ABD Başkanı Joe Biden işgal altındaki Batı Şeria’da Filistinlilere saldırmakla suçlanan İsrailli yerleşimcilere yaptırım uyguladı. Yaptırımlara ilişkin kararnameyi imzalayan Biden şiddetin “tahammül edilemez seviyelere” ulaştığını söyledi.
Kararname metninde yönetimin “Batı Şeria’daki durumun, özellikle de yüksek seviyedeki aşırılık yanlısı yerleşimci şiddetinin, insanların ve köylerin zorla yerinden edilmesi ve mülklerin tahrip edilmesi eylemlerinin tahammül edilemez seviyelere ulaştığı ve bölgede barış, güvenlik ve istikrarı için ciddi tehdit oluşturduğu tespiti yaptığı” belirtildi.
#UPDATE The United States imposed sanctions on a handful of Jewish settlers as President Joe Biden said the level of violence against Palestinian civilians in the West Bank had reached intolerable levels.https://t.co/533RUJCh3s by @shauntandon
— AFP News Agency (@AFP) February 1, 2024
Kararname ile işgal altındaki Batı Şeria’da Filistinlilere karşı son dönemde şiddet uygulayan aşırılıkçı Yahudi yerleşimciler ABD yaptırımlarına maruz kalacak. Yaptırımlar bu kişilerin ABD’deki tüm mülk ve diğer varlıklara erişimini engelleyecek. Yaptırım listesine dahil edilenler Amerikan finans sistemi içinde işlem yapamayacak, ülkeye giriş vizesi alamayacak, varsa ABD’deki varlıkları dondurulacak ve Amerikan vatandaşlarının bu kişilerle iş yapması yasaklanacak.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Biden’ın Kongre’ye gönderdiği tedbir bildirimine paralel olarak yaptığı açıklamada “Bu kararname ABD’nin sivillere yönelik şiddet eylemleri veya tehditleri, sivilleri evlerini terk etmeleri için korkutmak, mülkleri tahrip etmek veya ele geçirmek veya Batı Şeria’da terörist faaliyetlerde bulunmak da dahil olmak üzere belirli eylemleri yöneten veya bunlara katılanlara karşı mali yaptırımlar uygulamasına izin verecektir” dedi.
Biden to issue order targeting Jewish settler violence in https://t.co/T0i3GwXy8Q https://t.co/H6h6qVuKGX pic.twitter.com/6uAHAbuayz
— Reuters (@Reuters) February 1, 2024
Bu yaptırım Aralık ayında ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Batı Şeria’daki şiddet yanlısı aşırılık yanlılarına karşı ilan edilen vize kısıtlamalarının ardından geldi. ABD’li üst düzey yetkili “Bu, Batı Şeria’daki aşırılıkçı şiddetten kaynaklanan bölgesel güvenliğe yönelik tehditlerle başa çıkmak için atılan önemli bir adımdır ve yönetimin bu tehdidi ne kadar ciddiye aldığını göstermektedir” dedi.
Dört kişinin kimliği açıklandı
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şiddet yanlısı yerleşimcilere yönelik cezaların ilk turunda yaptırım uygulanacak dört kişinin belirlendiği ifade edildi:
- Geçen yıl Batı Şeria’nın kuzeyindeki Huwara köyünde bir Filistinlinin öldürüldüğü saldırıyı başlattığı ve yönettiği söylenen David Chai Chasdai.
- Dışişleri Bakanlığı’na göre Filistinli çiftçilere ve İsrailli aktivistlere taş ve sopalarla saldırarak tıbbi tedavi gerektiren yaralanmalara neden olan Eitan Tanjil.
- Batı Şeria’da barış yanlısı İsrailli aktivistlere ve araçlarına saldıran Shalom Zicherman. ABD’ye göre Zicherman aktivistleri sokakta engellemiş ve içinde aktivistlerin bulunduğu araçların camlarını kırmaya çalışmıştı.
- Meitarim karakolundan düzenli olarak Filistinli sivillere saldıran, evlerini terk etmemeleri halinde onları daha fazla şiddet uygulamakla tehdit eden, tarlalarını yakan ve mülklerini tahrip eden yerleşimci gruplarına liderlik ettiğini söylenen Yinon Levi.
Bakanlığı duyurusu öncesinde gazetecilere bilgi veren üst düzey bir ABD’li yetkili bir kişiye yaptırım uygulanabilmesi için birden fazla doğrulayıcı kanıtın gerekli olduğunu ve bunların kamuya açık raporları, mahkeme belgelerini ve istihbaratı içerebileceğini söyledi.
Netanyahu’dan kararnameye tepki: Gereksiz
Yaptırım kararına İsrail’den ilk tepki Başbakan Binyamin Netanyahu’dan geldi. ABD Başkanı Joe Biden’ın yerleşimci aşırılıkçılara yaptırım getiren kararnamesine tepki gösteren Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada “Judea ve Samaria’da (Batı Şeria semtleri) yaşayanların büyük çoğunluğunun yasalara saygılı vatandaşlar olduğu ve birçoğunun şu anda İsrail’i korumak için aktif ve yedek görevde savaştığı” söylendi.
“İsrail her yerde yasaları ihlal edenlere karşı harekete geçmektedir” diye devam eden Başbakanlık açıklamasında “Dolayısıyla bu konuda sert adımlara gerek yoktur” dendi.
Batı Şeria’daki şiddet Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği saldırıdan bu yana tırmanışa geçti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin saldırılarında en az 381 Filistinli hayatını kaybetti.
Ben Gvir: Biden yanılıyor
İsrail’den bir diğer tepki de aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’den geldi. X hesabından yaptığı paylaşımda Ben Gvir şöyle dedi:
“Amerika’nın Yahudiye ve Samiriye’deki politikasını yeniden düşünmesinin zamanı geldi. Başkan Biden İsrail vatandaşları ve kahraman yerleşimciler hakkında yanılıyor. Saldırıya uğrayanlar, öldürmek kastıyla taş yağmuruna tutulan Yahudiye ve Samiriye’deki kahraman yerleşimcilerdir.”
הגיע הזמן שאמריקה תחשוב מחדש על המדיניות שלה ביהודה ושומרון. הנשיא ביידן טועה ביחס לאזרחי מדינת ישראל ולמתיישבים הגיבורים. מי שמותקף, מי שנרגם באבנים בניסיון לפגוע ולרצוח אותם, הם המתיישבים הגיבורים ביהודה ושומרון.
— איתמר בן גביר (@itamarbengvir) February 1, 2024