Suriye’de son durum: Esad Çin’i ziyaret edebilir, Tahran Şam’ın sazını çalıyor

İran’ın Press TV kanalı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Beijingli yetkililerle ikili ilişkileri geliştirmek amacıyla Çin’e ‘gelecek haftalarda’ resmi ziyarette bulunacağını yazdı. Esad’ın üst düzey bir heyete liderlik edeceği belirtildi. Ziyaretin Çin’in Kuşak ve Yol girişiminin 10’uncu yıldönümü vesilesiyle gelecek ay düzenlenecek konferans için gerçekleşeceği düşünülüyor.

Çin’in Avrupa’ya ticari koridoru olan Yol ve Kuşak güzergahının en önemli aktörleri Irak, İran, Suriye, Afganistan ve Pakistan. Beijing, bu proje için her yıl milyarlarca dolar para harcıyor.

Lübnan gazetesi El Ekber, Suriyeli yetkililere dayandırdığı haberinde Esad’ın Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile resmi bir törende bir araya gelecek olması nedeniyle ziyaretin ‘çok önemli’ olacağını yazdı. Ayrıca Esad’ın ziyareti ‘Suriye-Çin ilişkilerinin seyrinde stratejik bir dönüm noktası’ ve ‘Çin’in bölgedeki rolünün güçlü bir göstergesi olacağı’ ifade edildi.

12 yıl sonra Esad’ın Çin’e tam da ABD’nin Arap-Suriye ilişkilerinin önünü tıkamaya çalıştığı ve Çin’e ticari kısıtlamalar uyguladığı bir döneme denk gelmesinin, ABD’ye ‘Çin’in Esad ve hükümetini uluslararası düzeyde destekleyeceği’ mesajını verdiği düşünülüyor. Çin son dönemde Orta Doğu’daki eylemleriyle küresel güç olduğunu göstermeye çalışıyor. Bunun örneklerinden biri Suudi Arabistan ve İran arasındaki normalleşmede arabuluculuk yapması.

Bu görüşmeden beklenen sonuçlardan biri, Çin’in Suriye’ye ekonomik açıdan ülkenin yeniden inşasına yardım etme ihtimali. Esad, 12 yıldır devam eden iç savaşta ülkenin büyük bir kısmında kontrolü sağlamış olsa da bu süreçte ekonomi büyük hasar aldı. Yine bu süreçte Esad yönetimine karşı protestolar düzenlense de son dönemin en büyük protestosu ülkenin güneyindeki Süveyda’da patlak verdi.

Hayat pahalılığından şikayet eden Süveyda halkının sokağa dökülmesi, Esad kontrolündeki diğer bölgelere de sıçradı ve haftalardır devam eden protesto ateşinin kıvılcımı atılmış oldu. Geçen hafta Süveyda’da halka ilk kez ateş açılmasıyla üç kişi yaralandı.

İran’dan Ankara-Şam planı

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahyan, pazar günü Tahran’ın Ankara’ya Suriye’nin kuzeyindeki askerlerini geri çekmesi konusunda bir eylem planı sunduğunu söyledi.

Rusya haber ajansı Sputnik’in haberine göre Abdullahyan, “Öncelikle Türkiye’nin Suriye topraklarındaki askeri güçlerini geri çekmesini, sonra da Suriye’nin sınıra Türkiye’nin güvenlik endişesi yaşamaması için asker konuşlandırmasını içeren bir plan önerdik” dedi. Bakan, İran ve Rusya’nın bu anlaşmanın garantörü olacağını belirtti. 

Şam, dörtlü zirvelerin başından beri normalleşmenin ancak Türkiye’nin Suriye’deki askerlerini çekerek mümkün olacağını söylüyor. Ancak Türkiye bölgedeki terör varlığını gerekçe göstererek, güvenliğin yeniden sağlanmasına kadar askerlerini çekmeyeceğinin altını çiziyor.

Son olarak Esad, Skynews Arabia’ya verdiği demeçte, “Erdoğan ile neden görüşeyim? Soğuk meşrubat içmek için mi?” derken, Erdoğan Soçi’den dönüşünde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Esad normalleşme görüşmelerini tribünden seyrediyor” sözleriyle Suriyeli lidere tepkisini göstermişti.

Dolayısıyla Türkiye’nin bu plana olumlu bakacağı düşünülmüyor.

Suriye’nin güneyinde protestoculara ilk kurşun atıldı: 3 yaralı