EPDK tavan fiyatı indirdi, sanayici ve tüketici memnun, elektrik üreticileri mutsuz

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) elektrik tavan fiyatında yüzde 14,75 indirime giderek, serbest piyasadaki elektrik tavan fiyatını 1 Nisan’dan itibaren megavatsaat başına 2 bin 600 liraya düşürdü. EPDK’den yapılan açıklamada, tavan fiyatın şubatta megavatsaat başına 4 bin 200 liradan 3 bin 650 liraya, martta ise 3 bin 50 liraya düşürüldüğü belirtilerek, “EPDK 1 Nisan’dan itibaren serbest piyasadaki elektrik tavan fiyatını megavatsaat başına 2 bin 600 lira olarak belirledi. Böylece serbest piyasada satılan elektrik fiyatı üzerinden tüketim yapan sanayi kuruluşlarında elektriğin bedelinin aylık olarak düşüş trendi devam etmiş oldu” denildi. Bu indirim sanayicilere elektriği daha ucuz kullanma şansı tanırken, tüketicilerin tarifelerine de indirim olarak yansıyacak. Bu uygulamadan memnun olmayan tek kesim var, o da elektrik üreticileri.

EPDK, uzunca bir süredir enerji borsası Elektrik Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) tarafından işletilen gün öncesi ve dengeleme güç piyasalarındaki elektrik fiyatları için bir tavan fiyat açıklıyor. Bu tavan fiyat, EPİAŞ’taki alış ve satış yönlü tekliflerin eşleşmesi ile oluşan spot elektrik fiyatına getirilen bir üst limit. Ancak bu tavan fiyata, geçen yıl nisan ayında uygulamaya konulan “kaynak bazlı tavan fiyat uygulaması” ile bir başka işlev daha eklendi. Kaynak bazlı tavan fiyat uygulaması kapsamında, elektrik üretilen her bir kaynak için azami uzlaştırma fiyatı belirleniyor. Yani her bir kaynağın ürettiği elektriği satacağı fiyat, bu düzenlemeye göre belirleniyor. Elektrik üreticileri, kendileri için belirlenen azami uzlaştırma fiyatı (AUF) ile EPDK’nın belirlediği piyasa takas fiyatı arasındaki farkı, her ay “destekleme bedeli” olarak EPİAŞ’a ödüyor. Bu tutar ise elektrikte perakende tarifeleri düşürmek ve enflasyon bazlı artış gereksinimi azaltmak için elektrik dağıtım şirketlerine bağlı görevli tedarik şirketlerine aktarılıyor.

Elektrik üretim yatırımları durma noktasına geldi

Elektrik piyasası uzmanları elektrik tarifelerinin elektrik üreticileri üzerinden fonlanmasıyla irrasyonel biçimde bir sübvansiyon uygulandığına dikkat çekerek, “En çok destekleme bedelini de temiz enerji üreten yenilenebilir kaynağa dayalı rüzgar ve hidroelektrik santralleri ödüyor” diyor.

Bu uygulamanın devam etmesinin tarifeleri baskılamak için sonuç verse de elektrik üretim yatırımlarını durma noktasına getirdiğini vurgulayan uzmanlar, “Ayrıca piyasadaki güven ortamını da sarstı. Sadece bunlarla kalmadı, son 15 yılda zorluklara rağmen oluşturulan elektrikteki serbest piyasa yapısını da sarstı. Piyasa temelinden uzaklaşıp tamamen popülist eksende ilerleyen enerji, politikaları ve bunun güdümündeki düzenleme rejimi, ülke enerji piyasasına kan kaybettiriyor. Piyasadaki söz sahibi şirketlerin büyük bir kısmı artık Türkiye yerine Afrika, Balkanlar ve Orta Asya gibi az gelişmiş olmasına rağmen, güvenli bulunan ülkelere kayıyor” şeklinde konuşuyorlar.

Sanayide elektrik tavan fiyatı düştü

AUF mekanizması 6 ay uzatıldı

EPDK, serbest piyasada elektrik tavan fiyatını 1 Nisan’dan itibaren 3050 TL/MWH’den 2600 TL/MWH’ye düşürdü. Öte yandan EPDK bugün yaptığı toplantıda 6 ay süreyle geçerli olan AUF mekanizmasının ekim ayına kadar uygulanmaya devam etmesine karar verdi. Konuyu değerlendiren EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz küresel piyasalardaki enerji hammadde fiyatları açısından hareketli ve zorlu bir yılın geride kaldığını belirterek, AUF mekanizmasının bu süreçte önemli bir güvence teşkil ettiğini vurguladı.

Yılmaz, “Artan hammadde fiyatları sebebi ile yüksek maliyetle elektrik üreten santrallerin büyük bir istihdam kaynağı bu santraller- kapanması Türkiye’nin arz güvenliğini sekteye uğratabilirdi. Bu durum tüketicilerimiz için de çok büyük bir maliyet yüküne sebep olabilirdi. Ama çok şükür bu kötü senaryonun yaşanmasına sektörümüz ile elbirliği içinde izin vermedik. Azami uzlaştırma fiyat mekanizması ile 6 ay daha piyasalarımızdaki dengeyi gözetmeye devam edeceğiz” dedi.

Sanayi abonelerine elektrikte yüzde 16 indirim