Aşkta ve suçta beraber: Var böyle çiftler!

Dolandırıcılık faaliyetlerinde bulunmak tipik olarak başkalarının refahını ve haklarını belirli bir düzeyde göz ardı etmeyi gerektiriyor. Çift, kurbanlarına karşı empatiden yoksun oluyor ve onları sadece sömürmek için bir fırsat olarak görüyor. Zaten kurbanları şaşırtan da bu. Yakın hissettikleri ve güvendikleri bir çiftten böyle bir darbe gelebilmesi. Okuduğumuza göre Talu çifti daha sonra reklam çekmek için bütçe isteyip sadece piyasadan değil, yakınlarından, ailelerinden ve çalışanlarından da para topluyor.

Çiftlerin arasında, bireysel güçlere ve rollere dayalı bir iş bölümü oluyor. Basında konuşulan örneklerde de bunu görüyoruz. Örneğin, eşlerden biri yakınlık kurma ve güven kazanma konusunda başarılı olabilirken, diğeri mali kayıtları manipüle etme konusunda yetenekli olabiliyor. Bu iş bölümü, dolandırıcılık planını en etkin şekilde yürütmelerine yardımcı oluyor.

Çiftlerden birinin daha baskın veya kontrol edici bir rol üstlenmesi de alışılmadık bir durum değil. Kontrolü elinde bulunduran eş, başkalarını manipüle etme veya karmaşık finansal sistemleri yönetme konusunda daha becerikli olabiliyor ve bu durumda güç ve kontrol onda oluyor. Diğer eş daha destekleyici veya pasif bir rol oynarken, dolandırıcılık faaliyetlerinin planlanması ve yürütülmesinden sorumlu olabiliyor.

Dikkat, kontrolü bulunduran taraf her zaman erkek olmayabiliyor. Ayrıca her şey her zaman güllük gülistanlık da değil. Bazı durumlarda, kontrolcü eş manipülasyon, zorlama veya baskın bir kişilik yoluyla eşi üzerinde etki kurabiliyor. Duygusal manipülasyon, gözdağı verme veya kendine bağımlılık yaratma gibi taktikler kullanabiliyor.

Dolandırıcılık faaliyetlerinde bulunmak genellikle gizlilik ve gizlenme gerektiriyor. Çift, eylemlerini aile, arkadaşlar ve yetkililer de dahil olmak üzere diğerlerinden sakladıkları ortak bir gizlilik kültürü geliştiriyor. Bu paylaşılan sır, aralarındaki bağı daha da derinleştiriyor ve bir ayrıcalık duygusu yaratabiliyor.

Genellikle dolandırıcılığa karışan çiftler, aldatma ve tespit edilmekten kaçınma becerilerine aşırı güven duyuyor. Kendilerini yakalanmaya karşı bağışık hale getiren üstün becerilere veya bilgiye sahip olduklarına inanabiliyor. Bu aşırı güven, daha fazla risk almalarına ve dolandırıcılık faaliyetlerinde daha az dikkatli olmalarına yol açabiliyor.

İlk “başarı” özgüven veriyor

Psikolojideki ‘Çıpalama önyargısı’ (Anchoring bias) bireyler karar verirken ilk bilgilere çok fazla güvendiklerinde ortaya çıkıyor. Dolandırıcılık bağlamında, çift ilk başarılarını veya olumlu sonuçları referans noktası olarak kullanabiliyor ve dolandırıcılık faaliyetlerine sonuçsuz bir şekilde devam edebileceklerine dair inançlarını sabitleyebiliyor. Bu önyargı, onları karşılaşabilecekleri potansiyel risklere ve olumsuz sonuçlara karşı körleştirebiliyor.Dolandırıcılık veya sahtekarlık faaliyetlerini içeren bir durumda eşlerden birinin bu işi bırakmak istemesi ancak bunu yapamayacağını hissetmesi de mümkün. Ayrılmak isteyen eş, ayrılmaya veya hileli faaliyetleri ifşa etmeye kalkışırsa kontrol eden eşin misillemesinden korkabiliyor. Fiziksel zarar görme, güvenliklerine yönelik tehditler veya diğer misilleme biçimlerinden endişe edebiliyor. Bu korku bir çaresizlik hissi yaratabiliyor ve durumdan ayrılmalarını zorlaştırabiliyor.

Duygusal manipülasyon yanı sıra , mali açıdan bağımlı olmak da özellikle geçimlerini sağlamak için dolandırıcılık faaliyetlerinden elde ettikleri haksız kazançlara bel bağlayan ya da kendilerine ait sınırlı mali kaynaklara sahip olan çiftlerde önemli bir sebep. Bu mali bağımlılık, ayrılmanın önünde önemli bir engel teşkil edebiliyor, çünkü mevcut yaşam tarzlarını kaybetmekten korkabiliyorlar.

Peki ya duygusal bağlılık? Sadakat, sevgi ya da bağımlılık duygusu nedeni ile bu eylemlerin yasadışı ya da etik dışı olduğunun farkında olsalar bile, eşlerine uyum sağlamaya ve onlarla birlikte hareket etmeye yönlenebiliyorlar.

Karşılıklı suçlama ne zaman başlar

Çiftler yakalanma durumunda birbirlerine karşı suçlama ve kızgınlık duyguları yaşayabiliyor. Karşılaştıkları sonuçlardan birbirlerini sorumlu tutabiliyor, bu da gergin etkileşimlere ve potansiyel çatışmalara yol açabiliyor. Eylemlerinin sadece başkalarına zarar vermekle kalmayıp aynı zamanda kendi geleceklerini de tehlikeye attığının farkına varmaları bu olumsuz duyguları yoğunlaştırabiliyor. Örneğin Holmes, Balwani’nin romantik ilişkileri boyunca kendisine psikolojik, fiziksel ve cinsel tacizde bulunduğunu iddia etti. Bu iddiaları karşı taraf yalanlamış olsa da rüzgarın nereden eseceğinin belli olmadığını gösteriyor.

Bize gelirsek Polat çifti yakalandı, henüz yargılama süreci başlamadı ama  karşılıklı suçlamaların eli kulağında. Talu çifti henüz yakalanmadı. Haber bile alınamıyor. Talu çiftinin de yargılama sürecinde nasıl davranacakları merak konusu. Söz konusu merak duygusu bu çiftleri bir süre daha magazin gündeminin baş köşesine oturtacak görünüyor. Tabii ki merak kervanına yeni bir çift daha katılmazsa.