Türkiye’de yeni doğan bebeklerin yarıdan fazlası sezaryenle dünyaya geliyor. Bu çok yüksek oran hem anne bebek sağlığı açısından daha fazla tercih edilmesi gereken vajinal doğumların çok az olmasına hem de ciddi sağlık harcamalarına neden oluyor.
Aslında bu sorun Türkiye’ye özgü de değil. Dünyanın hemen hemen her yerinde devletler ve sağlık otoriteleri sezaryen yerine vajinal doğumu teşvik etmek için kampanyalar düzenliyor, anneleri buna özendirmeye çalışıyor.
Sezaryen, doğumda tıbbi bir sorun olduğunda uygulanan ve hem annenin hem de bebeğin hayatını kurtarabilen önemli bir uygulama. Ancak burada kilit kelime ‘tıbbi zorunluluk.’ Oysa sezaryenle gerçekleşen doğumların toplam doğumların yarıdan fazla olması bunun bir zorunluluk değil tercih olduğunu ima ediyor.
Türkiye’de Sağlık Bakanlığı uzun yıllardır anneleri vajinal doğum yapmaya teşvik etmek için kampanyalar düzenliyor. Dün bu kampanyalardan bir yenisi devreye girdi. Hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan hem de Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, hazırlanan yeni kampanyayı tanıttı.
Ancak bu kez kampanyada bir sorun vardı ve sorun da kampanyanın sloganından başlıyordu. Kampanya, ‘Doğal olan normal doğum’ diyordu, kampanyanın adı da zaten ‘Normal Doğum Eylem Planı’ydı. Tepkiyi ‘normal’ kelimesi çekti. Çünkü vajinal doğumla dünyaya gelmeyenlerin ‘anormal’ olduğu ima edilmiş oluyordu.
Emine Erdoğan dün Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde ‘Doğal Olan Normal Doğum’ temasıyla gerçekleştirilen Normal Doğum Eylem Planı Tanıtım Toplantısı’nda konuştu örneğin.
Emine Erdoğan, doğum tecrübesinin anne ve bebek arasında özel bir bağ olduğunu ve hayat boyu süreceğini söyledi ve “Bu özel zamanın mümkün olduğunca fıtrata ve doğala uygun bir şekilde gelişmesi, hayati önem taşır” dedi.
Ayrıca ‘normal doğum’un anne ve bebek üzerindeki tüm faydalarına rağmen tıbbı gereklilik harici sezaryen oranlarının yüksekliğine değinerek “iki çocuktan biri sezaryen” ifadelerini kullandı:
“Sezaryen, ‘Büyük bedelleri olan cerrahi bir operasyon’ yerine, ‘Pratik, hızlı ve ağrısız bir doğum seçeneği’ olarak tanıtılıyor. Dünya Sağlık Örgütünce açıklanan yüzde 15’lik makul sezaryen sınırının, ülkemizde ciddi manada aşıldığını görüyoruz. Bugün Türkiye’de dünyaya gelen iki çocuktan birisi sezaryenle doğuyor. Tekrar ediyorum, iki çocuktan birisi.”
Aslında Emine Erdoğan haksız değil. Birçok doktor vajinal doğumu öneriyor ve önceliyor, bu bir tartışma konusu değil. Ancak Emine Erdoğan’ın ardından Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’nun yaptığı açıklamalarla eş zamanlı olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan bir video sosyal medyada özellikle anneler tarafından tepki çekti.
‘Normal olan normal doğum’ tepkileri
Adana’da konuşan Memişoğlu, dün Normal Doğum Eylem Planı Tanıtım Toplantısı’nda söylediklerine benzer olarak “Malum sezaryen bir doğum şekli değil, bir ameliyat. O nedenle biz doğal olan normal doğumu özellikle ebeler eşliğinde teşvik etmek istiyoruz ve bu konuda da bir eylem planı hazırladık, inşallah bütün paydaşlarımızla da bunu başarılı hale getireceğiz” dedi.
Ardından Sağlık Bakanlığı Instagram hesabında “Annecim Başardık” başlığıyla bir video paylaşıldı.
Videonun açıklamasında “Normal doğum yapan anneler ile bebekleri arasında ilk andan itibaren sağlıklı bir bağ kurulur. Anne emzirmeye hemen başlayabilir ve günlük hayatına çok kısa zamanda dönebilir. Tıbbi olarak zorunluluk olmadıkça doğal ve sağlıklı olan normal doğumdur” ifadeleri kullanıldı.
Bahsi geçen paylaşım:
‘Normal olan normal doğum’ vurgusu birçok kişi tarafından tepki çekti.
Paylaşıma gelen yorumlardan birkaç örnek:
