Vergi tsunamisi: İçki, sigara, MTV, Kurumlar Vergisi ve akaryakıta aynı gün zam

Memur maaşlarına yüzde 17,55 artı seyyanen 8 bin 77 liralık zammın kesinleşmesinin ardından, AKP’nin Meclis’e sunduğu aynı torba yasa teklifinden 2 kat motorlu taşıtlar vergisi (MTV) ve Kurumlar Vergisi artışı çıktı. Dün ilk vergi zammı haberi alkol ve sigaradan geldi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) haziran ayı üretici enflasyonunu yıllık yüzde 40,42, 6 aylık yüzde 14,82 olarak açıklamasının ardından, alkol ve sigaranın özel tüketim vergisinde (ÖTV) otomatik artış oranı da belli oldu. Böylece bu hafta döviz kurlarındaki artış nedeniyle zamlanan sigara ve alkol ürünlerine bir de ÖTV zammı gelecek. Alkol ve tütün ürünlerinin ÖTV’si, 6 aylık üretici fiyatları artış oranı olan yüzde 14,82 oranında artacak. Geçen ay başında yüzde 15 oranında zamlanan sigaraya önceki gün itibarıyla 5 lira daha zam gelmişti.

Asgari ücret daha cebe girmeden eridi, zam yağmuru sürüyor

Alkolün ÖTV’sine 12 yılda yüzde 1,543 zam geldi

Vergi uzmanı Ozan Bingöl, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, 1 litre alkolde 736,77 TL olan ÖTV’nin yüzde 14,82 artarak 845,96 TL olduğuna dikkat çekerek, “Bu durumun toplum sağlığını korumakla ilgisi kalmamıştır. Fazla vergi sadece vergiyi değil, insanımızı da öldürmeye devam edecektir” dedi. Bingöl, diğer bir tweet’inde de 1 litre alkolün ÖTV’sine 12 yılda yüzde 1,543 zam geldiğini belirterek, şöyle dedi:

2010 yılında bir litre alkolde 51 lira 48 kuruş olan ÖTV, bugün 845 lira 96 kuruş olmuştur!
12 yıllık artış oranı %1543’tür.
2006 yılında tahsil edilen her 100 liralık ÖTV’nin 5 lirası alkol ürünlerinden toplanırken, bu rakam 2022 yılında yaklaşık 11 liraya ulaşmıştır.

— Ozan Bingöl (@ozanbingoll) July 5, 2023

Seçimden sonra ekonomi: ‘Seçimlerin faturasını vergiden korkan halk öder’

Turbun büyüğü torbadan çıktı

Ancak vergilere gelen asıl büyük artışın AKP’nin Meclis’e sunduğu torba yasa teklifinde olduğu daha sonra ortaya çıktı. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, yaptığı açıklamada ardı ardına bombaları patlattı. Güler, “Hazırladığımız teklifte kurumlar vergisi ve MTV’de yeni düzenlemeler yapıyoruz, vergi kanunlarımızda yer alan bazı istisnaların kaldırılması yönünde değişiklikler öneriyoruz. Ayrıca vergi kanunlarında yer alan bazı maktu vergi tutarlarının gayri safi yurtiçi hasıla içindeki paylarının azaldığını dikkate alarak, maktu tutarların güncellenmesine imkan verecek şekilde yetki düzenlemelerini öngörüyoruz” dedi. Kanun teklifinde vergi düzenlemelerinin Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere yapıldığı belirtildi.

‘Asgari ücret 6 günde 45 dolar eridi, birkaç aya 300 dolara inecek’

Teklifte kanunun yayımlandığı tarihten 31 Aralık’a kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan ve mevcut trafiğe kayıtlı taşıtlardan bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılında tahakkuk ettirilen MTV tutarı kadar ek MTV alınması öngörüldü. Ek MTV ağustos ve  kasım aylarında olmak üzere iki taksitte tahsil edilecek. Devlet geçen yıl 23 milyar 626 milyon TL. tutarında MTV geliri elde etti. Ardından da 2023 yılı için MTV önce yasa gereği yüzde 122.93 olan yeniden değerleme oranında arttırıldı. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yetkisini kullanarak artış oranını yüzde 61.5’e indirdi. 2023’te hiç motorlu taşıt satılmamış olsaydı bile MTV geliri yeniden değerleme oranında artacak ve 38 milyar 155 milyon TL olacaktı. Ancak bu yıl motorlu taşıt satışlarının rekorlar kırdığı göz önünde bulundurulduğunda ek verginin de katkısıyla MTV gelirinin rahatlıkla 50 milyar TL’nin üzerine çıkması söz konusu olacak.

Torba yasa teklifine göre göre genel Kurumlar Vergisi oranı yüzde 20’den yüzde 25’e yükseltilecek. Ancak bankalar, finansal kiralama, faktoring, elektronik ödeme şirketleri, sermaye piyasası kurumları ve sigorta şirketleri için halen yüzde 25’ olan Kurumlar Vergisi yüzde 30’a yükseltilecek. Devlet geçen yıl 507 milyar 452 milyon TL. Kurumlar Vergisi geliri elde etmişti. Bu yıl ise 5 puanlık katkısıyla rakamın daha da yükseleceği bekleniyor. Torba Yasa teklifinin  açıklanmasının ardından Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinde yüzde 1’in üzerinde düşüş görüldü. Ancak daha sonra kayıplarını geri alan BİST 100 endeksi günü yükselerek kapattı.

İhracatçının Kurumlar Vergisi’ne 5 puan indirim

Teklifle ihracatın teşvik edilmesi için, ihracattan elde edilen kazançlardan alınan Kurumlar Vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanacak.  Torba yasa teklifinde Kurumlar Vergisi ile ilgili kısımda şu ifadeler yer aldı:

“5520 Sayılı Kanunun 32’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan yüzde 20 ibaresi yüzde 25 şeklinde, yüzde 25 ibaresi yüzde 30 şeklinde, yedinci fıkrasında yer alan 1 puan ibaresi 5 puan şeklinde değiştirilmiş ve sekizinci fıkrasının ikinci cümlesine göre ibaresinden sonra gelmek üzere ‘indirimden faydalananlara bu fıkra kapsamında’ ibaresi eklenmiştir.”

Benzin ve motorine de artık 6 ayda bir otomatik ÖTV zammı gelecek

Torba yasa teklifine göre, akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV de artık 6 aylık üretici enflasyonu oranında otomatik olarak zamlanacak. Cumhurbaşkanı’nın da bu vergileri beş kata kadar artırmaya yetkisi olacak. Mevcut yasada Cumhurbaşkanı vergiyi yüzde 50 oranında artırabiliyordu. Şu an litrede benzinde 2,5 TL, motorinde ise 2,06 TL maktu ÖTV alınıyor. Bu ÖTV’ye bir de yüzde 18’lik KDV uygulanıyor.

Teklifin yasalaşmasının ardından bir litre benzinde maktu ÖTV 2,9 TL’ye yükselecek. KDV de eklendiğinde benzinde litre başına yaklaşık 43 kuruş zam olacak. Motorinde ise 37 kuruşluk zam gündeme gelecek. Otogazın ÖTV’si de yine yüzde 14,82 oranında zam gelecek.

Geçen ay zamlanan alkol ve sigaraya şimdi de ÖTV artışı geldi