10Haber’de duyurmuştuk, 2018’in son günlerinde patlak veren sinemalardaki patlamış mısır krizi sonrası kaldırılan promosyonlu bilet satışı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmenlik değişikliğiyle yeniden yürürlülüğe girdi. Bu değişiklikle ilgili de ilk defa Kültür Bakanlığı’ndan bir açıklama geldi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Mumcu sinema izleyici sayısının artırılması amacıyla bir mevzuat değişikliğine gittiklerine ve iki yeni indirimli bilet türü ihdas ettiklerine anlatıp “Bu sayede özel kurumların indirimli bilet almasının önünü açtık. Bu düzenlemenin 2024 yılı izleyici sayısına önemli katkı sağlayacağını değerlendiriyoruz. 2024 yılında önceki yıla göre yüzde 30 artışla 40 milyon izleyiciyi aşacağımızı öngörüyoruz” dedi.
2019 rakamları hedeflenemiyor bile
Hedef 40 milyon seyirciyi aşmak! Promosyon bilet satışının yasak olmadığı 2018’de Türkiye’de sinemalarda toplam 70.4 milyon bilet kesilmişti. Promosyonlu bilet satışının yasaklandığı yıl olan 2019’daysa toplam seyirci rakamı 59.5 milyondu. Yani aradaki 11 milyon fark işte bu mevzuat değişikliğinin bir sonucuydu.
O günlerde bu düşüş pek de önemsenmedi. Ama bir yıl sonra patlayan pandemi sinema salonlarını fena halde zora soktu. Sinemalar kapandı. Pandemi yılında seyirci rakamı 17.4 milyona kadar geriledi.
Promosyonlu bilet öyle ya da böyle seyircinin sinemayı uğrak bir yer haline getirmesine neden olmuştu. Çünkü bir bilet alana bir bilet bedava uygulaması o günlerde çok iş görüyordu. Kavga da promosyondan elde edilen gelirin yapımcı ve sinema salonu sahipleri arasında düzgün pay edilmemesiyle ilgiliydi. Lakin o dönem kültür bakanlığı yaptığı mevzuat değişikliğiyle bir anlamda herkesin bindiği dalı kesti. Anlaşılan o günlerde sıcağı sıcağına pek bir şey anlaşılamamıştı.
Dünya toparlanıyor ya Türkiye?
Fakat pandeminin seyircinin izleme alışkanlıklarında yaptığı değişiklik sorunu gün yüzüne çıkardı. Çünkü pandemi bitse ve salonlar açılsa da seyirciler eskisi gibi sinemalara gitmez olmuştu. 2021’de 12.4 milyon, 2022’de 36.1 milyon, 2023’teyse 31.5 milyon seyirci sinemaya gitti. İşte kültür bakanlığının mevzuat değiştirip promosyonlu bilet satışını yeniden getirmesinin sebebi bu rakamı yukarıya taşımak. Hedef de bakan yardımcısının söylediği gibi 40 milyonu geçmek.
Dünyada peki neler oldu? 2019’da dünyada küresel sinema hasılatı 42.3 milyar dolardı. Pandeminin çıktığı 2020’de hasılat 12.2 milyar dolara geriledi. 2021’de ise 21.4 milyara çıktı. 2022’deyse 26 milyar dolar oldu. 2023’te 32 milyar dolar civarında. Önümüzdeki iki yıl içerisinde pandemi öncesi rakamlara ulaşılması bekleniyor.
Kimse bilet fiyatlarını konuşmuyor!
Ama bizde 2019’daki pandemi öncesi 59.5 milyon seyirciye ulaşma hedefi bile koyulamıyor. Seyircilerin izleme alışkanlıklarının değişip platformları tercih etmesinin dışında önemli bir nokta daha var bu hedefin konulamamasında: Bilet fiyatları.
Şu an Türkiye’de bilet fiyatı ortalaması 125 TL. Geçen yıl bu rakam 65 TL idi. 2022’de 25 TL, 2020’de 17 TL, 2019’daysa 14 TL idi. Nereden nereye? Yani bilet fiyatlarındaki anormal artış seyircinin sinemaya gitmeme nedenlerinin en önemli sebebi. Bir anlamda enflasyon canavarı sinemaya gitme hevesini de kırdı seyircinin. Bugün sinemaya gitmek lüks sayılabilir birçok insan için. Bakanlık asıl buna çare bulması gerekirken yine suni bir pansumanla promosyon bilet satışının önünü açtı.
Ne diyelim hayırlı uğurlu olur inşallah.
