İTO açıkladı, Haziran enflasyonu yapışkan çıktı

İstanbul Ticaret Odası’nın İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi haziran ayı verileri Türkiye’nin en büyük şehrinde enflasyonun hayli yapışkan olduğunu gösteriyor. Haziranda aylık enflasyon mayısa göre yüksek çıktı. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, haziranda bir önceki aya göre yüzde 3,46, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 4,32 artış kaydetti. Söz konusu veriler yıllık bazda incelendiğinde, değişim oranı perakendede yüzde 55,19, toptan fiyatlarda ise yüzde 64,27 olarak gerçekleşti.

Mayıs’ta ne olmuştu?

Perakende fiyatların haziranda aylık bazda mayıs ayına göre tırmanışa, yıllık bazda ise bir miktar inişe geçtiği görülüyor. İTO’ya göre mayısta perakende fiyatlar yüzde 1.66, yıllık bazda ise yüzde 56.05 oranında artmıştı. Mayısta Toptan Eşya Fiyatları İndeksi yüzde 5.60, yıllık bazda ise 70.33 oranında artmıştı.

Erkan’dan ilk açıklama: Enflasyonla mücadele için kolları sıvadık

Haziranda enflasyon neden yüksek çıktı?

Haziranda perakende fiyatlarda bir önceki aya göre yüksek sayılabilecek artışta kültür eğitim ve eğlence harcamalarıyla, ulaştırma ve haberleşme harcamaları etkili oldu. Kültür, eğitim ve eğlence harcamaları grubunda fiyatlar haziranda yüzde 6,99, ulaştırma ve haberleşme alt grubunda ise yüzde 5,11 arttı. Döviz kurları nedeniyle kitap ve eğlence etkinlerinin fiyatları ciddi oranda yükseldi. Bu artışın dövizin değer kazanmasına paralel olarak devam edeceği belirtiliyor.

Ulaştırma ve haberleşme grubundaki yüksek fiyat artışında da seçim sonrası hızla yükselen dolara bağlı olarak akaryakıta yağmur gibi gelen zamlar etkili oldu. Beklenti dövizin değer kazanmaya devam etmesi durumunda akaryakıta yeni zamların geleceği ve bunun da bu grupta fiyat artışını lüksek seviyeye çıkartacağı yolunda.

Konut harcamaları grubunda fiyatlar yüzde 3,75 arttı. Ev eşyası grubunda fiyatlar yüzde 3,39, gıdada yüzde 3,37, giyim harcamalarında yüzde 3,20, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 0,08 artarken, diğer harcamalar grubunda ise yüzde 0,85 geriledi.

Haziran’da vergi artışı nedeniyle sigaraya yapılan zam, alkollü ve alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışları gıda grubunun tütün, alkollü ve alkolsüz içecekler alt grubunda yüzde 10’luk bir enflasyonu beraberinde getirdi. TÜİK’in enflasyon hesabında önemli ağırlığı bulunan sigaradaki fiyat artışının 5 Temmuz’da açıklanacak enflasyon verisinde etkilerini göstermesi şaşırtıcı olmayacak.

Havaların ısınmasıyla birlikte bollaşmaya başlayan  meyve ve sebzede mayıstaki kadar olmasa bile bir miktar fiyat düşüşü görüldü.  Haziranda yaş kuru sebze ve meyvede fiyatların yüzde 2.62 oranında düştüğü görüldü.

İstanbul’da enflasyon aylık yüzde 6’ya dayandı

Toptan fiyatlar düştü

Haziranda toptan fiyatlarda ise önceki aya göre, yakacak ve enerji maddeleri grubunda yüzde 8,36, inşaat malzemeleri grubunda yüzde 5,71, işlenmemiş maddeler grubunda yüzde 4,21, gıda maddeleri grubunda yüzde 3,93, mensucat grubunda yüzde 3,30, madenler grubunda yüzde 2,21 artış, kimyevi maddeler grubunda yüzde 1,36 azalma görüldü.

Reuters anketi yaklaştı

Reuters’ın 11 ekonomistle gerçekleştirdiği ankette haziran ayında aylık enflasyon yüzde 4,84 olarak tahmin edilmişti. Ankete göre yüzde 4,84’lük haziran enflasyonu, ocak ayında gerçekleşen yüzde 6,65’lik aylık enflasyondan sonra 2023’teki en yüksek aylık değer olacak. 11 ekonomistin tahminleri yüzde 2,50 ile yüzde 5,50 arasında değişmişti.Ankete katılanlar Hazirandaki yüksek aylık enflasyonun en önemli nedeni olarak döviz kurlarında yetersiz faiz artırımından sonra yaşanan hızlı artışı göstermişlerdi.