Tepkileri göze aldı: Tayvan’ın muhalefet lideri Çin’i ziyaret edecek

Tayvan’ın muhalefet partisi Kuomintang’ın (KMT) 2008-2016 yıllarında başkanlık koltuğuna oturan üyesi Ma Ying Jeou, 27 Mart-7 Nisan tarihleri arasında Çin anakarasına gidecek. Yapılan resmi açıklamaya göre Ma, ziyareti kapsamında Hunan eyaletinde atalarına saygılarını sunacak ve Çin anakarasındaki meslektaşlarıyla etkileşimde bulunacak. Ma’nın bu ziyaret kararı özelmiş gibi görünse de aslında iki ülke arasındaki ilişkilerin iyice gerildiği bir döneme denk gelmesiyle dikkat çekiyor.

Çin İş Savaşı bitiminde Mao Zedong’un Komünist Partisi’nin Çin anakarasının kontrolünü ele geçirmesinin ardından, Çan Kay Şek liderliğindeki KMT Tayvan’a kaçtı. Tayvan’ın demokrasiye geçtiği 1990’lara kadar her iki taraf da Çin’in meşru temsilcisi olduğunu iddia ediyordu. Çin’in şu anda iktidardaki Komünist Partisi, Tayvan’ı hiçbir zaman işgal etmeye çalışmamakla birlikte kendi siyasi yapılanmasına sahip ada ülkesinin sahibi olduğunu savunuyor.

Bununla birlikte son yıllarda Çin ile Tayvan arasındaki ilişkiler yumuşamıştı. Ma’nın 8 yıllık Tayvan yönetimi sırasında ikili ilişkilerde doruğa ulaşan bir yakınlık yaşanmıştı. Bu süreçte iki ülke arasında ekonomik bağlar kurulmuş, Beijing birleşme yönündeki baskılarını azaltmıştı. Hatta Ma ve Şi 2015’te Singapur’da tarihi bir yüz yüze görüşme gerçekleştirmiş, bu görüşme Çin İş Savaşı’ndan bu yana iki taraf arasında gerçekleşen ilk görüşme olmuştu. Ne var ki bu yakınlık seçmenlerin tepkisine yol açmıştı. KMT, her ne kadar “Beijing yanlısı” bir parti olarak nitelendirilmeyi reddetse de Ma dahil olmak üzere parti liderleri iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi gerektiğini sık sık vurgulamaya devam ediyor.

Eski başkan Çin’e, şimdiki başkan ABD’ye

KMT son iki seçimi, Beijing’e karşı çok daha şüpheci yaklaşan ve Çin’in bir parçası olduğu anlayışını reddeden Demokratik İlerleme Partisi’ne (DPP) karşı kaybetti. Bununla birlikte Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de 2016’dan bu yana Tayvan üzerindeki ekonomik, diplomatik ve askeri baskısını artırdı. Çin’in bu baskısı, ABD Temsilciler Meclisi’nin eski Başkanı Nancy Pelosi’nin 2 Ağustos tarihinde Tayvan’a gerçekleştirdiği ziyaretin ardından doruğa ulaştı. Çin, Tayvan Adası çevresinde uçak ve gemi devriyelerini artırdı.

İşte Ma’nın gezisi tam da bu ateşli jeopolitik zeminde gerçekleşiyor. Öte yandan Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing Wen ise Latin Amerika’daki diplomatik müttefiklerine giderken ABD’ye de uğrayacağını söyledi. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy de ABD’ye geldiğinde Tsai ile görüşmeyi planladığını açıkladı.

ABD’den Çin’i kızdıracak hamle: Tayvan’a füze satışına onay verdi