Esad’dan Erdoğan’ın davetine yanıt: Sorun görüşmekte değil, içerikte
Türkiye ve Suriye'nin 12 yıldır kesik olan ilişkilerinin yeniden kurulması için nasıl bir yol haritasının çizileceği tartışılırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Suriye lideri Esad ile ne zaman görüşeceği kritik bir soru haline geldi. Esad'a göre, beklenen görüşme Erdoğan'ın şartlarıyla gerçekleşemez.
Türkiye, Suriye, Rusya ve İran arasında çoğunlukla Rusya’da yapılan dörtlü zirveler ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüşme konusuna sıcak baktığını dile getirdiği açıklamalar, iki liderin ne zaman görüşeceği sorusunu aylardır gündemde tutuyor.
Erdoğan daha üç hafta önce Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne doğru yola çıkmadan önce İstanbul’da gazetecilere verdiği demeçte, “Bizim Suriye ile kapıyı kapama gibi bir durumumuz yok. Kapı açık. Dörtlü zirveler yapılsın ama biz Beşar Esad ile görüşme noktasında kapalı değiliz, görüşürüz” demişti.
Esad’ın Sky News Arabia’ya verdiği röportajdan yayımlanan fragmanda Suriyeli liderin, “Görüşme Erdoğan’ın sunduğu koşullar altında gerçekleşemez” diyerek görüşmenin bir süre daha gerçekleşmeyeceği mesajını verdiği görüldü. Hem Esad hem de Suriyeli diğer temsilciler, Türkiye ile normalleşme konusuna her değindiklerinde, bunun ancak Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinden tamamen çekilmesiyle mümkün olacağını söylüyor.
Erdoğan da İstanbul’dan ayrılmadan önce Suriye’nin bu talebine değinerek, “Esed Türkiye’nin Kuzey Suriye’den çıkmasını istiyor. Böyle bir şey olamaz, biz orada terörle mücadele ediyoruz. Sınırlarımızda bu teröristler varken nasıl çıkarız. Aynı ifadeyi farklı ülkelere kullanabiliyor mu? Kullanamıyor. O yüzden de adil yaklaşım arıyoruz. Adil yaklaşım olduğu sürece tüm meseleleri aşarız” sözlerini dile getirmişti.
Mayısta yapılan dışişleri bakanları düzeyindeki dörtlü zirvede Türkiye ve Suriye’nin normalleşmesinde yol haritası çizilmesi kararı almış, Kazakistan’ın başkenti Astana’da yapılan görüşmelerde bu yol haritasının nasıl çizileceği konuşulmuştu. Her bir görüşme olumlu bir tonla sonlanıyormuş gibi gözükse de Türkiye, terör tehlikesi sona erene kadar Suriye’den çekilmeyeceğini söylüyor, Suriye ise Türkiye çekilmeden ne görüşme ne de normalleşme olmayacağını vurguluyor.
Türkiye tarafında Suriye meselesiyle ilgili yapılan son açıklama Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’dan geldi. Fidan, 14’üncü Büyükelçiler Toplantısı’nda, “Suriye’yi terör örgütlerinin sığınağı, vekalet savaşlarının arenası olmaktan çıkarmak için her türlü çabayı göstereceğiz. Güvenli ve onurlu geri dönüşlerin sağlanmasına yönelik çalışmalarımızı da hızlandıracağız” diyerek bölgeden çekilme gibi bir planın olmadığını bir kez daha vurguladı.
Fidan; Mısır, BAE ve Yunanistan gibi uzun süredir ilişkilerin gergin olduğu ülkelerle son zamanlarda diplomatik ilişkilerini artırma adımları atan Türkiye’nin gelecek beş yıllık dönemde uygulayacağı dış politikanın ‘bölgedeki barış ve güvenliği tesis etme, dış ilişkileri yapısal zemine oturtma, refah ortamını geliştirme ve küresel hedefleri ilerletme’ olduğunu söylemişti.