Bahis, bütün dünyada kulüplerin gelirlerine yön veren, profesyonel sporun vazgeçilmez aktörlerinden biri. Birçok spor dalında kulüpler ve liglerle bahis şirketleri arasındaki ilişkiler bulunuyor. Bu durum özellikle etik açıdan büyük tartışmalara yol açıyor.
Kulüpler ve spor ligleri, yasal sistemin çalıştığını ve bahislerin görünürlüğünün artmasıyla anormalliklerin tespit edilmesine yardımcı olduğunu iddia ediyor. Ancak oynadıkları karşılaşmalara ya da diğer karşılaşmalara kumar oyanayan sporcular da dahil olmak üzere bahiste sular durulmuyor.
Jontay Porter, ömür boyu men cezası aldı.
En son NBA takımlarından Toronto Raptors’ta forma giyen Jontay Porter, birkaç ay içinde dahil olduğu birden fazla bahis usulsüzlüğü vakasının ardından kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle ömür boyu men cezası aldı. 24 yaşındaki basketbolcunun bahisçilere gizli bilgi sağladığı, bahis için maçlarda daha az süre aldığı ve NBA maçları üzerine kumar oynadığı ortaya çıktı. Ancak bahis meselesi, son yılların sorunu değil. İşte geçmişten günümüze kadar gelen bahis skandalları…
Sekiz oyuncu beraat etmesine rağmen onlara verilen ceza değişmedi.
1920: Chicago’da mahkeme, beyzbol takımı Chicago White Sox’un sekiz üyesini 1919 Dünya Serisi’nde bahis şikesi yapmakla suçladı. Tarihe ‘Black Sox Skandalı’ olarak geçen olaydan sonra White Sox’un sahibi Charles Comiskey, ‘Ayakkabısız’ lakaplı Joe Jackson da dahil olmak üzere sekiz oyuncu beyzboldan yasaklandı. Mahkeme, sekiz kişiyi beraat ettirmesine rağmen bu kişilerin beyzbol yasağı hiçbir zaman iptal edilmedi.
1946: Buz hokeyi ünlüsü Babe Pratt, bahis nedeniyle bir süre spordan men edildi. NHL Yönetim Kurulu, daha fazla bahis oynarsa ömür boyu yasak alacağına adir oyuncuyu uyardı.
1948: Billy Taylor ve Don Gallinger’a hokey maçlarında bahis oynamaları nedeniyle NHL’den ömür boyu men cezası verildi.
1951: Üniversite basketbolunda 35 aktif ve eski oyuncu, 1947 ile 1951 yılları arasında en az 86 maçta şike yapmakla suçlandı. Suçlananlar arasında, 1948-49 sezonunda Loyola’ya karşı oynanacak bir maç öncesinde rüşvet almakla suçlanan Adolph Rupp’un çalıştırdığı Kentucky Wildcats’in dört üyesi de vardı. NCAA soruşturmasında Kentucky’nin 1952-53 sezonunun iptal edilmesine yol açan birçok ihlal tespit edildi.
Paulo Rossi 1982 Dünya Kupası’nı İtalya kazanırken öne çıkan isimdi.
1980: İki İtalyan futbol takımı küme düştü ve diğer beş futbol takımı, ‘Totonero’ olarak adlandırılan şike skandalına karıştıkları için cezalandırıldı. Bunlar arasında 1982’de İtalya’yı Dünya Kupası şampiyonluğuna taşıyan Paolo Rossi de vardı. Rossi, Perugia’da oynadığı dönemdeki rolü nedeniyle iki yıl süreyle men cezası aldı.
1981: Boston Koleji’nin eski basketbol oyuncusu Rick Kuhn ve aralarında New York mafyasından Jimmy Burke’ün de bulunduğu dört kişi, 1978-79 sezonunda maçların skorlarını manipüle etmekten suçlu bulundu.
1985: Tulane Üniversitesi, bahis iddiaları nedeniyle basketbol programını askıya aldı. Okul 1989-90 sezonunda basketbola yeniden başladı.
1989: Avukat John Dowd’un Ulusal Beyzbol Ligi (MLB) adına yaptığı bir soruşturmanın ardından Pete Rose skandalı patladı. Rose’un takımda oynarken ve takımı yönetirken 1985-87 yılları arasında Cincinnati Reds’in kazanacağına dair çok sayıda bahis oynadığını ortaya çıktı. Ömür boyu men cezası alan Rose, halen 4256 vuruşla beyzbolun tüm zamanların en iyi sayısına sahip.
Michael Jordan ve Chicago Bulls takımı oyuncuları uçakta kart oynarken…
1993: Basketbolun birçok kişi için bir numarası olan Michael Jordan… Babası 1993 yazında cinayete kurban gittikten sonra içinde kumarı barındıran birçok komplo teorisi ortaya çıktı. İddiaya göre Jordan’ın babası onun kumar borçları yüzünden öldürülmüştü. 1992 yılında NBA yönetimi, bir suç soruşturmasında Jordan’ın adıyla imzalanan çeklerin bulunması üzerine disiplin soruşturması başlattı ancak Jordan ceza almadan dosya kapandı. 1992 yılında Jordan, kumar alışkanlıkları sebebiyle NBA tarafından açılan disiplin soruşturması esnasında gazetecilere kendi maçlarının üzerine asla bahis yapmadığını söylemişti. Oyuncunun hayatı boyunca düzenli olarak kumar oynadığını kimse inkar etmiyor. Bulls’un eski pivotu Will Perdue, Bleacher Report’a verdiği röportajda “1990’lı yıllar boyunca Chicago Bulls’un uçaklarının bir kumarhaneden farkı yoktu ve bu herkes tarafından biliniyordu. Ron Harper, Scottie Pippen ve Michael Jordan’ın uçakta kart oynarken çekilmiş fotoğrafı herkes tarafından bilinir. Ancak uçağın arka kısmında çok daha yüksek paralarla oyun oynanan başka bir bölüm vardı ve Jordan genellikle orada olurdu” diyor. Ancak Jordan’ın kumar iştahının en çok arttığı ortam golf sahalarıydı. Charles Barkley, diğer sporcuların golf maçlarına normalde 100 dolarına iddiaya girerken Jordan’ın 100 bin dolar gibi miktarlarda iddiaya girdiğini söylüyor.
1996: Syracuse Üniversitesi’ne 45-17 mağlup olan Boston Koleji’nin 13 ABD futbolcusu bahisten ceza aldı. Oyuncularının bahis yaptığının ortaya çıkmasından sonra antrenör Dan Henning görevinden istifa etti.
Gökdeniz Karadeniz, bahis oynadığı için pişman olduğunu söylemişti.
2005: Trabzonspor altyapısından yetişen milli futbolcu Gökdeniz Karadeniz’in ismi, Akçaabat Sebatspor-Kayserispor Süper Lig maçı öncesinde yaşanan yasadışı bahis skandalına karıştı. Futbol Federasyonu Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK), oyuncuyu 10 ay futboldan men etti. Aynı davada, o dönemde Akçaabat Sebatspor’da oynayan eski milli takım kaptanı Ogün Temizkanoğlu, Kayserispor kalecisi Metin Aktaş ve Kayserisporlu futbolcu Bayram Toysal da 12 ay ceza aldı. Gökdeniz Karadeniz, adının geçtiği bahis skandalının ardından şu açıklamalarda bulundu: “Oynadığımı asla inkar etmiyorum. Önce küçük oynuyordum, ama sonra giderek rakam büyüdü. Bahis oynadım, cahillik ettim. Pişmanım… Kendi takımım maçlarına ise bahis oynamadım.”
Rick Tocchet, maç sonuçlarını manipüle ettiğini kabul etti.
2007: Şu anki buz hokeyi takımı Vancouver Canucks koçu Rick Tocchet, Coyotes’ta yardımcı antrenör olarak görev yaparken bahisçilerle işbirliği yaptığını kabul etti. İki yıl denetimli serbestlik cezasına çarptırıldı. Ertesi yıl NHL tarafından affedildi. Kanadalı oyuncu ve koç Wayne Gretzky’nin karısı Janet Jones ve Gretzky’nin eski menajeri ve ardından Coyotes Genel Menajeri Michael Barnett gibi birkaç oyuncunin New Jersey merkezli ‘Slapshot Operasyonu’nda bahis çetesine dahil oldukları belirlendi.
NBA hakemi Tim Donaghy 15 ay hapis cezası aldı.
2008: NBA hakemi Tim Donaghy, düdük çaldığı maçlar da dahil olmak üzere maçları manipüle etmek için bir çeteden binlerce binlerce dolar aldığını itiraf etti. Donaghy, yargılandığı federal mahkemede 15 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Joey Burton, cezasının ardından futbolu bıraktı.
2017: Kariyeri boyunca oynadığı futboldan çok yaptıklarıyla konuşulan futbolun yaramaz çocuğu Joey Barton’un 2006-2016 yılları arasındaki 10 yıllık süre zarfında tam 1260 farklı maça bahis oynadığı belirlendi. İngiltere Futbol Federasyonu Joey Barton’ı 18 ay futboldan men etti. O dönem 35 yaşında olan Barton’ın cezası itirazların ardından beş aya düşürülse de futbolcu emekliliğini açıkladı. Barton, konu hakkıda şunları söyledi: “Kumar bizde aile geleneğidir. Televizyonda spor izliyorum. Doğal olarak bunun sonucunda bahis geliyor. Benim için önemli olan para kazanmak değil, sonucu bilmek. İngiltere’de bahis oynayan herkesi tespit ederlerse futbolcuların yarısı futboldan men edilir. Çünkü bahis, burada kültürel olarak yerleşmiş bir şey.”
2019: Galler’in eski erkek ragbi takımı kaptanı Rob Howley, Rugby Dünya Kupası arifesinde yardımcı antrenör olarak çalışmak üzere evine gönderildi. Howley, Galler’in İrlanda’ya karşı 2019 Six Nations Grand Slam maçı da dahil olmak üzere 363 karşılaşmada bahis oynadığı ortaya çıktı. Ragbiden 18 ay uzaklaştırıldı.
Josh Shaw, ABD futbolunda lig maçlarında bahis oynadığı için ceza alan ilk aktif oyuncu oldu.
2019: NFL, Josh Shaw’u süresiz olarak ABD futbolundan uzaklaştırdı. Josh Shaw, lig maçlarında bahis oynadığı için ceza alan Amerukan futbolundaki ilk aktif oyuncuydu. Las Vegas’taki bir spor bahis sitesine o zamanki kendi takımı Arizona Cardinals’in yenilmesine para yatırmıştı.
2021: İngiliz defans oyuncusu Kieran Trippier, daha sonra sonuç üzerine bahis oynayan arkadaşlarına potansiyel transferi hakkında içeriden bilgi verdikten sonra 10 hafta süreyle futboldan men edildi.
2021: Sporting Kansas City’den Felipe Hernandez, MLS maçlarına yasadışı bahis oynadığı için uzaklaştırıldı. Hernandez, kumar oynadığını takıma bildirmiş ve birikmiş borçları nedeniyle kişisel güvenliğinden endişe duyduğunu söylemişti.
2022: NFL, yasadışı bahis nedeniyle oyuhcu Calvin Ridley’i bir yıl süreyle uzaklaştırdı O zamanlar Atlanta Falcons’ta forma giyen Ridley, NFL’nin futbol dışı sakatlıklar listesindeyken Kasım 2021’de beş günlük bir süre boyunca maçlarda kumar oynadığını belirlemesinin ardından 2022 sezonunun tamamı boyunca uzaklaştırma cezası aldı.
2022: New York Jets antrenörü Miles Austin, bahis nedeniyle bir yıl süreyle men cezası aldı. Austin, NFL ya da kolej futbolu için değil başka sporlar için kumar oynamıştı.
2023: ABD futbolunda Detroit Lions’dan Quintez Cephus, CJ Moore ve Washington Commanders’ın oyuncusu Shaka Toney, NFL oyunlarına bahis oynamaları nedeniyle süresiz olarak uzaklaştırıldı. Jameson Williams ve Stanley Berryhill, NFL maçları dışında bahis oynadığı için altı maç ceza aldı.
Ivan Toney, maçlarda bahiz oynadığını itiraf etti.
2023: Brentford’ın golcüsü Ivan Toney’in 232 karşılaşmada bahis kurallarını ihlal ettiğini belirlendi. Toney’nin oynadığı 232 bahisten 126’sı, formasını giydiği kulübün yer aldığı turnuvalarda fakat kendi takımından bağımsız karşılaşmalardı. Yönetmelik gereği bu karşılaşmalarda Toney’ye herhangi bir cezai yaptırım uygulanmadı. Ancak Toney, kendi takımıyla ilgili 29 bahis oynamış ve bunlardan 15’inde takımının galibiyet alacağını seçmişti. Toney bu karşılaşmaların 11’inde ilk 11 oynadı ve diğerlerinde ise yedek bekledi. Kendi takımının karşılaşmalarıyla ilgili oynadığı 29 bahisten 13’ü ise yedi farklı maçta takımının mağlup olacağı şeklindeydi. 22 Ağustos 2017 – 3 Mart 2018 tarihleri arasında oynanan bu karşılaşmaların hiçbirinde Toney forma giymedi. Toney’nin oynadığı 126 bahisten 15’i ise oynadığı karşılaşmada gol atmasına yönelikti. Bu 15 bahis, Toney’nin kamuoyu tarafından ilk 11’de olacağı bilinmediği bir zamanda oynanmıştı. FA ile yaptığı görüşmede bahis suçlamalarını kabul eden Ivan Toney’nin, kumar bağımlılığı olduğuna ve profesyonel yardıma ihtiyaç duyduğu sonucuna varıldı. Oyuncu sekiz ay ceza aldı.
2023: Alabama -Louisiana Devlet Üniversitesi maçında şüpheli bahis faaliyetleri belirlendi. Maç için bahisler donduruldu. Savcılar, Indiana’dan bir iş insanı Bert Neff’in, Alabama başantrenörü Brad Bohannon ile iletişim kurduğunu ve bahis oynamaya başladığını iddia etti. Alabama, yaşanan gelişmelerin ardından Bohannon’u kovdu.
2023: NFL, kumar ihlalleri nedeniyle üçü kendi takımı aleyhine bahis oynayan dört oyuncuyu men etti. Indianapolis Colts’tan Isaiah Rodgers Sr. ve Rashod Berry ile serbest oyuncu Demetrius Taylor, 2023 sezonu boyunca uzaklaştırma cezasına çarptırıldı.
2023: 28 yaşındaki İngiliz stoper Harry Toffolo, bahis kurallarını ihlalden beş ay men cezası aldı. Premier Lig ekiplerinden Nottingham Forest forması giyen Toffolo, futbolcuların bahis oynamasını ve kumar için kullanılabilecek bilgileri aktarmasını yasaklayan kuralları, Ocak 2014 ile Mart 2017 tarihleri arasında 375 kez ihlal ettiğini kabul etti. O dönem Norwich City oyuncusu olan Harry Toffolo, sırasıyla Swindon, Rotherham, Peterborough ve Scunthorpe’da kiralık olarak forma giymişti. 2024-2025 sezonunun sonuna kadar cezası ertelenen Toffolo, aynı zamanda 20 bin 956 sterlin para cezasına çarptırıldı.
Phil Mickelson, bahis bağımlısı olduğunu söyledi.
2023: Altı kez büyük turnuva kazanan golfçü Phil Mickelson’un son otuz yılda 1 milyar dolardan fazla para yatırdığı ve ABD Takımını temsil ederken 2012 Ryder Cup’a 400 bin dolarlık bir bahis oynamak istediği iddia edildi. Bir ay sonra Mickelson, kumarı bıraktığını yazdı ve bahis bağımlılığı olduğunu kabul etti. Mickelson, Ryder Cup’a bahis oynadığı iddiasını ise reddetti.
2023: NHL Ottawa Senators oyuncusu Shane Pinto’ya bahis nedeniyle 41 maç ceza verildi.
2023: Golfçüler Vince India ve Jake Staiano , PGA Tour yarışmalarına bahis oynadıkları için sırasıyla üç ve altı ay süreyle uzaklaştırıldı. İkisi de kendilerinin bulunmadığı turnuvalarda bahis oynamıştı.
Sandro Tonali için Premier Lig’de başlatılan soruşturma sürüyor.
2023: İtalya’da bahis skandalı patladı. Juventus’un 22 yaşındaki futbolcusu Nicolo Fagioli yasadışı bahis nedeniyle yedi ay futboldan men edildi. Federasyon aynı zamanda futbolcunun 12 bin 500 euro para cezasına çarptırıldığını ve 6 aylık tedavi programına katılmak durumunda kalacağını belirtti. Nicolo Fagioli, savcılığa verdiği ifade de şunları söyledi: “En kötü dönem, mart ve nisan aylarıydı. Sassuolo maçında hata yaptım ve oyundan çıkarıldım. Oyundan çıkarken, borçlarım yüzünden ağladım. Eylül 2022’de borcum 250 bin euro idi, ardından 2.7 milyon euro’ya kadar ulaştı. Hiçbir çıkış yolu yoktu. Bana bacaklarımı kıracaklarını söylediler. İlk bahislerimi tenis maçlarına, ardından da futbola oynadım. 30 Ekim 2022’deki Torino-Milan maçına bahis oynadım; Milan’ın beraberlik ya da galibiyetine bahis aldım. Torino maçı 2-1 kazandı ve kaybettim. Inter-Real Madrid maçına da bahis oynadım. Ama hiçbir zaman Cremonese ya da Juventus maçlarına bahis oynamadım. Sandro Tonali, illegal bir siteden oynamamı önerdi. Onu oynarken gördüm ve bilgi istedim. Onun önerdiği iki siteden oynuyordum.”
Yasa dışı bahse karışan bir başka isimse İngiltere Premier Lig ekiplerinden Newcastle United forması giyen Sandro Tonali’ydi. Sandro Tonali’ye 10 ay futboldan men cezası verildi. Tonalli için Premier Lig ayrı bir soruşturma yönetiyor. Operasyonda ifadesi alınan ve bonservisi Galatasaray’da bulunan Nicolo Zaniolo’ya ise herhangi bir suçlamada bulunulmadı. Futbolcu kiralık olarak Aston Villa’da forma giyiyor.
2024: New England Patriots’tan Kayshon Boutte, yasadışı bahis oynamaktan tutuklandı. Boutte’nin, 6 Nisan 2022’den 7 Mayıs 2023’e kadar (20 yaşındayken) bahis oynamak için sahte bir isimle hesap oluşturmuştu. Bahis, Luoisiana’da 21 yaşın altındaki kişiler için yasaklanmış durumda.
Shohei Ohtani ve tercümanı Ippei Mizuhara…
2024: Beyzbol takımı Los Angeles Dodgers, kumar borçlarından kaynaklanan ‘hırsızlık’ iddiaları üzerine oyuncusu Shohei Ohtani’nin tercümanı Ippei Mizuhara’yı kovdu. Federal bir soruşturmada Ippei Mizuhara’nın oyuncu Shohei Ohtani’nin banka hesabından bir bahis şirketine en az 4,5 milyon dolarlık banka havalesi yaptığı ortaya çıktı. Ohtani, başlangıçta parayı Mizuhara’nın kumar borcunu karşılamak için aktardığını söylese de bu doğru değildi. Federal yetkililer, Mizuhara’yı kendi kumar borçlarını karşılamak için Ohtani’den para çaldığı iddialarıyla ilgili olarak banka dolandırıcılığıyla suçlayan bir şikayette bulundu. Savcılar, Ohtani’nin bu davada mağdur olarak değerlendirildiğini söyledi.