Okyanuslar dünyanın fazla ısısını emiyor ama bunun doğaya bedeli çok büyük

Okyanusların yüzey sıcaklığı mart ayı sonunda uydular tarafından 40 yıldır ölçülen en yüksek değer oldu. Bilim insanları bu rekorun 'alışılmışın dışına çıktığını' ve sıcaklığın bir aydan fazla bir süre boyunca azalmaması halinde Dünya'nın 'bilinmeyen bir noktaya' doğru ilerleyeceğini söyledi.

Çevre 16 Mayıs 2023
Bu haber 2 yıl önce yayınlandı
Bilim insanları bunun 25 milyar atom bombasından daha fazla enerjiye eşdeğer olduğunu hesapladı ve bu ısı artışı gittikçe hızlanıyor. Fotoğraf: Shutterstock

Tıpkı karada olduğu gibi okyanusun yüzey sıcaklığı da küresel ısınma nedeniyle yükseliyor ancak hava sistemlerinin hava sistemleri değiştikçe farklılık gösterebiliyor. Ancak yüzeyin 2 km altında bu değişkenlik neredeyse hiç görülmüyor. Derinlerde yükselen ısı fosil yakıtların bilinçsizce kullanımı da bu artışı yıllardır tırmandırıyor.

ABD Enerji Bakanlığı Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda okyanus ölçümleri ve modellemesi konusunda uzmanlaşmış bir bilim insanı olan Dr. Paul Durack, “Okyanusun ısıyı muhafaza etme kapasitesi muazzam boyutlarda. Okyanus, insanların sebep olduğu iklim değişikliği nedeniyle ortaya çıkan enerji dengesizliğinin yüzde 90’ından fazlasını kendinde hapsediyor” diyor.

Karadan çok daha az yansıtıcı olan okyanus, güneş ışığından doğrudan gelen enerjinin çok daha fazlasını emiyor. Ancak sera gazları geri yansıyan enerjinin daha fazlasını hapsederek, daha azının uzaya kaçmasına izin verdiğinden, okyanus kendini atmosferdeki ısı ile dengelemeye çalışıyor.

25 milyar atom bombası ile eşdeğer

En son Birleşmiş Milletler iklim değerlendirmesinin bir bölümünde yer alan ifadeler, akıl almaz ısı artışını ortaya koyuyor. 1971 ve 2018 yılları arasında okyanus 396 zettajoule ısı kazandı. Peki bu ne anlama geliyor? Bilim insanları bunun 25 milyar atom bombasından daha fazla enerjiye eşdeğer olduğunu hesapladı ve bu ısı artışı gittikçe hızlanıyor.

Durack iklimbilimciler tarafından uzun zamandır tahmin edilen okyanustaki değişikliklere ilişkin görüşün, 2000’li yılların başından itibaren daha fazla verinin elde edilmesiyle netleşmeye başladığını söylüyor. Ancak bilim insanları iklim modellerini kullanarak yıllar öncesine uzanan daha uzun bir tablo elde edebildi.

İklim modellerine baktığımızda ve bunları gözlemlerle karşılaştırdığımızda simüle edilmiş Dünya ile gerçek Dünya’da tutarlı sonuçlar elde ediliyor. Hepsi tutarlı bir ısınma gösteriyor.

Daha küçük türler ve alglerin işine yarıyor

Fazla ısınmanın etkisi neredeyse her alanda görülüyor. Okyanus ısındıkça genişliyor ve dünya genelinde deniz seviyelerini yükseltiyor. Küresel deniz seviyelerindeki yükselmenin üçte birinden biraz fazlası termal genişlemeden kaynaklanıyor.

Daha fazla ısı, deniz ekosistemlerini harap eden, mercan resiflerinde ağarmaya neden olan ve ormanlar gibi hareket eden, deniz yaşamı için habitat sağlayan sualtı bitkilerini öldüren daha fazla ısı dalgası anlamına geliyor.

Okyanusların ısınması denizlerdeki besin ağlarını da kökten değiştirebilir. Daha sıcak koşullar insanların yemeyi tercih ettiği daha büyük balık türlerdense daha küçük türler ile alglerin çıkarına yarıyor.

Bilim insanları okyanusların en sıcak olduğu tropik bölgelerde türlerin daha serin sular bulmak için kutuplara doğru göç ettiğini tespit etti. Ancak onların yerini alabilecek başka türler olmadığından bu durum geride deniz yaşamından yoksun sular bırakıyor.

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.