‘Nereden bulduğumuz’un bilinmesi son derece önemli
Credit Suisse'in dünyadaki servet dağılımındaki gelişmeleri içeren 'Global Wealth Report 2023' yayınlandı. Eski yatırım bankacısı ve Finansal Okur Yazarlık Derneği FODER yöneticisi Attila Köksal, servet dağılımındaki bozulmayı çarpıcı yorumlarıyla analiz etti.
Credit Suisse’in her yıl düzenli olarak yayınladığı ve dünyadaki varlık dağılımındaki gelişmeleri içeren ‘Global Wealth Report 2023’ yayınlandı. Rapor her yıl olduğu gibi bu yıl da ilginç veriler içeriyor. Raporu incelemeye 2021 dünya servet haritası ile başlayalım.
Bu harita ve ekteki tablo dünyadaki varlık dağılımı bozukluğunu çok çarpıcı bir şekilde gözler önüne seriyor. ABD’de kişi başı ortalama varlık tutarı 560,846 dolar iken, bu rakam Afrika’da sadece 8,419 dolar.
Bu raporda görünmüyor ama ABD’nin kendi içinde de çok büyük bir varlık dağılımı sorunu var. Ortalama rakam bu kadar yüksek olmasına rağmen erişkin nüfusun yarısının bankada işsiz kalmaları durumunda kendilerini bir ay geçindirecek birikimleri yok.
“Kişi başı varlığın tanımı nedir?” diye merak edenlere; net varlık tüm finansal varlıkların ve sahip olunan reel varlıkların (ev, arsa, tablo, vb.) toplamından borçların çıkarılması ile bulunuyor.
Aşağıdaki tablo 2021 yılında ülke bazında varlık değişimini gösteriyor. Tahmin edebileceğimiz gibi, devalüasyon nedeniyle Türkiye’de maalesef varlıklar değer kaybetti. ABD, Yeni Zelanda ve Avustralya en çok zenginleşen ülkelerin başında geliyorlar.
Aşağıdaki tablo da çok çarpıcı. Küresel varlık piramidi adı verilen bu tablo dünya üzerindeki 5.3 milyarlık erişkin nüfusun varlık seviyelerini gösteriyor. Bu tabloya göre erişkin nüfusun yarıdan fazlasının (yüzde 53.2) toplam varlığı 10,000 doların altında. 2.8 milyar kişiden oluşan bu kitlenin toplam dünya varlığındaki payı sadece yüzde 1.1.
Yüzde 87 ise 100,000 dolardan az bir varlığa sahip. Bugün Türkiye’de 100,000 dolar bir cip parası ama gerçekte büyük bir servet olarak nitelendirilebilir çünkü dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğunda bu miktar yok. Dolar milyonerlerinin sayısı ise sadece 62.5 milyon. Bu 62.5 milyon kişi toplam dünya varlığının yüzde 47.8’ine sahipler.
Rapora göre, Türkiye’de sadece 61,000 dolar milyoneri var. Ülke bazında dolar milyonerleri sıralandığında ABD yüzde 39 ile ilk sırada. ABD’de yaklaşık 25 milyon kişi dolar milyoneri. İkinci sırada 6 milyon kişi ile Çin, onun ardından üçer milyon kişi ile Japonya, Birleşik Krallık ve Fransa geliyor.
Piramidin en tepesinde ise toplam varlıkları 50 milyon doların üzerinde olan 264,200 kişi oturuyor. (Bunların 7,000’inin varlığı 500 milyon doların üzerinde.) Tüm dünyada toplam 5 milyon doların üzerinde toplam varlığı olan kişi sayısı sadece 8.3 milyon. Yani dünya nüfusunun binde biri.