Eski kabine mercek altında: Ukrayna’ya Slovak jeti vermek sabotajdır
Tarım, gıda ve içecek sektörü yılın ilk yarısında dış ticaret açığı verdi. İhracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,04'lük artışla 12 milyar 230 milyon dolara, ithalat ise yüzde 19.71'lik artışla 12 milyar 460 milyon dolara çıktı.
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu’na göre yılın 6 aylık döneminde tarım, gıda ve içecek sektöründe ithalat ihracatı geride bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre dış ticaret verileri baz alınarak yapılan hesaplamaya göre söz konusu dönemde dış ticaret açığı veren tarım, gıda ve içecek sektörü geçen yılın aynı döneme göre ihracatını yüzde 1,04’lük artışla 12 milyar 230 milyon dolara çıkartırken, ithalatı ise yüzde 19.71 oranında yükselerek 12 milyar 460 milyon dolara ulaştı.
Geçen 6 aylık döneminde ise sektör 1,7 milyar dolar dış ticaret fazlası verirken, bu yıl aynı dönemde yüzde 113,41 düşüşle 230 milyon dolar açık verdi.
TÜİK verilerine göre haziranda hem ithalat, hem de ihracat geriledi. İhracat yüzde 14,73’lük düşüşle 1 milyar 820 milyon dolara, ithalat da yüzde 8,11’lik düşüşle 1 milyar 640 milyon dolara geriledi. Sektör mayıs ayında da 390 milyon dolar dış ticaret açığı vermişti.
İlk 6 aylık dönemde Rusya’dan 1 milyar 654 milyon ve Ukrayna’dan 607,8 milyon dolarlık buğday ithalatı yapıldı. Bu iki ülkeden yapılan toplam buğday ithalatındaki pay ise yaklaşık yüzde 98’i gördü.
Buğdayı 6 aylık dönemde en çok Rusya ve Ukrayna’dan ithal ederken bu dönemde, 2023 yılının ilk 6 ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 683,4 milyon dolar ile un aldı. Bu ürünü 493,6 milyon dolar ile rafine ayçiçeği yağı ve 456,4 milyon dolar ile fındık içi izledi. Bu ürünler, haziran itibarıyla toplam ihracatın yaklaşık yüzde 13,3’ünü oluşturdu.
Aynı dönemde en çok ithal edilen ürün 2 milyar 303 milyon dolar ile buğday oldu. Buğdaydan sonra sırayı 1 milyar 83 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 917 milyon dolar ile ham ayçiçeği yağı aldı. Bu 3 ürün ise toplam ithalatın yüzde 34,5’ini oluşturdu.
Aylık olarak değerlendirildiğinde, haziran ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 112 milyon dolar ile buğday unu alırken bunu 95,7 milyon dolarla kiraz ve 74,2 milyon dolarla makarna izledi. Bu ayda kiraz ihracatı, rafine ayçiçeği yağının yerini alarak ikinci sıraya yerleşti. Aynı dönemde, en fazla ithal edilen ürünler ise 260,2 milyon dolar ile buğday, 190.5 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 78,1 milyon dolar ile ham ayçiçeği yağı olarak sıralandı.
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Yönetim Kurulu Başkanı Demir Şarman, Türk ekonomisinin ilk 6 ayda zorlu bir dönemden geçtiğini belirterek küresel gıda fiyatlarındaki belirsizlikler, küresel tedarik zincirindeki aksamalar ile döviz kurlarındaki belirsizliklerin yanı sıra enflasyonist ortamın, sektörün fiyatlama politikaları ve yurt dışı pazarlardaki rekabetçiliğini olumsuz etkilediğini vurguladı.
İlk 6 ayda tarım, gıda ve içecek sektörünün ihracatı, geçen yılın aynı dönemdeki seviyesini korurken, ithalatının ise geçen yıl aynı döneme kıyasla daha fazla arttığını kaydeden Şarman, yılbaşından itibaren sektörde, ihracatın yavaşlamaya başlaması ithalatın ise artması yüzünden dış ticaret fazlasının giderek daraldığına dikkati çekti.
Dış Ticaret Dengesi’nin mayıs ayından sonra haziran ayında da açık verdiğini söyleyen Şarman, “Küresel piyasadaki koşulların da etkisiyle ihracatımız daralıyor. İhracatta daha iyi bir noktaya gelebilmek için yatırım ortamının öngörülebilirliği ve istikrar sağlayıcı tedbirler önemli.” dedi.