UEFA Avrupa Ligi finalinde sezonu namağlup sürdürüp Bundesliga’da şampiyonluğa uzanan Bayer Leverkusen’i çok etkili bir oyunla 3-0 geçen Atalanta kulüp tarihinde ilk kez bir Avrupa kupası zaferi yaşadı. İtalya’nın kuzeyindeki Lombardia bölgesindeki 130 bin nüfuslu Bergamo şehrini temsil eden mavi-siyahlılar, Gasperini’yle sonu UEFA Avrupa Ligi şampiyonluğu olacak bu yola 2016’da çıkmıştı.
1958 yılında dünyaya gelen Gian Piero Gasperini futbolla Juventus altyapısında tanıştı. Devamında İtalyan devinde tutunamayan bir genç orta saha olarak Palermo, Pescara ve Salernitana gibi bilindik kulüplerde oynadıktan sonra 1993 yılında kramponlarını asıp yeşil sahalarda mekik dokuduğu günlerini sonlandırdı. Emekliliğini ilan eden Gasperini’nin futbolculuk kariyerinde kazandığı tek kupa ise Serie B şampiyonluğu olarak kaldı.
Futbolu bırakmasının ardından hiç vakit kaybetmeden takım elbiselerini üzerine çeken Gasperini 1994 yılında kendisinin de yetiştiği Juventus altyapısında teknik direktörlük yapmaya başladı. Genç futbolcularla iletişim kurmaktan keyif alan İtalyan bu görevi tam dokuz sezon boyunca sürdürdü.
Çalıştırdığı takımlara hep lig atlattı
Takvim yaprakları 2003 yılını gösterdiğinde artık profesyonel seviyeye yükselme vaktinin geldiğine inanan Gasperini, Serie C ekiplerinden Crotone’nin başına geçerek yeni bir maceraya atıldı. Ülkenin en kuzey illerinden biri olan Torino’da doğup büyüyen Gasperini kuzeylilerin pek de sıcak karşılanmadığı çizmenin en güney ucu şehirlerinden biri olan Crotone’de çok sevildi çünkü bu küçük ve mütevazı kentin takımını görev aldığı ilk sezonda play-off’lar sonucu Serie B’ye yükseltmeyi başarmıştı.
Crotone’de alt liglerde gösterdiği başarının ardından Gasperini, eski şaşalı günlerine dönme niyetinde olan ve o yıllarda Serie B’de mücadele eden Genoa’dan teklif aldı ve yine yollara düştü. Genoa’yı da tıpkı Crotone gibi ilk yılında lig yükselterek Serie A’ya çıkartan Gasperini artık rüştünü İtalya futbolunun en üst seviye liginde hem de Calciopoli skandalının hemen sonrasında ispatlamak zorundaydı.
Genoa’nın başında geçirdiği üç tam Seria A sezonunda sırasıyla onuncu, dördüncü ve dokuzuncu oldu. Dördüncü sezonu ise kariyerinin o zamana kadarki en kötü başlangıcına sahne oldu. Genoa’yla ligdeki ilk 10 maçında üç galibiyet ve iki beraberlik alan, beş defa da yenilen Gasperini takımdan kovuldu. O sezonun sonuna kadar dinlenmeyi seçen İtalyan teknik adama sezon sonunda teklif Milano’nun mavi yakasından geldi.
Trabzonspor yenilgisi ilk büyük takım tecrübesini bitirdi
Jose Mourinho’nun Şampiyonlar Ligi şampiyonu yapmasının ardından Real Madrid’e gitmek için bıraktığı Inter, Portekizli sonrası geçirdiği 2010-11 sezonunda Benitez ve Leonardo’yla başarıyı yakalayamayınca bir sonraki sezonda takımı bir İtalyan’a emanet etme kararı aldı. Gasperini’yle anlaşan Inter sezona yine oldukça kötü başladı. Takımın başında çıktığı ilk maçta ezeli rakip Milan’a Süper Kupa’yı kaybeden Gasperini, kariyerinin ilk Şampiyonlar Ligi maçında da Giuseppe Meazza’da Trabzonspor’a Celustka’nın attığı gol sonrası 1-0 yenildi. Bu iki başarısız sonucun ardından ligin dördüncü haftasında gelen 3-1’lik Novara yenilgisi başkan Massimo Moratti için bardağı taşıran son damla oldu. Gasperini’nin ilk büyük takım tecrübesi iki ayın sonunda hiç galibiyet edemeden sona erdi.
Trabzon kaynaklı üçlü savunmaya geçiş ve sonrası…
Trabzonspor’a Şampiyonlar Ligi’nde yenildiği maçtan yıllar sonra konuşan Gasperini, o karşılaşmanın kariyerinde bir kırılma noktası yarattığını şu sözlerle anlatıyor:
“Hayattaki en kötü tecrübelerim bile işime yaramıştır. Inter dönemini bir başarısızlık olarak değil, bir formasyon geçişi olarak görüyorum. Trabzonspor ile oynadığımız Avrupa kupaları maçı, ilk ve tek olmak üzere düşüncemi değiştirdi, dörtlü defans oynama konusundaki fikrimi ortadan kaldırdı. Trabzonspor büyümemi sağladı. Değerli bir mağlubiyetti, görüşlerimi kuvvetlendirdi. O günden sonra takımlarımı üçlü savunma dizilişinde oynatmaya başladım”
Inter’de geçen unutmak isteyeceği günlerin ardından Palermo’yla anlaşan Gasperini’nin Sicilya günleri de sancılı geçti. Adada oynatmaya çalıştığı hücuma yönelik üçlü savunma dizilişi temellerine oturan futbolu bir türlü sahaya yansıtamayan Gasperini aradığını Palermo’da da bulamadı. Pozitif futbolu ve oyuna yönelik farklı yaklaşımlarıyla alt liglerde yakaladığı başarının ardından bir fenomene dönüşen Gasperini’nin kariyeri tam da çöküş aşamasına geçmişken İtalyan teknik adam yeniden toparlanmak için İtalya’nın kuzeyine, Genoa’ya geri döndü.
İkinci Genoa dönemi…
Genoa’nın başında ikinci kez görev almaya başladığı 2013-14 sezonunda lige çok kötü giren takımı yedinci haftada devralan Gasperini sezonu 13’üncü sırada noktalayıp geçmişte Serie A’ya yükselttiği takımı bu kez de kümede tutmayı başardı. Bir sonraki yıl altıncı sıraya yükselttiği takımıyla dikkat çeken İtalyan teknik adam üçüncü sezonunda 10’uncu sırada kendisine yer buldu ve oynattığı futbolla takdir toplamasının ardından Bergamo adlı ufak bir şehrin takımından teklif aldı.
Atalanta’ya seviye atlattı
600 bin nüfuslu Liguria bölgesinin başkenti Genoa’dan Milano’ya yakın bir kent olan 120 bin kişinin yaşadığı Bergamo’ya giden Gasperini Atalanta’nın başına geçti. Yaşayanların bölgesel yakınlıktan dolayı Inter ya da Milan’ı tuttuğu bu sempatik kentte önce taraftarı, sonra da başarıyı kazanmayı hedefleyen Gasperini’ye yönetimin verdiği hedef takımı ligde tutmaktı ancak o Atalanta’yı çalıştığı ilk sezonunda Serie A dördüncüsü yaptı. Hal böyle olunca yönetimin her konuda desteğini almaya başlayan Gasperini kenti de takıma dahil etme çalışmalarına başladı. Atalanta takımı şehir bebeklerine hediye ettiği süt ve zıbınlarla şehrin yeni doğan çocuklarını hastaneden Atalanta taraftarı olarak çıkartmayı başardı.
Ardından oyuncu alış ve satışından ciddi gelir elde eden kulüpte sürekli doğru hedefe atış yapıp transferlerden oldukça iyi verim alan Gasperini başarısını sürdürdü ve 2019, 2020 ve 2021 yıllarında takımı üst üste üç sezon lig üçüncüsü yaptı, 2018’de ilk kez Avrupa Ligi’ne götürdüğü takımı 2019’da ise ilk defa Şampiyonlar Ligi’yle tanıştırdı.
Evden uzakta Avrupa serüveni
Papu Gomez, Duvan Zapata ve Mario Pasalic’li takımla başlayan başarı hikayesinde zamanla kadroyu Muriel, Ilicic, Malinovskyi ve Gosens gibi isimlerin merkezine oturduğu bir hale dönüştüren Gasperini bu sürekli devinime rağmen her zaman üst sıralarda kalmayı sürdürdü. 2018’de ilk kez boy gösterecekleri Avrupa sahnesinde maçlarını Bergamo’ya 200 km uzaklıktaki Sassuolo’nun evi Mapei Stadı’nda oynadılar çünkü Atalanta’nın stadı UEFA standartlarını bile karşılamıyordu. Takımı kümede tutması için takımın başına getirilen Gasperini o kadar kısa sürede dev bir sıçrama yapmıştı ki kulüp yönetimi duruma hazırlıksız yakalanmıştı.
Bir sonraki sezonda Şampiyonlar Ligi’nde ilk kez boy gösteren Atalanta bu kez kendilerine çok yakın olan Milano kentinin efsanevi stadı San Siro’da maçlarını oynadı. Gasperini’nin devler ligi arenasında ilk kez boy gösterdiği ve Trabzonspor’a yenildiği yer olan bu mekanda Atalanta’nın ilk karşılaşması da Shakthar karşısında alınan yenilgiyle oldu ancak devamında toparlayan Gasperini’nin öğrencileri o sezon çeyrek finale kadar uzanan dev bir hikaye yazmayı başardı.
Yolun sonu Avrupa Ligi şampiyonluğu oldu
Atalanta’nın başında taraflı tarafsız tüm futbol severlerin takdirini toplayan, geçmişte Genoa’yla önemli işlere imza atıp herkesin övgüsüne mazhar olan Gasperini, mevcut sezonun başında 66 yaşında başarılı bir teknik adam olmasına karşın kişisel müzesinde kazandığı tek kupa 29’unda top koştururken Delfino Pescara formasıyla elde ettiği Serie B unvanı bir adam olarak futbol dünyasında durmaktaydı. 2023-24 sezonuna UEFA Avrupa Ligi D Grubu’nda başlayan Bergamo temsilcisi Sturm Graz, Rakow ve Sporting’in olduğu gruptan namağlup lider çıktı. Devamında play-off’ta Young Boys’u eleyen Sporting’le son 16 turunda bir kez daha eşleşen Atalanta, sezon sonu Portekiz Ligi’nde şampiyonluğa ulaşacak rakibini saf dışı bırakıp çeyrek finale yükselmeyi başardı.
Çeyrek finalde karşılarına İngiliz devi Liverpool geldi. Eşleşmenin yaşandığı dönemde tüm kulvarlarda yoluna devam edip Klopp’a veda sezonunu çoklu kupa zaferleriyle yapmak isteyen kırmızılara ilk darbeyi Gasperini vurdu. Anfield’da kazanılan 3-0’lık zaferle turu alan Atalanta UEFA Avrupa Ligi’nde yarı finale yükselen taraf oldu. Finale kalmak için Fransa’nın köklü kulübü Marsilya’yı elemek zorunda olan İtalyanlar rakibini yenilenip UEFA standartlarına uygun hale gelen kendi stadyumlarında 3-0 geçerek finale adını yazdıran taraf oldu.
Atalanta, tarihinin ilk Avrupa kupası finalinde karşılarına rakip olarak sezonu namağlup geçirip Bundesliga’da şampiyonluk ipini göğüsleyen Bayer Leverkusen’i buldu. Almanlar için sezonun son maçı niteliğinde olan bu karşılaşma muhteşem hatırlanacak bir yıllık dönemi hem kupayla hem de namağlup şekilde bitirmek adına ayrı bir önem taşıyordu ancak bir buçuk ay önce Liverpool’da Klopp’un partisini bozan Gasperini bu kez de Xabi Alonso’nun yenilmezlik serisini bozdu. Dublin’de oynanan finali Lookman’ın yaptığı hattrickle 3-0 kazanan Atalanta tarihinde ilk kez Avrupa kupası sahibi olurken Gian Piero Gasperini de 66’ncı yaşını geçirdiği şu günlerde teknik adamlık kariyerinde ilk defa bir kupanın sahibi oldu.
Xabi Alonso’ya ‘Dur’ deyip Avrupa’da zafere uzanan Gasperini karşılaşma sonrasında “Neyi kazandığımız değil nasıl kazandığımız önemli. Premier Lig’in zirvesindeyken Liverpool’u eledik, Portekiz şampiyonu Sporting’i eledik ve şimdi de Bundesliga şampiyonu Bayer Leverkusen’i eledik. İnanılmaz gururluyuz” dedi. Gasperini’nin takımıyla gurur duyduğu kadar Bergamo halkı da onunla gurur duyuyor çünkü İtalyan teknik adam sayesinde 130 bin kişinin yaşadığı bu küçük şehir artık Avrupa şampiyonu bir kent olarak tanımlanıyor.