Tayland’da hükümet sarmalı: Devrik liderin partisi, darbe liderinin partisiyle hükümet kuracak
Tayland'da 14 Mayıs'taki seçimlerde darbeci hükümete karşı büyük zafer kazanan muhalif Move Forward partisinin lideri Pita Limjaroenrat, başbakan olarak göreve başlamak için gereken parlamento desteğini alamadı. Pita yeniden aday olabilir ama senatonun kararını değiştirmesine olası bakılmıyor.
Tayland’da reform yanlısı Move Forward partisi, 14 Mayıs’ya yapılan seçimlerde en çok sandalyeyi kazanan parti oldu. Ne var ki partinin lideri Pita Limjaroenrat, ordu tarafından atanan senatörlerin de yer aldığı parlamento oylamasında iktidara gelmek için yeterli oyu alamadı.
Değişim vaadiyle yola çıkan ilerici Move Forward partisi, 2014’te hükümeti devirerek dokuz senedir ülkeyi yöneten eski ordu şefi Prayut Çan-oça karşı zafer kazandı. Ne var ki ülkede başbakan seçmek için seçilmiş milletvekillerinin olduğu alt meclisin yanı sıra ordu tarafından atanmış senatörlerin bulunduğu senatonun da oy kullanması gerekiyor.
2014’teki darbeye katılan partilerle koalisyon kurmayı reddeden Pita, bağımsız partilerle kurduğu koalisyonda 312 oyunu garanti altına aldı. Ancak barajı geçebilmesi için 375 barajını aşması gerekiyordu. Bunun için de muhafazakar partiler ile senatodan 63 oy alabilmesi gerekiyordu.
Oylamada rakibi olmayan Pita, 13 senatörün de desteğini alarak 324 evet, 182 de hayır oyu aldı. 199 kişi ise çekimser kaldı. Oylamanın ardından konuşan Pita, sonucu kabul ettiğini ancak pes etmeyeceğini söyleyerek, “Halkın sesini yansıtacak kadar cesır olan 13 senatöre teşekkür ederim. Üzerlerinde çok fazla baskı olduğunu ve halkla aynı doğrultuda oy kullanmalarından kendilerini alıkoyan bazı girişimlerin olduğunu anlıyorum. Ama pes etmeyeceğim. Bir kez daha kendime bir strateji belirleyeceğim” dedi.
Oylamayı canlı yayımlayan kanalların yorum bölümlerinde halk senatörlere öfkelerini kustu. Hayır oyu kullanan senatörlerin halkın iradesine saygı göstermediklerini söyleyen Taylandlılar, çekimser oy kullananların ise maaşlarını hak etmediklerini belirtti.
Parlamento yakınına güvenlik önlemi olarak konteynerler konulurken, gösterileri engellemek için üst geçitlere de dikenli teller çekildi.
Çarşamba akşamı Bangkok’un merkezinde toplanan kalabalık, ‘Oyuma saygı gösterin’ ve ‘Senatörler halkın iradesine karşı oy kullanmasın’ yazılı pankartlar taşındı. 2020’deki monarşi reformu protestolarının ön saflarında yer alan insan hakları avukatı ve aktivist Arnon Nampa, “Yarın ihanete uğrarsak, halk tarafından seçilmiş bir hükümete sahip olmamız engellenirse kesinlikle ayağa kalkacak ve savaşacağız” dedi.
Mayıstaki seçimleri “Dayılarınız varsa biz yokuz” sloganıyla kampanya yürüten muhalefet partisi Move Forward ülkede monarşiyi eleştirmenin 15 yıla kadar hapis cezasına yol açabildiği lese majesty yasasını kaldırmayı vaat ediyor. Move Forward lideri iktidara gelebilirse Tayland’ın dokuz yıldır baskılanan siyaset sahnesinde demokrasi solunmaya başlayabilir. Parti, ordu bütçesini kesme, iktidarı merkezileştirme ve tekeli yıkarak pastadaki payın daha adil dağıtılmasını sağlama sözü vermişti.
Senatör Seree Suwanpanont, “Bu hareketin kraliyet ailesini devirmeyi amaçladığı apaçık ortada. Biz senatörler bunu yapmalarına nasıl yardımcı oluruz?” dedi. Oylamaya gelecek hafta iki gün ayrıldı ve Pital bir kez daha aday olabilir.
Öte yandan Move Forward’ın koalisyon ortağı ve sürgündeki lider Thaksin Shinawatra’nın partisi Pheu Thai’nin ikinci / üçüncü oylamada aday gösterilmesi de ihtimaller dahilinde.