrandıklarını söylüyor:
“Metnin bazı bölümlerini karalamak pasajları sanki hiç yokmuş gibi çıkartmaktan çok daha dürüst bir karardı. Okur neyin saklı olduğunu bulmak için başka bilgi kaynaklarını kullanıp kullanmayacağına kendisi karar verecek.”
‘İyi bir tartışma ortamı yaratabilir’
Kitabın yazarı Carnero da yayınevinin bu uygulamasından haberdar. Kitabın yayımlanmasının tek koşulunun bu olduğunu öğrendiği için uygulamaya izin vermiş. Yazara göre yayınevinin uygulaması “sansürün acımasızlığını kınamak için siyasi bir jest.”
Yazar bu uygulama ve yarattığı tartışmasının önemli olduğunu düşünüyor: “Eşcinsellik temasına uygulanan sansür beni oldukça hayal kırıklığına uğrattı, çünkü bu Pasolini’nin kişiliğinin önemli bir yönü. Ancak şu anda kitabımla ilgili olarak ortaya çıkan tartışma Rusya’da olup bitenleri kınamak ve Putin rejiminin acımasızlığını ortaya koymak için iyi bir fırsat olabilir.”
İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini 1 Kasım 1975 gecesi Roma’da öldürüldü. Kimine göre bu siyasi bir cinayetti, kimileri ise onun cinsel yönelimi nedeniyle öldürüldüğü görüşünde.