Srebrenitsa soykırımının 28’inci yılı: 30 kurban daha defnedildi

AnıtAvrupa’da İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendirilen Srebrenitsa soykırımında öldürülen ve kimlik tespiti yapılan 30 kurban için dün öğleden sonra cenaze namazı kılındı. Cenaze namazı öncesinde Srebrenitsa Anıt Merkezi’nde soykırımın 28’inci yılı dolayısıyla anma programı düzenlenecek.

Soykırımın 28’inci yılında toprağa verilen 30 soykırım kurbanından en genci öldürüldüğünde 15 yaşında olan Elvir Salcinovic, en yaşlı kurban ise 65 yaşındayken öldürülen Nezir Muminovic.

Bu yıl toprağa verilen soykırım kurbanlarının isimleri şöyle:

“Esad Dzanic, Bekir Music, Sakib Garaljevic, Himzo Mujic, Hasib Ibrahimovic, Redjo Jahic, Rifet Tabakovic, Idriz Mehinovc, Mujo Esmic, Saban Ibric, Senid Hodzic, Semir Djozic, Sabid Ibrahimovic, Mehmed Gerovic, Nisad Selimovic, Halil Avdic, Hasan Smajlovic, Esed Klempic, Sabahudin Selimovic, Husein Zukic, Elvir Salcinovic, Dzemail Alic, Mustafa Mekanic, Ahmedin Halilovic, Zuhdija Lemes, Hasib Mujanovic, Vejsil Mujanovic, Ekber Ridjic, Mevlid Aljic ve Nezir Muminovic.”

Baba ve oğul birlikte gömüldü

Bu yıl gömülen kurbanlar arasında dört reşit olmayan kişi var. Katledildiğinde 15 yaşında olan Elvir Salcinovic’in yanı sıra öldürüldüklerinde 16 yaşında olan Mustafa Mekanic, Esed Klempic ile 17 yaşında olan Semir Dozic de toprağa verildi. Srebrenitsa’da katledilen baba-oğul Vejsil ve Hasib Mujanovic de yan yana gömüldü.

Saraybosna ve Mostar’da anma töreni

Ülkede anma törenleri düzenlenirken başkent Saraybosna’da yerel saatle 12.00’de soykırım kurbanlarının anısına sirenler çalarken, kentte bir dakikalığına saygı duruşunda bulunuldu. Saraybosna’da araç kullanan vatandaşlar, siren sesiyle bulundukları alanda kaldı.

Soykırım kurbanları anısına Bosna Hersek’teki tarihi Mostar Köprüsü’nden ise sessiz atlayış gerçekleştirildi. Mostar Köprüsü’nden yerel saatle 11.07’de yapılan atlayışla “Srebrenitsa’da yaşananların, dünyanın hiçbir yerinde asla tekrarlanmaması gerektiği” mesajı verildi.

Organizatörlerden Adela Gosto, sessizliğin binlerce kelimeden daha anlamlı olduğunu belirterek, “Bizler her yıl Srebrenitsa soykırımını anmaya devam edeceğiz” dedi.

Soykırımın 28’inci yılı dolayısıyla Karadağ’ın başkenti Podgorica’da da anma töreni düzenlendi. Karadağ Boşnak Meclisince düzenlenen tören kapsamında, Pobrezje Parkı’nda bulunan anıta çiçek bırakıldı. Törene, Türkiye’nin Podgorica Büyükelçisi Barış Kalkavan da katıldı.

Erdoğan: ‘Unutturmayacağız’

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, soykırımda yaşamını yitirenleri rahmetle andığını belirten bir sosyal medya mesajı paylaşarak, “İnsanlık tarihine kara bir leke olarak geçen Srebrenitsa Soykırımı’nın 28’inci yıl dönümünde şehitlerimizin kederli aileleri ve tüm Boşnak kardeşlerime en içten taziyelerimi sunuyorum. Bir daha benzer vahşetler yaşamamak için Srebrenitsa’yı asla unutmayacağız, unutturmayacağız” dedi.

İnsanlık tarihine kara bir leke olarak geçen Srebrenitsa Soykırımı’nın 28’inci yıl dönümünde şehitlerimizin kederli aileleri ve tüm Boşnak kardeşlerime en içten taziyelerimi sunuyorum.

Bir daha benzer vahşetler yaşamamak için Srebrenitsa’yı asla unutmayacağız, unutturmayacağız. pic.twitter.com/NcXIVvXt6a

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) July 11, 2023

ABD’den dayanışma mesajı: ‘Hiç unutmayacağız’

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, soykırımla ilgili sosyal medya hesabından mesaj paylaştı. Kurbanların yasını tuttuklarını belirten Blinken, “Sevdikleri için adalet arayışında olan Bosna Hersek halkının yanındayız” ifadelerini kullandı.

On the 28th anniversary of the Srebrenica genocide, we mourn all its victims and stand with the people of Bosnia and Herzegovina in continued pursuit of justice for victims and their loved ones.

— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) July 11, 2023

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada da “Bugünü hiç unutmayacağız” değerlendirmesi yer aldı. Bosna Hersek halkının daha “parlak” bir gelecek hedefi için uzlaşının büyük önem taşıdığına işaret edilen açıklamada, bu bağlamda soykırıma ilişkin gerçeklerin kabul edilmesi gerektiği vurgulandı. Açıklamada, ABD’nin tüm Bosna Hersek vatandaşlarını kapsayan “demokratik, kapsayıcı ve aydınlık bir gelecek” için destek vermeye devam edeceğinin altı çizildi.

Srebrenitsa’da ne olmuştu?

Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.

Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.

Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.

Potoçari Anıt Mezarlığı’nda 6721 soykırım kurbanının mezarı bulunurken bu sayı dün 6751’e yükseldi.

Srebrenitsa soykırımının acıları hala taze