Rehine takasında çıkmaz: Washington Post ‘yakında’ dedi, Netanyahu yalanladı
Erdoğan'ın 'Nazi' benzetmesi İsrail ile ipleri germeye devam ediyor. Cumhurbaşkanına bir cevap da İsrailli bakandan geldi. İsrail Dışişleri Bakanı 6 Şubat deprem yardımlarını öne sürdü, Erdoğan'a 'nankör' dedi.
İsrail ve Filistinli örgütler arasındaki savaş devam ederken Türkiye’nin İsrail’e karşı sert tutumu da gündemden düşmüyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu Hitler’e benzetmesinin ardından Tel Aviv’den “nankör” çıkışı geldi. Açıklamayı İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen yaptı. Cohen İsrail’in Reşhet Bet radyosuna verdiği demeçte “Erdoğan yönetimde olduğu sürece büyükelçimiz Türkiye’ye geri dönmeyecek” dedi.
Cohen açıklamalarına 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği 6 şubat deprem felaketinde gönderdikleri yardımı hoş olmayan bir dille hatırlatarak devam etti: “Erdoğan nankörlük ediyor. Geçen Şubat ayında Türkiye’ye yardım sağladık, hatta orada sahra hastanesi açtık. Bu arada [Almanya] Şansölye Scholz’ün ‘yeni Naziler’ olarak tanımladığı Hamas ile aynı safta yer alan Erdoğan’ın sorumsuz davranışlarını görüyoruz.”
100. Yıl TÜBİTAK ve TÜBA Bilim Ödülleri Töreni’ne katılarak konuşma yapan Erdoğan şöyle demişti: “Gözlerimizin önünde insanlığa ait tüm değerler kurşuna dizildi. Stadyumlarda İsrail’in Nazi kamplarını izledik değil mi? Bu nasıl bir iştir? Hitler’den garip garip bahsederlerdi. Sizin Hitler’den ne farkınız var ya. Bunlar bize Hitler’i de aratacak. Netanyahu’nun yaptıklarının Hitler’den geri kalır yanı var mı? Hitler bunun kadar zengin değildi, bu Hitler’e göre daha zengin. Batı’dan ABD’den her türlü destek geliyor. 20 bini aşkın Gazzeli’yi bunlar öldürdü. Mazlumun yanında olan ses Müslüman Türk’ün sesidir. Savaşta bile dokunulmaması gereken hastaneler, okullar, ibadethaneler bombalandı. Gazzeli bilim insanları aileleriyle birlikte şehit edildi. 2,5 milyon insanın kıyıma uğramasını içimiz kan ağlayarak takip ediyoruz. Diplomatik alanda gösterilen onlarca çabaya rağmen yüzlerce Gazzeli’nin öldürülmesine engel olamadık. Müslüman olarak hepsinden önemlisi insan olarak kendi iç dünyamızda bu zulmü engelleyememenin mahcubiyetini yaşıyoruz.”
Erdoğan’ın açıklamasının ardından Netanyahu önceki tepkinin aynısını verdi: “Kürtlere soykırım uygulayan ve muhalif gazetecileri hapse atma konusunda rekoru elinde tutan Erdoğan ahlak dersi verecek son kişidir.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından birkaç gün “itidal” çağrısıyla geçiştirdiği tepkisinde ardından vites artırmıştı. İsrail’e yönelik sert açıklamalar yapan Erdoğan en büyük tepkisini ise Almanya’nın Başkenti Berlin’de göstermiş, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile beraber düzenledikleri basın toplantısında “Nazi” polemiğini başlatan fitili ateşlemişti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Almanya’nın İsrail’e desteğini eleştirerek “Bizim İsrail’e borcumuz yok. Ama borçlu olanlar rahat konuşamıyor. Biz Holokost (Yahudi Soykırımı) cenderesinden geçmedik” demişti.
Erdoğan’ın sert söylemleri ve ülkenin dört bir yanında yer yer gerilime neden olan boykot çağrıları İsrail ve Türkiye arasındaki ticaret verilerini de gündeme getirmişti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun dış ticaret verilerine göre 2023 yılının ilk 10 ayında Türkiye İsrail’e 4 milyar 151 milyon 708 bin dolar ihracat yaptı. Buna karşın İsrail’den de 1 milyar 319 milyon 108 bin dolar ithalat yapıldı.
AK Parti iktidarında İsrail’le Türkiye’nin ticareti sürekli arttı. 2002 yılında Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 861.4 milyon dolar; İsrail’den ithalatı ise 544.5 milyon dolar idi. 2022’de ihracat 6.74 milyar dolara yükselirken ithalat da 2.17 milyar dolara çıktı. Ticaret hacmi de 1.41 milyar dolardan 8.91 milyar dolara ulaştı. Buna göre ticaret hacmi son 20 senede yüzde 532 artış gösterdi.
Ticaret verilerine ilişkin detaylı haberimiz için tıklayınız.
İsrail ve Filistinli örgütler arasındaki savaş için Müslüman ülkelere boykot çağrısı yapılan İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in internet sitesinde Tel Aviv yönetimiyle ticari ilişki sürdüren ülkeler resmen “ifşa” edilmişti. “Ölüm makinesinin yakıt deposunu hangi Müslüman ülkeler dolduruyor?” başlıklı grafikte bu ülkelerin İsrail ile ticaret hacimleri ayrıntılarıyla işlenmişti. Türkiye’nin beşinci sırada yer yer aldığı grafikte normalleşme sürecinin zirve yaptığı Ankara-Tel Aviv hattındaki ihracat verileri paylaşılmıştı. İsrail ile ticari ilişkilerine devam eden Müslüman ülkelerin yer aldığı görselde Türkiye 5,7 milyar dolar ile İsrail’in 2022 yılında en çok ihracat yaptığı beşinci ülke olarak yer almıştı.
Hamaney’in 19 Kasım tarihindeki “Müslüman ülkelerin hükümetleri enerji ve emtianın Siyonist rejime ulaşmasını engellemelidir” çağrısının hatırlatıldığı görselde Türkiye’nin İsrail’e ihraç ettiği ürünler de sıralanmıştı. Bu ürünler, demir, seramik, inşaat malzemesi, gıda, elektrikli alet, enerji, ham madde, çimento, çeşitli metaller ve toplu ulaşım araçları olarak listelenmişti.
Görselde İsrail’in geçen yıl toplam ithalatının yüzde 6.2’sini Türkiye’den karşıladığı da belirtilmişti.