Çin kökenli iki şirket, Amerikan tekstil ve perakende pazarını nasıl ele geçirdi?
Hamas'ın başlattığı operasyonla çıkan savaş 6'ncı gününde. İsrail'in Gazze saldırılarında ölü sayısı 1500'ü geçti. İsrail, Gazze'nin Kuzeyinde yaşayan 1 milyon sivilin Gazze'nin Güneyine tahliyesi için 24 saat süre verdi. Mısır hala Gazzelilere kapılarını açmıyor.
İslami Direniş Hareketi ya da bilinen ismiyle Hamas’ın İsrail’e 7 Ekim’de başlattığı ‘Aksa Tufanı’ saldırısının ardından başlayan savaş yedinci gününde sürüyor. Saldırının hemen ardından Gazze’nin elektrik ve suyunu kesen İsrail, Hamas tüm esirleri serbest bırakana kadar Gazze’ye elektrik, yakıt veya insani yardım yapılmayacağını açıkladı. İsrail Gazze’ye yönelik hava saldırılarına da devam ediyor. Saldırılarda ölen Filistinlilerin sayısı 1500’ü aştı, 3 binden fazla yaralı var. Han Yunus şehrinde dokuzu çocuk olmak üzere onlarca insan öldürüldüğü bildirildi. Gazze’de durum giderek kötüleşiyor.
İsrail, hava saldırılarının yanısıra Gazze’yi karadan da işgale hazılanıyor. Bu sabaha karşı saatlerinde İsrail ordusu, Gazze’nin Kuzey kesiminde yaşayan 1 milyon sivilin daracık toprak kesiminin Güneyine tahliyesi için 24 saat süre verdi. Ordunun açıklamasında, ‘Gazze’nin Kuzey yarısını boşaltın, Hamas’ın sizi canlı kalkan olarak kullanmasına izin vermeyin’ dendi. Gazzelilerin bu daracık ve minicik toprak parçasında kaçacak yerleri yok. Toplam 2,3 milyon nüfusun yaşadığı Gazze’nin Kuzey yarısında 1 milyon kişi var. Birleşmiş Milletler daha şimdiden bu tahliyenin olanaksız olduğunu açıkladı bile. Gazze’deki Hamas yönetimi ise vatandaşlarından İsrail ordusunun emrine uymamalarını ve evlerini terk etmemelerini istedi.
Uluslararası diplomasi, Gazze’nin Güney sınırını kontrol eden Mısır üzerinde yoğunlaştı, bu ülkeden sınırını açarak insani bir koridor oluşturması, sivillerin tahliyesine yardımcı olması isteniyor. Amerikan Dışişleri Bakanı da, Türkiye de çabalarını bu yönde yoğunlaştırmış durumda.
Gazze’ye Hamas’ın İsrail’e saldırdığı geçen cumartesiden beri bombalar yağıyor, bu daracık toprak parçası çok sert bir ambargoya da tabi. İsrail verdiği elektriği kesti, Gazze içinde bu bölgenin enerji ihtiyacının üçte birini karşılayan minik santral da dün akşam itibarıyla durdu, çünkü yakıt bitti. Su zaten yok. Gıda sıkıntısı büyük. Ama en önemlisi, hastanelere doluşan binlerce yaralıya müdahale edecek ne ilaç ne gazlı bez ne de başka bir şey kaldı.
Gazze Sağlık Bakanlığı bölgedeki sağlık sisteminin ‘gerçekten çökmeye başladığı’ uyarısında bulundu. Yoğun bakım yatağı kalmadığını bildiren bakanlık yaralı sayısının ameliyathanelerin kapasitesini aştığını belirtti. Bakanlıktan yapılan açıklamada “Yatak sayısı hastanelerin kapasitesi artırılıp yaralıları koridorlara yerleştirdikten sonra bile yetersiz kaldı” dedi.
Öte yandan İsrail, dün bir de Suriye’yi de hedef aldı. İsrail güçleri Şam ve Halep havaalanlarını vurdu. Bu saldırıların havaalanlarının İran uçakları tarafından kullanılmasını önlemek için yapıldığı, İran’ın bu yolla Lübnan Hizbullah’ına silah gönderdiği öne sürülüyor.
İsrail Ordusunun altı günde Gazze’ye altı bin bomba attığı belirtildi. Abluka altındaki Gazze Şeridi’ne günlerdir saldırılarını sürdüren İsrail ordusuna ait çok sayıda tankın sınıra yakın bölgedeki hareketliliği dikkati çekti. İsrail ordusu hava ve denizin yanı sıra obüslerle de Gazze’yi vuruyor.
Savaşın başladığı günden bu yana iki tarafın da kayıpları artıyor. İsrail Ordusu Filistin Sağlık Bakanlığı ve BM’den yapılan açıklamalara göre savaşın altıncı günündeki veriler şu şekilde:
Gazze
Ölü sayısı: 1,537 (500 çocuk, 276 kadın)
Yaralı sayısı: 6,612
Yerinden edilenler: 340 bin
İşgal altındaki Batı Şeria
Ölü sayısı: 29
Yaralı sayısı: 150
İsrail:
Ölü sayısı: 1300, 222’si asker
Yaralı sayısı: 3 bin 300’ü aştı
I’m in Israel today to make one thing clear: The United States stands with Israel and its people, and we will always stand — resolutely — against terrorism. pic.twitter.com/25KCfkjp3S
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) October 12, 2023
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İsrail’in Gazze’deki sivillere yönelik saldırılarını durdurmaması halinde bölgenin ‘yeni durumlarla’ karşı karşıya kalacağını söyledi. İranlı Bakan “Gazze’yi tamamen kuşatma altına alıp, vatandaşları bombalayıp savaş suçları işleyip karşılık gelmemesini bekleyemezler” dedi.
Bakan ayrıca Filistin’de ‘sivil ve çocukların öldürülmesine son verin’ çağrısında bulundu.
Abdullahiyan, perşembe günü Bağdat’ta Irak Başbakanı Muhammed Sudani ile görüşmesinin ardından Lübnan’a gitti. Hizbullah’a bağlı Al Manar TV’nin haberine göre İran Dışişleri Bakanı İran Dışişleri bakanının uçağı Beyrut’a indi. Bakanın ziyareti Tahran’ın müttefiki Hizbullah ile Lübnan’ın güney sınırındaki İsrail arasındaki gerginliklerin ardından geldi.
Gazze içişleri bakanlığı İsrail ordusunun Gazze’nin kuzeyindeki yoğun nüfuslu Cibaliye mülteci kampındaki bir konut binasını bombalayarak en az 45 kişiyi öldürdüğünü, onlarca kişiyi de yaraladığını söyledi. İsrail ise Hamas’ın ‘izleme merkezlerinin’ hedef alındığını kaydetti.
İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari hedeflerin yerini belirtmeden “Saldırı kapsamında merkezde bulunan iki terörist etkisiz hale getirildi” dedi. Bu gelişme Cibaliye kampını hedef alan saldırının ardından geldi.
İsrail Parlamentosu (Knesset) İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Benny Gantz’ın üzerinde anlaşmaya vardı acil durum hükümetini onayladı. Ulusal Birlik Partisi Başkanı Gantz ve İsrail ordusunun eski yöneticisi ve Knesset üyesi Gadi Eizenkot bakan olarak atandı. Anlaşmaya göre Netanyahu, Gantz, mevcut Savunma Bakanı Gallant, Eizenkot ve Likud Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer’in gözlemci olarak görev yapacağı bir savaş kabinesi oluşturacak.
Lübnan Başbakanı Necib Mikati İsrail hakkında sınır ihlalleri nedeniyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) ivedi bir şekilde şikayette bulunacaklarını belirterek, ülkelerinin “fırtınanın ortasında” olduğunu söyledi. Mikati Hükümet Sarayı’ndaki Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası açıklamalarda bulundu.
İsrail’e yönelik Hamas operasyonuna ilk desteğini açıklayanlar arasında yer alan Hizbullah dikkatleri Lübnan’a da çekmişti. Lübnan’ın geçici Başbakanı Necib Mikati ise Lübnanlı gruplara itidalli davranmave ‘İsrail’in planlarına’ kapılmaması çağrısı yaptı.
Mikati Lübnan’ın güney sınırında yaşananlardan derin endişe duyduğunu dile getirdi. Bu sınırda son birkaç günde yaşanan olayların İsrail’in 2006’da İsrail ile Hizbullah arasında bir ay süren savaşı sona erdiren BM Güvenlik Konseyi kararını ihlal edilmesi sonucu olduğunu da sözlerine ekledi.
Lübnan’ın geçici Başbakanı İsrail’in ‘suç eylemlerini kınadığını’ da belirtti.
İsrail’in Suriye’deki Şam ve Halep Uluslararası Havalimanı yakınlarına saldırı düzenlediği bildirildi. Suriye medyası daha önce saldırılara karşı havaalanlarında hava savunma sistemlerinin uygulamaya konulduğunu bildirmişti. 10Haber’e konuşan Suriyeli gazeteci Sarkis Kassargian iki havalimanının da büyük hasar aldığına dair duyumlar aldıklarını aktardı. Şam Havalaanı’nın şehir merkezinden 40-45 km uzaklıkta bulunduğunu belirten Kassargian saldırı sonrası iki havaalanının da faaliyetini durdurduğunu bildirdi. Bu iki havaalanından iki gün boyunca uçuş yapılmayacağını aktardı.
#Israel bombed the runways of #Damascus & #Aleppo airports #Syria
Missiles were launched from the sea and Occupied Palestinian boarders. pic.twitter.com/2HDEaCfa0V
— HK (@HKX07) October 12, 2023
Suriye’nin devlet haber ajansı SANA’ya konuşan askeri bir kaynak ise söz konusu saldırının “İsrail’in dikkatleri Gazze’de işlediği suçlardan başka yöne çekmeye yönelik umutsuz bir girişimi” olduğunu söyledi. Aynı kaynak İsrail’in bu adımı için “Suriye Ordusu’nun ülkenin kuzeyinde savaştığı ve savaşmaya devam edeceği grupları destekleyen yaklaşımın bir parçasıdır” dedi.
Saldırıdan saatler önce İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Suriye Lideri Beşar Esad ile konuşarak Arap ve Müslüman ülkelerin İsrail’e karşı çıkması çağrısında bulundu. Saldırının Netanyahu ve Blinken’ın görüşme sonrası yaptığı ortak basın toplantısı sırasında gerçekleşmesi dikkat çekti. Şam Havaalanı Reyhanlı’ya yaklaşık 50 km uzakta ve iki bölge arası kuş uçuşu yaklaşık bir saat sürüyor.
Salı günü işgal altındaki Golan Tepeleri’nden Suriye’ye doğru ateş açılmış, ancak bundan Filistinli grupların sorumlu olduğu belirtilmişti. Ayrıca Arap medyasında da Birleşik Arap Emirlikleri’nin Suriye’yi savaşa girmemesi konusunda uyardığı iddia edilmişti. Dünya şu anda bölgedeki en kötü senaryonun savaşa Suriye ve Lübnan’ın dahil olması.
Rusya ise yaptığı açıklamada İsrail’in Suriye’yi hedef almasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti.
Blinken ve Netanyahu görüştükten hemen sonra ortak basın toplantısı düzenledi. Biden’ın Hamas’ı ‘katıksız kötülük’ olarak tanımlamasının doğru olduğunu söyleyerek, grubun işlediği suçlar arasında ‘ailelerin katledilmesi’, ‘insanların diri diri yakılması’ ve ‘kafa kesmelerin’ yer aldığını söyledi ve Hamas’ın IŞİD ile aynı muameleye tabi tutulması gerektiğini söyledi. Netanyahu, “Hamas uluslar topluluğundan dışlanmalıdır. Hiçbir lider onlarla görüşmemeli. Hiçbir ülke onlara sığınak sağlamamalı ve bunu yapanlar cezalandırılmalıdır” dedi. Blinken da Netanyahu’nun IŞİD benzetmesini onaylayarak, ABD’den daha çok yardımın yolda olduğunu söyledi. İsrail’e sadece bir yetkili olarak değil, ‘Yahudi’ olarak da geldiğini söyleyen Blinken, öte yandan Hamas’ın tüm Filistinlileri temsil etmediğini belirterek, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu ancak bunu nasıl yaptığının önemli olduğunu dile getirdi. ABD Dışişleri Bakanı öte yandan kendisinden sonra Pentagon Şefi ( ABD Savunma Bakanı) Lloyd Austin’in de Tel Aviv’i ziyaret edeceğini kaydetti.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın ofisi tarafından yapılan açıklamada, İsrail’i desteklemek ve bölgesel istikrarı güçlendirmek için iki Kraliyet Donanması gemisini, helikopterini ve gözetleme uçağını Doğu Akdeniz’e konuşlandırdığını söyledi.
İsrail ile Filistinli gruplar arasındaki çatışmalar sürerken Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, Filistin’e destek gösterilerinin tümünün yasaklanması talimatını verdi.
Ulusal basındaki haberlere göre, Darmanin valilere gönderdiği Telegram mesajında Filistin’e destek amaçlı bütün protestoları “kamu düzenini bozabileceği” gerekçesiyle yasaklamaları talimatında bulundu.
Darmanin yasaklanan bu gösterilere katılanların da gözaltına alınmasını istedi.
ABD Dışişleri Komitesi Mısır’ın “Hamas saldırısından günler önce İsrail’i uyardık” ifadelerini doğrulayan bir açıklama yaptı. ABD’li üst düzey bir diplomat sözkonusu uyarının Mısır tarafından Hamas’ın operasyonundan üç gün önce yapıldığını aktardı. ABD Dışişleri Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Michael McCaul ise “Mısır’ın Hamas’ın saldırısından üç gün önce İsrail’i uyardığı biliniyordu; burada esas soru işareti verilen uyarının seviyesiydi ifadelerini kullandı.”
Bu hafta başında İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İsrail’in Kahire’den uyarı aldığını yalanlamıştı.
İsrail’in Türkiye Büyükelçiliği, Gazze’deki olaylarda ölenler arasında bir Türk vatandaşının da olduğunu duyurdu. Yapılan açıklamada bir Türk vatandaşından haber alınamadığı bildirildi.
Büyükelçilik bilgiyi İsrail devletinin resmi medyasına ve iletişim kurumunun açıklamalarına dayandırırken, Ankara’daki yetkili birimler henüz haberi teyit etmedi.
İngiliz haber ajansı Reuters ise Türkiye Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden birine dayandırdığı haberinde öldürülen kişinin çifte vatandaş olduğunu doğruladı.
İsrail Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı yaptığı açıklamada, “IDF ülkeyi ve vatandaşlarını savunmakla sorumludur ve Cumartesi sabahı Gazze çevresindeki bölgede bunu yapamadık” dedi.
Soruşturma sinyali veren Hervi, “Öğreneceğiz, araştıracağız ancak zaman savaşma zamanıdır” açıklamalarını yaptı.
İran devlet kanalının haberine göre İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Irak’ın başkentine yapacağı ziyaret öncesinde İsrail’i Gazze’ye uyguladığı kuşatmayla ‘soykırım’ı amaçladığını iddia etti. Reuters’in haberine göre Abdullahiyan, “Bugün Netanyahu ve Siyonistlerin Gazze’deki sivillere karşı savaş suçlarını sürdürmesi, kuşatma, su ve elektriğin kesilmesi, ilaç ve gıda girişinin engellenmesi, Siyonistlerin Gazze’deki tüm insanlara karşı soykırım arayışında olduğu koşulları yarattı” dedi.
Abdullahiyan, “Bugün Gazze Şeridi’nde tanık olduğumuz savaş sadece Siyonistlerin Hamas’a karşı savaşı değil, Siyonistlerin tüm Filistinlilere karşı savaşıdır” dedi.
İsrail tarafından yapılan açıklamada, Hamas’ın tüm esirleri serbest bıraktığı ana kadar Gazze’ye su ve elektriğin asla verilmeyeceği belirtildi. Temiz su, gıda gibi temel ihtiyaçlarına erişemeyen Filistinliler için Birleşmiş Milletler’den (BM) açıklama yapıldı. BM’nin açıklamasına göre sadece Gazze’de ‘ciddi anlamsa su sıkıntısı yaşayan’ insan sayısı 650 bin.
Açıklamayı İsrail enerji Bakanı yaptı: “Gazze’ye insani yardım mı? İsrailli esirler evlerine dönene kadar elektrik düğmesine basılmayacak, hiçbir su musluğu açılmayacak ve hiçbir yakıt kamyonu içeri girmeyecek.”
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Gazze şeridinde hastaneler dahil olmak üzere jeneratörleri çalıştırmak için hâlâ bir miktar yakıt bulunduğunu ancak İsrail’in ‘topyekun kuşatma’sı sebebiyle bu yakıtın birkaç saat içinde tükenebileceğini açıkladı.
Hamas’ın Kassam Tugayları, bir kadın rehine ve iki çocuğun serbest bırakıldığını gösteren bir video yayınladı. Servis edilen videoda rehineler sırtlarından göründükleri için kimlikleri tespit edilemedi. Videoda, Hamas savaşçıları olduğu tahmin edilen kişilerin, esirleri İsrail ile Gazze arasındaki çitin yakınındaki açık bir alanda bıraktıktan sonra uzaklaştıkları görüldü.
Videonun ne zaman çekildiği tespit edilemezken İsrail ise bunu ‘tiyatro’ olarak nitelendirdi.
İsrail ordusu sözcülerinden Avichay Adraee arağça yaptığı paylaşımında “Yüzlerce masum çocuğu ve kadını terör saldırısıyla, iğrenç bir katliamla katleden barbar bir örgütün çirkin ve gerçek yüzünü tüm dünya gördükten sonra, Hamas bir propaganda videosu yayınlama tiyatrosu yaparak gerçeği değiştirmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
بعد ان شاهد العالم كله وجهها القبيح والحقيقي كمنظمة بربرية قامت بإعدام مئات الأبرياء الأطفال والنساء في هجوم إرهابي ومجزرة بشعة تحاول حماس تغيير الحقيقة من خلال مسرحية نشر فيديو دعائي عبر أبواقها الاعلامية. الحقيقة واضحة وجلية وسوف تتضح معالمها أكثر في الأيام المقبلة. حماس أسوأ… https://t.co/tLFu8n4nBg
— افيخاي ادرعي (@AvichayAdraee) October 11, 2023
ABD Başkanı Joe Biden, dün Beyaz Saray’da Yahudi liderlerle yaptığı bir toplantıda parçalanmış çocuk görüntüleri gördüğünü söylemiş, cumartesi günü başlatılan saldırıyı, ‘Holokost’tan bu yana Yahudiler için en kanlı gün’ olarak tanımlayarak, “Teröristlerin çocukların kafasını kestiği resimleri görüp de teyit edeceğimi hiç düşünmemiştim” demişti.
Washington Post’un sorularını yanıtlayan bir Beyaz Saray sözcüsü, Biden’ın yorumlarının medyada gördüğü haberlere ve İsrail hükümetinin iddialarına dayandığını söyledi. Sözcü daha sonra ABD’li yetkililerin ve Biden’ın resimleri görmediğini ve bu tür haberleri birebir teyit etmediğini açıkladı.
Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrailli yerleşimcilerin işgal altındaki Batı Şeria’da iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu. İngiliz haber ajansı Reuters’a konuşan görgü tanıkları, dün kuzeydeki Nablus kenti yakınlarındaki Kusra köyünde silahlı yerleşimciler ve İsrail askerleri tarafından öldürülen dört Filistinlinin cenaze töreninde yerleşimcilerin ateş açması sonucu baba ve oğlunun vurulduğunu anlattı.
İsviçre merkezli Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün strateji direktörü Maha Hüseyini, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarında Beyaz Fosfor kullandığını iddia etti. Hüseyini sözkonusu iddialarını şu sözlerle dile getirdi: “Bu mühimmatlar, oksijenle temas ettiğinde ateşlenen, Kapalı alanlarda zehirli dumanlar boğulmaya ve kalıcı solunum hasarına neden olabilir.
Hüseyini’nin sözkonusu iddiası henüz doğrulanamadı.
Beyaz Fosfor: Beyaz fosfor adı verilen kimyasalı içeren patlayıcı, “1980 Konvansiyonel Silahlar Sözleşmesi” kapsamında, yasaklı silahlar arasında yer alıyor. Bomba infilak ettiğinde beyaz fosfor parçacıkları etrafa dağılıyor. Fosfor maddesi oksijenle temas ettiğinde kendiliğinden tutuşarak alev alıyor, 800 derece sıcaklığa ulaşıyor. İnsan derisine değdiğinde kemiklere kadar nüfuz eden ciddi kimyasal yanıklara neden oluyor. Fosfor dumanı teneffüs edildiğinde de ciğerlerde yaralar hatta yanıklar oluşturuyor. Kişi ya boğularak ya da vücudunun içindeki yanıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
Bir Hamas lideri Al Jazeera’ya İsrail’in Cumartesi günkü saldırıya yanıt olarak kuşatma altındaki bölgeye bir kara saldırısı hazırladığına dair güçlü işaretleri yorumladı. Hamas’ın Gazze’ye yönelik kara harekatına hazır olduğunu söyledi. Hamas adına konuşan Gazi Hamad, “Korkmuyoruz. Biz güçlü bir halkız. Devam etme konusunda güçlü bir kararlılığımız var” dedi.
Mısır’ın Gazze ile olan Refah sınır kapısının açık olduğunu belirten Mısır Dışişleri Bakanlığı, Filistin tarafındaki ‘tekrarlanan İsrail bombardımanının’ sınır kapısının faaliyete geçmesini engellediğini söyledi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Dolaşan yanlış bilgilerin aksine Refah sınır kapısı faaliyettedir ve Filistin tarafındaki tesislerin tahrip edilmesi dışında mevcut krizin başından bu yana hiçbir aşamada kapatılmamıştır” denildi.
“İsrail’in tekrarlanan bombardımanları yetkililerin işlerini normal bir şekilde yürütmelerini engellemektedir” denilen açıklamada, İsrail’den normal çalışma düzenini bozan İsrail bombardımanının ardından kapının Filistin tarafını hedef almaktan kaçınmasını istedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly’i İsrail’in Ofakim şehrini ziyaret ettiği sırada siren seslerinin yükselmesi ile sığınağa koştu. Hamas saldırıları karşısında İngiltere’nin desteğini göstermek amacıyla İsrail’i ziyaret eden İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, korku dolu anlar yaşadı. Cleverly’i güneydeki Ofakim şehrini ziyaret ettiği sırada siren seslerinin yükselmesi ile yanındakilerle birlikte sığınağa koştu. Sirenlerin Hamas’ın Gazze Şeridi’nden İsrail topraklarına attığı roketler nedeniyle devreye girerken, saldırıda Bakan Cleverly ve yanındaki etkileyen olumsuz bir durum yaşanmadı. Cleverly olaydan önce yaptığı açıklamada, “İngiltere’nin İsrail halkına verdiği desteğin sarsılmaz olduğunu göstermek için bugün İsrail’de bulunuyorum” demişti.
Watch: while UK FM @JamesCleverly visits Ofakim in southern Israel, a siren goes off warning of incoming Hamas rocket fire.
This is the reality Israelis live with every day. pic.twitter.com/QF4C4tReqL
— Israel ישראל 🇮🇱 (@Israel) October 11, 2023