Merkez Bankası’nın çiçeği burnunda Başkanı Hafize Gaye Erkan, yabancı basının ve finans kuruluşlarının ilgi odağı olmayı sürdürüyor. İngiliz finans gazetesi Financial Times gazetesi, dün yayınladığı analizde Erkan’ın ekonomide işleri tersine çevirmeye çalışırken çok az manevra alanı olacağını belirtti.
Erkan’ın büyük finans kurumlarının bilançolarındaki riskleri analiz eden karmaşık modeller yaratmada uzman olduğu vurgulanan haberde ayrıca 2019’dan bu yana beşinci Merkez Bankası Başkanı olan Erkan’ın görüşlerinin Erdoğan’ın sahip olduğu ekonomik görüşlerle güçlü bir tezat oluşturduğu aktarıldı.
Yazıda önceki Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun 2 yıl içinde faiz oranlarını yüzde 19’dan yüzde 8,5’e indirdiği ve bankanın lirayı desteklemek için bu yıl yaklaşık 25 milyar dolarlık döviz rezervi yaktığı hatırlatılırken “Bu, işleri tersine çevirme zorluğunu üstlenen Erkan’a çok az manevra alanı bırakacaktır” ifadelerine yer verildi.
Haberde Merkez Bankası eski Başekonomisti ve Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara’nın görüşlerine de yer verildi. Erkan’ın işinin hem zor hem de kolay olduğunu düşündüğünü vurgulayan Kara, “Zor, çünkü yüksek enflasyon ve çözmesi gereken verimsiz bir dizi düzenleme devraldı. Kolay, çünkü selefinin alışılmadık derecede düşük kredibilitesi göz önüne alındığında, merkez bankacılığının temellerine sadık kalarak bile piyasa duyarlılığını çok hızlı bir şekilde iyileştirebilir” dedi. Kara, ayrıca Twitter’dan yaptığı paylaşımda Erkan’ı görevi nedeniyle tebrik ederek, şu ifadelere yer verdi:
TCMB Başkanlığına atanan Sayın Erkan’ı tebrik ediyor, yeni dönemde başarılar diliyorum. Merkez Bankasının kurumsal itibarını güçlendirmesini ve aşağıdaki tabloyu hızla düzeltmesini temenni ediyorum. pic.twitter.com/il6jtiWz32
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) June 10, 2023
Haberde Dinamik Yatırım Menkul Değerler Başekonomisti Enver Erkan’ın “Şu ana kadar alınan mesaj ve oluşan beklentiler güçlü bir politika değişikliği sinyaline işaret ediyor ve 22 Haziran toplantısı bunun uygulanması için kritik bir konumda” görüşü de yer aldı.
‘First Republic’in tepesindeki görevi iniş çıkışlı oldu’
Erkan’ın CV’sine de yer verilen yazıda özellikle First Republic bankasının batmasıyla ilgili kısım dikkat çekici:
“Türk-Amerikan çifte vatandaşı olan Erkan, Goldman Sachs’ta yaklaşık on yıl çalışarak büyük finans gruplarına bilançolarını stres testine tabi tutmaları konusunda danışmanlık yaptı. Burada First Republic’in kurucusu Jim Herbert ile tanıştı. Erkan, 2014 yılında First Republic’in yatırım portföyünü ve risk yönetimi fonksiyonunun önemli bir bölümünü yönetmek üzere işe alındı. O zamanlar ABD’nin en büyük bölgesel kredi kuruluşlarından biri olan bankada hızla yükselen Erkan 2016’da mevduat müdürlüğü görevini de üstlendi. 2019 yılına gelindiğinde, American Banker dergisi tarafından sektördeki ‘izlenmesi gereken en güçlü kadınlardan’ biri seçildi. Erkan, 2021 yazında First Republic’in eş CEO’su oldu ve First Republic’te Herbert’in yerini almak için önde gelen bir aday olarak görüldü. Ancak firmanın tepesindeki görevi kısa sürdü ve inişli çıkışlı oldu: Erkan, diğer üst düzey yöneticilerle bir dizi sorun yaşadı. First Republic’ten 2021 yılı sonunda ayrıldı. Fed’in faiz artışları sonucu, mevduat sahiplerinin panikle paralarını çekmesiyle karşı karşıya kalan banka, nihayetinde iflas ederek JP Morgan’a satıldı. Bu durum, krizden önceki birkaç yıl boyunca bankanın risk yönetiminde önemli bir rol oynamış olan Erkan’ı da olumsuz etkiledi. Erkan First Republic’ten ayrılmasından bir yıl sonra New York’ta ticari gayrimenkul firması Greystone’un eş başkanı olarak benzer şekilde kısa bir süre görev yaptı. Şirkette görevine Haziran 2022’de başladı ve aynı yılın aralık ayında ayrıldı.”
Goldman Sachs: Faiz yüzde 40’a çıkmalı
Yatırım bankası Goldman Sachs da kendi müşterilerine gönderdiği bir raporda, Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan’ın atanmasının yeni yönetimde para ve mali ayarlamalara ihtiyaç duyulduğu anlayışının yaygın olduğuna işaret ettiğini belirtti. Türkiye’ye ilişkin bir dizi tahminini revize eden banka, ekonominin istikrara kavuşturulmasının “döviz kurunda büyük ve süreksiz bir ayarlama gerektireceğini” kaydetti.
Bankanın ekonomistlerinden Clemens Grafe, müşterilerine gönderdiği bir bilgi notunda, her ne kadar bu aşamada para politikasının çerçevesi bilinmese de, “tamamen ortodoks politika yapıcılığın” döviz kurunun önceden ayarlanmasına izin vereceğini ve repo faizini ekonomideki faiz oranlarını sabitleyecek bir seviyeye yükselteceğini yazdı.
Grafe “Bize göre bu durum, ortodoks bir politika yapıcının faiz oranlarını mevduat faizlerinin mevcut seviyesi olan yüzde 40’a yükselteceğini göstermektedir” dedi.
Grafe, döviz kuru ve enflasyon beklentisinşn istikrara kavuşmasının ardından, yıl sonunda faiz oranları hızla, büyük ihtimalle yüzde 25 civarına düşürülebileceğini de ifade etti. Banka ayrıca Türkiye’nin daha önce yüzde 2,9 olarak belirlediği yıllık gayrisafi milli hasıla büyüme tahminini yüzde 2,3’e düşürdü.
