Daha iyi bir hayat hayali, güzel para kazanacakları umuduyla Rusya’ya doğru yola çıkan göçmenler bunlar. YouTube’da gördükleri iş ilanı videosunun cazibesine kapılarak adım atmış, iki yılı aşkın süredir devam eden zorlu savaşı akıllarının ucundan bile geçirmemişlerdi. Şimdi okuyacağınız hikaye onların, Hintli ve Nepallilerin hikayesi.
The Guardian anlatıyor: 23 yaşındaki Hemil Mangukiya Hindistan’ın Gujarat eyaletindeki küçük bir köyde yaşıyordu. Ailesine daha iyi bir hayat sürdürmek için Rusya’ya gideceğini söyledi ve geçen aralık ayında köyünden de ülkesinden de ayrıldı. Mangukiya’yı etkileyen şey YouTube’da gördüğü bir iş ilanıydı. Ukrayna’daki savaştan uzakta güvenli bir işi olacağını umuyordu. Sonuç ne mi?
Rusya’dan ailesini aradığında güvenli iş hayallerinin nasıl suya indiğini anlattı. Rusya’ya girer girmez bir ay süren bir askeri eğitim kampına gönderilmişti, sonra da cepheye. Burada siper kazmış, cephane taşımış, makine tüfek kullanmak zorunda da kalmıştı. Şubat ayı geldiğindeyse ailesini aramaz olmuştu. Günler sonra baba ocağına bir telefon geldi: Mangukiya Ukrayna’da füze saldırısında hayatını kaybetti.
Aile hâlâ Mangukiya’nın cesedini alabilmiş değil.
Örneklerin haddi hesabı yok…
Mangukiya’nın ölümü “askeri yardımcı” ya da “güvenlik görevlisi” olarak tanımlanan işle ilgili sözleşmeyi imzaladıktan sonra, hiç istemediği halde kendini Rusya-Ukrayna savaşının ön saflarında buluveren yüzlerce Hintlinin kaderine ışık tuttu. The Guardian’a göre bazı ailelerin Dubai’ye gittiğini sandığı yakınları aracılar vasıtasıyla Rusya’ya böyle gönderildi.
Mesela bu hafta sonu medyada dolaşıma giren bir videoda Pencap’ta yaşayan yedi Hintlinin yeni yıl için turist olarak gittikleri Rusya’da kendilerini birdenbire Belarus’ta buldukları ve gözaltına alındıkları iddia ediliyor. Videoda yer alan Gagandeep Singh “Polis bizi Rus yetkililere teslim etti, onlar da bize bazı belgeler imzalattı. Şimdi bizi Ukrayna’ya karşı savaşmaya zorluyorlar” diyor.
Where is MODI?
Seven Indian citizens claim they were coerced into fighting for the Russian Federation in Ukraine after 15 days of training. Initially visiting Russia for New Year celebrations, they were later taken to Belarus without proper visas. Detained and handed over to… pic.twitter.com/bPwBCOUOW4
— Jagjeet Singh (@JagjeetInCAN) March 6, 2024
Başka bir örnek: Hintli Muhammed Afsan kasım ayında güvenlik görevlisi olarak çalışmak için Moskova’ya gitti ama sonra ailesine ön saflarda savaşırken öldüğü haberi geldi. Kardeşi Muhammed İmran “Savaş bölgesine gönderildiğinden haberi bile yoktu” diye anlatıyor.
12 Nepalli savaşta hayatını kaybetti
Nepal’de de durum benzer. Kah gönüllü kah istekleri dışında binlerce kişi Rus Silahlı Kuvvetleri’ne katıldıktan sonra hükümet vatandaşlarının Rusya’ya ya da Ukrayna’ya gitmesini yasaklamak zorunda kaldı. Resmi verilere göre 12 Nepalli savaşta hayatını kaybetti, beşi ise Ukrayna tarafından esir alındı.
Hintli ve Nepallilerin anlattığına göre Rusya’ya gelince onlara Rusça yazılı sözleşme imzalatıldı. Ardından pasaportları ellerinden alındı. Bir yıl Rus Silahlı Kuvvetleri’nde kalmaları gerektiğini ve bundan ancak yıllarca hapis yatarak kurtulabileceklerini ancak iş işten geçtikten sonra öğrendiler. İki haftadan kısa süren eğitimin ardından kendilerini doğrudan cephe hattında buldular.
Nandaram Pun Nepal’in Rolpa kentinde yaşıyordu. Sosyal medyada tanıştığı biri ona Almanya’da bir iş olduğundan söz etmişti, ama önce Rusya’dan geçmesi gerekiyordu. Moskova’da bir askeri eğitim kampına götürülüp eline ilk defa silah aldığında Almanya işinin mavra olduğunu anladı. Kısa süre sonra Ukrayna’nın doğusunda, savaşın en kanlı ve en uzun süren çatışmalarından birine sahne olan Bahmut’a gönderildi. Yanında iki Hintli ve dört Nepalli daha vardı. Bir gece Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarının hedefi oldu. Ölmedi, hastaneye kaldırıldı. Rusça bilmediği için oranın neresi olduğu hakkında hiçbir fikri yok.
“İyileşmek istemiyorum, çünkü iyileştiğimi düşünürlerse beni tekrar savaşa gönderirler” diyen Pun Nepalli yetkililerin onu kurtarmak için gösterdiği çabaların da boşa gittiğini söylüyor: “Pasaportum bile yok. Ölmek istemiyorum.” Pun’un başka Nepalli arkadaşları var hastanede, bir kişi kayıp, bir diğeri ise kaçmaya çalışırken yakalanmış.
Nepal Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Amrit Bahadır Ray Rusya’daki vatandaşlarını ülkeye geri getirmek için “durmadan çalıştıklarını” söyledi ama Rusya’da kaç Nepalli olduğunu bilmediklerini de itiraf etti. Bununla birlikte en az 245 aile yakınlarının Rusya’da mahsur kaldığına dair Nepal hükümetine dilekçe verdi. Beş kişinin ailesi ise çocuklarının Ukrayna ordusu tarafından esir alındığını duyurdu.
Nepal hükümeti Rusya ile diplomatik görüşmeler sürüyordu ama ailelerin sabrı tükenmek üzereydi. 6 Şubat’ta Katmandu’da Rus Büyükelçiliği önüne dizilip yakınlarına yeniden kavuşmak, cenazelerinin Nepal’e iade edilmesi, yeni asker alımlarının durdurulması ve çatışmalarda ölenler için tazminat ödenmesi için protesto gösterisi yaptı. Rusya kısa süre sonra tazminat ödemeyi kabul etti.
Bu insanları kim kandırıyor?
Bu yolculukta dolandırılanlar da var. Mesela 31 yaşındaki Azad Yusuf Kumar… Hindistan’ın Keşmir bölgesindeki aile evinden aralık ayında Dubai’de çalışmak üzere ayrıldı. YouTube’dan tanıştığı bir aracıya önden üç bin sterlin verdi. Ne var ki o da Rusya’daki askeri eğitim kampında buluverdi kendini. Bir tatbikat sırasında bacağından vuruldu. Üç bin sterlinle hayatının kumarını oynadı Yusuf Kumar.
Peki nasıl bu kadar kolay kanıyorlar? Hindistan’daki çoğu aile yakınlarını dolandıranın Dubai dışında çalışan Hintli işe alım uzmanı Faysal Han’ın yönettiği Baba Vlogs kanalı olduğunu söylüyor. Han St. Petersburg’da 300 bin takipçisine Rusya’da “askeri asistan” olarak çalışmayı güzellediği bir video yayınlamış. Videoda çok güvende olacakları, cepheye gönderilmeyecekleri ve üstelik Rusya’da kalıcı oturum izni almalarına da yardımcı olunacağına dair teminat veriyor.
The Guardian’a 26 Hintliyi gerçekten de Rusya’ya gönderdiğini anlattı Han; ama Rus aracının işin tanımı konusunda onu yanlış yönlendirdiğini, o Hintlilerin savaş bölgesine gönderileceğini bilmediğini söyledi. Rusya’ya gönderdiği Hintlileri oradan çıkarmaya çalıştığını da iddia ediyor…
