Gözünüz aydın hanımlar, pırlanta fiyatları serbest düşüşe geçti

“Pırlanta bir kadının en iyi arkadaşıdır” der Marilyn Monroe’nun söylediği efsane “Erkekler sarışınları tercih eder” şarkısı. Ancak değerli taşın son birkaç ayda önemli ölçüde değer kaybetmesi nedeniyle yatırımcıların hâlâ en iyi arkadaşı olduğunu söylemek zor. Küresel Kaba Elmas Fiyat Endeksi’ne göre, pırlantanın işlenmemiş hali olan elmas fiyatları Şubat 2022’deki tüm zamanların en yüksek seviyesinden yüzde 18 düştü ve yılbaşından bu yana yüzde 6,5 geriledi. Piyasa gözlemcileri fiyatların daha da düşeceğini tahmin ediyor.

Paul Zimnisky Diamond Analytics’in CEO’su Paul Zimnisky CNBC’ye yaptığı açıklamada, “Ortalamadan biraz daha iyi kalitede 1 karatlık doğal bir elmas bir yıl önce 6.700 dolardı, bugün aynı elmas 5.300 dolara satılıyor” dedi.

Elmaslar, diğer mücevherlerle birlikte, geçen yılın başlarında zirveye ulaşan Covid-19 salgını sırasında yüksek fiyatlar gördü. Yönetim danışmanlığı firması Bain & Company geçen yıl şubat ayında yayınladığı bir raporda “Tüketiciler harcamaya hazırdı. Hareketli sermaye piyasaları ve ekonomik teşvik programları sayesinde nakit paraya kavuşmuşlardı ve bu parayı sevdiklerine anlamlı hediyeler almak için harcamak istiyorlardı” notunu düşmüştü.

Ekonomi açıldı, insanlar parayı dışarıda harcıyor

Angara Jewelry CEO’su Ankur Daga, insanlar seyahat edemediklerinde ya da dışarıda yemek yiyemediklerinde, tüm bu fazla paranın lüks mallara ve mücevhere gittiğini, ekonomi yeniden açılmaya başladığında ise pırlanta fiyatlarının ılımlı seyretmeye başladığını ve “sert bir düşüşe” geçtiğini belirtiyor. Sektör uzmanlarına göre, insan yapımı pırlantaların devam eden rekabeti, Çin ekonomisinin daha yavaş toparlanması ve belirsiz makroekonomik zemin de fiyatların düşmesinde rol oynayan diğer faktörler.

‘Laboratuvar pırlantasının payı da giderek artıyor’

Edahn Golan Diamond Research & Data’nın CEO’su Edahn Golan, giderek artan sayıda tüketicinin laboratuvarda yetiştirilen elmaslara yöneldiğini söyledi.

“Laboratuvarda yetiştirilen pırlanta satışlarının doğal pırlantalara göre payı artıyor. 2020’de bu oran sadece yüzde 2,4’tü. 2023’te ise bu oran şimdiden yüzde 9,3’e ulaşmış durumda” dedi. Golan, laboratuvarda yetiştirilen pırlanta fiyatlarının son üç yılda yüzde 59 oranında düşerek “dibe vurduğunu” söyledi.

“Üç yıl önce laboratuvarda yetiştirilmiş bir eşdeğeri doğal fiyatından yüzde 20 ila yüzde 30 daha ucuza satın alabiliyordunuz. Şimdi ise doğal fiyatlardan yüzde 75 ila yüzde 90 arasında bir düşüş söz konusu” diyen Daga, fiyatların ucuzlamasını makinelerin daha verimli hale gelerek daha fazla insan yapımı pırlanta üretmesine bağlıyor. Enerji yoğun bir sektör olan laboratuvarda üretilen elmas endüstrisinde de yükselen enerji maliyetlerinin zirveden aşağıya indiği görülüyor.

Ayı senaryosunda Ankur Daga, doğal elmas fiyatlarının önümüzdeki 12 ay içinde mevcut fiyatlardan yüzde 20-25 arasında bir düşüş kaydetmesini bekliyor ki bu da şubat ayındaki zirveden yüzde 40’lık bir düşüş anlamına geliyor. Ve Daga bu konuda yalnız değil.

Golan, “Fiyat düşüşlerinin devam etmesi için yer var ve bu çok olası bir senaryo, özellikle de laboratuvarda yetiştirilen pırlanta için perakendeci marjları yüksek olduğu için, doğal elmaslar için yüzde 34’e kıyasla yaklaşık yüzde 60.”

“İşçilik maliyetleri artmaya devam ediyor ve işçilik hâlâ elmas üretiminin çok kritik bir parçası. Dolayısıyla bir yerlerde doğal bir taban var” diyen Daga, yüzde 25’lik bir düşüşün ardından düz bir çizginin geleceğini de sözlerine ekledi.

Bain & Company’ye göre elmas üretiminin orta piyasa aşaması, elmasın mücevher haline getirilmeden önce kesilmesi ve parlatılmasını içeriyor ve değer zincirinin “en karmaşık” ve kapsamlı kısmını oluşturuyor.

AB, Rus elmasına yaptırıma hazırlanıyor

‘Rus elmasına yaptırım fiyatları artırmaz’

Ayrıca elmas piyasası gözlemcileri, dünyanın önde gelen üreticisi Rusya’ya yönelik yaptırımların ciddi fiyat artışlarına yol açmasını beklemiyor. Mayıs ayının başlarında G7 ekonomileri Rus elmaslarına yaptırım uygulanması konusunu görüşmek üzere bir araya gelmiş ve Birleşik Krallık Rusya’nın devlet şirketi Alrosa’ya yaptırım uygulanmasına öncülük etmişti.

Zimnisky, “Ruslar geçen yıl ticarette yaşanan kesintinin ardından kaybettikleri pazar payını geri almak için son aylarda elmas satışlarını arttırdı” dedi. Diamond Registry’ye göre Rusya dünyanın en büyük elmas üreticisi konumunda ve onu Botsvana ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti izliyor.

Edahn’a göre Rusya yaptırımlara rağmen elmaslarını satmakta sorun yaşamayacak, özellikle de büyük alıcılar Moskova’nın değerli taşlarına ilgi göstermeye devam ederse.

“Hindistan, BAE ve hatta AB gibi ülkeler kaba elmas ithalatına yaptırım uygulamadı. Yani yine gerçek bir kıtlık yok” dedi. Hindistan dünyanın en büyük elmas ithalatçısı konumunda, ABD ikinci sırada yer alırken onu Hong Kong, Belçika ve BAE izliyor.

Nadir pırlanta 15.7 milyon dolara satıldı, uzmanı “Ucuza gitti” diyor

Rus elmasına yaptırım sinyali