İstanbul müzikal açıdan böylesi bir yılı en son 2010’da yaşamıştı. Metallica, Iron Maiden, U2, Rammstein ve daha nicesi unutulmaz konserlerle hafızalara kazınmıştı. İstanbul’un Kültür Başkenti olmasının da etkisiyle konserden konsere koşturan İstanbullular kadar şehre gelen ziyaretçiler de bolluktan nasiplenmişti. Öyle ki bazı akşamlar müzikseverler iki büyük konser arasında seçim yapmak zorunda kalıyordu. Sonra bu hareketlilik yerini yavaş yavaş iptallere, daha az konserli yıllara bıraktı. Önce Rock’n Coke sonra Efes One Love gitti.
İstanbul’un Avrupa Kültür Başkenti olduğu 2010 yılında Atatürk Olimpiyat Stadı’nda konser veren U2 öncesinde de iki kıtanın tam orta noktasında ikonik bir poz vermişti.
Terör eylemleri, darbe girişimi ve ardından pandemi ses getiren konserlerde büyük düşüşün sebebiydi. Ancak geçen yılla başlayan hareketlilik bu yıl 2010’lu yılların ilk yarısını hatırlatır türde. Konser sayısı kadar konserlerin gördüğü ilgi de dikkat çekici. Scorpions, Megadeth, Deep Purple, Opeth ve Chris Isaak gibi isimlerin konser biletleri tükendi bile. Müzikseverler konserlerdeki artıştan memnun olmak birlikte biletlerin çıkar çıkmaz tükenmesinden şikâyetçi. Peki ne oldu da bu konser patlamasını yaşıyoruz? Biletler nasıl oluyor da bu kadar çabuk tükeniyor? Bu soruları Vera Müzik’ten Emre Gökgöz ve İstanbul Caz Festivali Direktörü Harun İzer’e sorduk.
2010’da İnönü Stadyumu’ndaki Sonisphere’de Metallica ve Rammstein gibi gruplar sahne almıştı.
‘Genç nesil fazlasıyla ilgili’
“Geçen yıl açıklanan tüm metal konserlerine artarak devam eden bir ilgi vardı. Bunun 2024’te de devam edeceğini öngörüyorduk. Hazırlıklarımızı da buna göre yaptık” diyor Emre Gökgöz. Bu yaz Megadeth ve Bruce Dickinson gibi isimleri İstanbul’a getirecek Vera Müzik adına açıklama yapan Gökgöz konserlerin gördüğü ilginin sebepleri için şöyle diyor: “Örnekler üzerinden gidelim. Bildiğiniz üzere 2020’deki pandemi ilanıyla konser sektörü yaklaşık iki yıl kaybetti. Bu yüzden canlı müziğe büyük talep var. 2023’teki yükselişin temel nedenlerinden biri bu. Müzik tarzından bağımsız olarak insanlar dinlediği müziği/grubu canlı deneyimlemek de istiyor, o ortama sosyalleşmeye gidiyor. 2024’te de bu rüzgar devam etmekte. Türkiye’de metal müzik diğer müzikler gibi çok önde olmadı, ama genç nesil fazlasıyla ilgili. Sosyal medyada bizi takip eden, soru soran, öğrenmek isteyen genç çok fazla. Metal, kendi içinde çeşitlilik sunabilen bir müzik. Genç nesil bu çeşitliliğe yönelince ortaya büyük bir hareket çıkıyor. Birbirini etkileyen bu olaylar zincirinde son halka konserler oluyor ve beklentinin üstünde ilgiyle karşılaşıyoruz.”
Biletlerin hızla tükenmesi müzikseverlerin tepkisini çekiyor. Pek çok müziksever biletlerin karaborsada alıcı bulacağına inanıyor. Emre Gökgöz’e bunu da sorduk: “Geçmiş bilet satışlarına baktığımızda böyle tepki olması normal karşılanabilir. Artık metal konserleri eskiden olduğu gibi sadece bu kitle ile sınırlı değil. Katılımcılar zamanla yeni düzene alışacak. Açıklanan konser sosyal medyada o kadar hızla yayılıyor ki bu müzikle ilgisi olmayanların da dikkatini çekiyor. Online ve offline onlarca mecra metal konserlerini yazıyor ve tanıtıyor. İlgili konserin arkasına aldığı bu güç sonucunda da biletler bir gün içinde tükenebiliyor. Süreci de şöyle anlatabiliriz:
Müzikseverler ‘bilet tükendi’ laflarına kulak asmamalı
Biletler anlaşmalı biletleme firmalarından belirli kontenjanda satışa çıkar. Örneğin kapasitesi 10 bin olan bir mekanın beş bin bileti A firmasından, diğer beş bin bileti B firmasından satılır. Satış zamanı bu sitelerde o kadar yoğun trafik oluyor ki sepete atılacak bilet görünmüyor bile. Oysa tüm biletler satılmış olmuyor. Sepete atılanların bir kısmı boşa çıkar, başkası seçer, bu döngü gün içinde son bilet satılana kadar devam eder. Anlık olarak bilet seçemeyenlerin sosyal medyada ‘biletler tükenmiş’, ‘karaborsaya satıldı’, ‘ilgiyi gördüler, biletleri daha pahalı fiyattan satacaklar’ gibi asılsız söylemleri kar topu etkisiyle çığ gibi büyüyor ve tepkiye dönüşüyor. Diğer taraftan bu sözlere kulak asmayan katılımcılar aynı gün içinde saatler sonra biletini rahatlıkla alabiliyor.
En az bunun kadar önemli bir nokta daha var: Kur dengesi ve maliyetlerin öngörülemez şekilde artışı. Bazı konser biletleri satılırken yanında birinci avantajlı dönem diye özellikle belirtilir. İlerleyen günlerde fiyatın artacağının sinyalidir. Hiç kimse biletlerin satışa çıkacağı tarihte en ucuza bilet almak varken aynı konsere ilerleyen günlerde fazla ödemek istemez. Bu da biletleme aşamasında yoğunluğa neden oluyor. Kur dengeliyken, maliyetler ayarlanmışken herkes için en iyisi birinci avantajlı dönemden tüm biletlerin bitmesidir. Hem organizasyon dengeleri korumak zorunda kalmaz, hem de seyirci en iyi fiyata bilet almış olur.”
Bu yıl 31. yaşını kutlayan İstanbul Caz Festivali şu ana kadar iki ismi duyurdu. Cazın yıldız ismi Gregory Porter ve kadife sesli efsane Chris Isaak. Satışa çıktıktan kısa süre sonra her iki konserin de biletleri tükendi. Festival direktörü Harun İzer’e ile bu süreci ve genel olarak konserlerin gördüğü bu ilginin nedenlerini sorduk.
‘Konserlerden ziyade konserlere olan ilgi arttı’
Harun İzer büyük ilgi gören konserler için şunları söylüyor: “Chris Isaak ve Gregory Porter konserlerini açıkladık. Doğrusu bu iki ismin büyük ilgi uyandıracağını biliyorduk, bu benim açımdan şaşırtıcı olmadı. Diğer organizasyonlarda açıklanan başka isimlerin de yoğun ilgi gördüğünü izledik, bunlardan bazıları beni de şaşırttı. Aslında konser sayısından çok, konserlere ilginin artışından bahsedebiliriz, yoksa geçen yaz için de birçok uluslararası konser açıklanmıştı. Bu yılki fark, biraz da seyircinin şimdiden öngörülü davranıp yaza programlarını yapması ve henüz fiyatlar uygunken biletlerini almasından kaynaklanıyor diye düşünüyorum.”
İstanbul Caz Festivali Direktörü Harun İzer biletlerin hızlı tükenmesini komplo teorilerine bağlamamak gerektiğini söylüyor: Biletler hızla tükenebilir, daha önce de saatler içinde bileti biten konserler olmuştu. Belki bu sefer, daha önce geldiğinde bu denli yoğun ilgi görmemiş sanatçılarda oldu diye insanları biraz şaşırttı ama bunun da kendi içinde bir açıklaması vardır mutlaka, bunu hemen birtakım komplo teorilerine bağlamak doğru değil. Bizim seyircimiz bu açıdan fiyat dengelerinde çok hassas. Karaborsaya yönelmek istisna olabilir ancak, çoğunluk fiyatını makul bulmadığı konsere bilet almaz.”
