Seçimlere 35 gün kala siyaset koridorlarında en hareketli günü ve geceyi geride bırakmış olabiliriz. YSK’ya bugün akşam saat 17.00’ye kadar verilmesi verilmesi gereken aday listeleri üzerinde partiler uzun mesailer yaptı. Özellikle hareketli olan cephe, ‘çok partili tek listeler’ üzerinde cerrahi operasyon yapması gereken Millet İttifakı oldu.
Listeleri partiler arası geçişkenlik kısıtlı olduğu için daha az belirsizlik yaşanan Cumhur İttifakı cephesinde dün yeni haber gelmezken bazı ayrıntılar netleşti. AK Parti, önceki gün Demokratik Sol Parti (DSP) ile anlaşmıştı. Son bilgiler DSP’ye en seçilebilecek yerden az iki milletvekili adaylığı verildiği teyit edildi. Adaylardan biri DSP genel Başkanı Önder Aksakal olacak.
Cumhur ittifakı üyesi MHP de 81 ile ait aday listesini netleştirerek YSK’ya perşembeden vererek en erken davranan parti olmuştu. Cumhur ittifakı çatısı altında yer alacak BBP ve Yeniden Refah’ın da ayrı listeleri olacak.
Gelinen süreçte Cumhur İttifakı’nda AK Parti, MHP, Yeniden Refah Partisi, Büyük Birlik Partisi seçimlere kendi listesiyle girerken HÜDA PAR ve DSP dışardan destek verecek.
Bakanların aday olacağı iller
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bakanların aday olacağını açıklamasının ardından siyasetteki tartışmalı konulardan biri de hangi bakanın nereden aday olacağıydı. Listelerin verilmesine bir gün kala büyük ölçüde netleşen milletvekili adayı bakanlar listesi Cumhur İttifakı cephesinden gelen en ilgi çekici haber oldu.
Sabah’ın haberine göre, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Ankara’dan, AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Ticaret Bakanı Mehmet Muş İstanbul’dan; Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar Kayseri, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık Osmaniye, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank Bursa, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Şanlıurfa; Adalet Bakanı Bekir Bozdağ Diyarbakır, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu Samsun’dan aday olacak.
İttifaklarda liste telaşı: Cumhur İttifakı’nda Erdoğan’ın devreye girmesi bekleniyor
Millet İttifakı’ndan rötarlı ortak listeler
Millet İttifakı’nda da listeleri netleştirmeden önce kritik görüşmeleri ise sabaha kadar devam etti. Gelecek, DEVA, Saadet ve Demokrat Parti adayları seçime CHP listelerinden girecek. Bu kararın ardından Millet İttifakı protokolünde yapılan değişiklik talebi de Yüksek Seçim Kurulu’na sunularak resmiyet kazandı. YSK’nın onayının ardından pusulada Millet İttifakı’ndan sadece CHP ve İYİ Parti yer alacak.
Beş partiyi listelerine dahil eden CHP’nin genel merkez koridorlarında gün boyu çok sayıda teyit edilemeyen aday ismi ve partilere aday kontenjan sayısı havada uçuştu. Bununla birlikte CHP Parti Meclisi’nde oylanmadan kesinleşmeyecek liste ile ilgili pek haber de yapılamadı. Parti Meclis Toplantısı’nın akşamüstü yapılması planlanıyordu ancak gerçekleşmedi. Toplantının önce saat 00.00’da başlayacağı duyuruldu, ardından 03.00’e erteleme haberi geldi. Sonunda sabah 06.00’da karar kılındı. Bu ertelemeler listede zorlanma işareti olarak yorumlandı.
Bu arada CHP’nin listelerine aldığı partilerle yürüttüğü müzakerelerde sıra dışı bir yöntem izlendiği ortaya çıktı. CHP dışındaki parti kurmayları, listelerde milletvekili sayıları üzerinden rekabet oluşmaması için kendi aralarında görüşmemiş, bir çeşit gönüllü yalıtılmışlığa razı olmuş. Cumhuriyet’ten Erdem Sevgi’nin haberine göre CHP Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı her partideki yetkililerle ayrı görüştü. Parti yetkililerine diğer üç partiden kimlerle görüşüldüğü konusunda bilgi de verilmedi. Böylece liste çıkana kadar kimse kendileri dışında hangi parti kaç milletvekili adaylığı aldı öğrenemedi.
CHP ve İYİ Parti’den fermuar sistemli liste
Bir yandan da CHP ile İYİ Parti arasındaki ortak liste mesaisisi devam etti. Bu konuyla ilgili görüşmelerin son gününde üzerinde uzlaşılan il sayısı 10’dan 16’ya çıktı. İllerin 9’unda CHP, 7’sinde İYİ Parti listelerinden seçime girilecek ve Millet İttifakı partilerinin adayları listede yer almayacak. Fermuar sistemi olarak adlandırılan sistemde CHP ve İYİ Parti adayları sırasıyla yer alacak. T24’ten Eray Görgülü’nün haberine göre, Çorum, Düzce, Batman, Van, Bartın, Adıyaman, Çankırı, Amasya ve Hakkari’de CHP’nin adayı birinci sırada yer alacak, CHP’nin listesinden seçime girilecek. Gümüşhane, Bayburt, Aksaray, Yozgat, Muş, Bitlis, Erzurum’da ise öncelik İYİ Parti’de.
Öte yandan Gazeteci İsmail Saymaz, ‘İYİ Parti’nin Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş’a Trabzon ikinci sırayı teklif ettiğini ancak Baş’ın teklifi reddettiğini’ aktardı.
İsmail Saymaz, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şunları yazdı:
“İyi Parti, Bağımsız Türkiye Partisi lideri Hüseyin Baş’a Trabzon ikinci sırayı teklif etti. BTP teklifi reddetti. BTP, bu durumda işbirliğinden çekilebilir ve pusulada kendi amblemi ve adaylarıyla yer alabilir.”
İyi Parti, Bağımsız Türkiye Partisi lideri Hüseyin Baş’a Trabzon ikinci sırayı teklif etti. BTP teklifi reddetti. BTP, bu durumda işbirliğinden çekilebilir ve pusulada kendi amblemi ve adaylarıyla yer alabilir.
— İsmail Saymaz (@ismailsaymaz) April 7, 2023
Emek ve Özgürlük İttifakı’nda son durum: TİP 49 ilde kendi logosuyla giriyor
Emek ve Özgürlük İttifakı, seçime yönelik olan tutum ve politik mutabakat metnini, Ankara’da yer alan Mülkiyeler Birliği’nde basın toplantısında açıkladı. Emek ve Özgürlük İttifakı’nda yer alan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Eş Sözcüsü İbrahim Akın, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş, Emekçi Hareket Partisi (EHP) Genel Başkanı Hakan Öztürk, Sosyalist Meclisler Federasyonu’ndan (SMF) Barış Kayıoğlu, Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) Sözcüler Kurulu üyesi Perihan Koca ve Emek Partisi (EMEP) Genel Başkanı Ercüment Akdeniz katıldı.
Emek ve Özgürlük İttifakı’nın seçime yönelik tutum ve politik mutabakat metnini Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü İbrahim Akın açıkladı. Akın, Emek ve Özgürlük İttifakı olarak 14 Mayıs’ta yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerine ilişkin yürüttükleri çalışmaların belli bir olgunluğa ulaştığını belirtti. Akın, 22 Mart’ta Cumhurbaşkanlığı seçimlerine dair açıkladıkları tutumlarını hatırlatarak, bugün ise milletvekili seçimlerine dair tutumlarını açıklayacaklarını kaydetti.
Akın, Emek ve Özgürlük İttifakı’nın Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde olduğu gibi milletvekili seçimlerinde de esas olarak tek adam rejimine son vermeyi hedeflediğini ifade ederek, “Türkiye’nin demokratik geleceğini inşa etmeyi hedefleyen ittifakımız, seçimlerden büyük bir halk desteği alarak çıkmayı, emekten, barıştan, demokrasiden yana güçlü bir meclis temsiliyetini sağlamayı amaçlıyor” şeklinde konuştu.
Akın, ittifakta bulunan EHP, EMEP, HDP, SMF ve TÖP’ün seçimlere 81 ilde Yeşil Sol Parti listesinden ortak gireceğini açıklayıp, TİP’in ise seçimlere 49 il ve 52 seçim çevresinde kendi logosuyla gireceğini, diğer tüm il ve seçim bölgelerinde Yeşil Sol Parti’yi destekleyeceğini bildirdi.
Millet İttifakı en çok sandalyeyi kazandıracak formülün peşinde: 10 bölge tamam
Oy pusulasındaki yerler belli oldu
14 Mayıs seçimlerinde ittifakların ve siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki yerlerinin belirlenmesi için YSK’da çekilen kurada sonucunda; Cumhur İttifakı 8. sırada, Emek ve Özgürlük İttifakı 8. sırada, Millet İttifakı 18. sırada, Ata İttifakı ise 19. sırada yer aldı.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından çekilen kuraya göre siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki sıralaması şöyle:
1. Yeni Türkiye Partisi
2. Türkiye Değişim Partisi
3. Millet Partisi
4. Hak ve Özgürlükler Partisi
5. Sosyalist Güç Birliği İttifakı
6. Genç Parti
7. Memleket Partisi
8. Cumhur İttifakı
9. Emek ve Özgürlük İttifakı
10. Büyük Türkiye Partisi
11. Adalet Birlik Partisi
12. Anavatan Partisi
13. Yenilik Partisi
14. Halkın Kurtuluş Partisi
15. Milli Yol Partisi
16. Vatan Partisi
17. Güç Birliği Partisi
18. Millet İttifakı
19. Ata İttifakı (1-Adalet Partisi, 2-Zafer Partisi)
20. Bağımsız Türkiye Partisi
Sol ittifakta atışma: Tek sosyalist parti TİP değil… Erkan Baş’tan yanıt var