Olcay Bağır’dan SineSözlük: 101 maddede sinema sanatına giriş kitabı

SERKAN PARLAK

“Göremediğiniz şey akıl almazdır… Size bunu gösterme görevi sinemaya düşer…” Godard
Olcay Bağır’ın yeni kitabı ‘Sinesözlük – Sinemaya Giriş’, bir sinema indeksi değil öncelikle. Yalın, akıcı ve duru dille yazılmış; sinema tarihi, türler, akımlar ve görsel sanat terimlerine ilgi duyan okurlar için sinema sanatına giriş kitabı; hem öğretici hem eğlenceli hem de yarattığı merak duygusu aracılığıyla yeni okumalar yapmak için heves uyandıran bir tür güncel kılavuz kitap…
“Anti kahramanın kahramandan, B filminin bağımsız filmden, cameo’nun misafir oyuncudan, sekansın plandan farkı nedir?”
Auteur, Bollywood, Cinema Novo (Yeni Sinema), Çerçeve, Devam Filmleri, Erotik Film, Femme Fatale, Gişe Canavarı (Blockbuster), Hays Yasası, IMDb, İngiliz Özgür Sineması, Jump Cut (Sıçramalı Kesme), Klaket, Leono d’Oro (Altın Aslan), Meksika Açmazı, Oscar Ödülü, Özel Efekt, Parodi Film, Resimli Taslak (Story Board), Sekans, Şiirsel Gerçekçilik, Tür Sineması, Ulusal Sinema, Üçüncü Sinema, Western, Yeşilçam ve Z Filmler; toplam 101 maddeden oluşan sözlükte yer alan başlıklardan bazılarını oluşturuyor.

Akademik yaklaşıma alternatif bir genel çerçeve çiziyor

Bağır’ın önsöz yazısında belirttiği gibi son yüz yılın en etkileyici sanatı olan sinema hakkında bir sözlük hazırlamak her anlamda iddialı bir çaba. Çünkü sinema tanımlanması zor bir sanat; çok yönlülüğü ve estetik disiplinlerle etkileşimi nedeniyle ise seçilen terimleri sözlüğe sığdırmak tamamıyla yazarın bakış açısıyla ilişkili. Bütün bu problemlere karşılık Sinesözlük, sinema sanatı hakkında akademik yaklaşıma alternatif genel çerçeve çizdiği gibi ucu açık kurgusu ve yeni basımlar sayesinde genişletilmeye müsait içeriğiyle bir tür başucu kitabı.

Sinemanın tanımı, kökeni, gelişimi, yıllar boyunca ortaya çıkan ve değişen-dönüşen türler, alt türler, farklı teorisyenler tarafından genellenen temel kurallar, türün dünya üzerindeki özgün görünümleri ve sinemayı sinema yapan değerler Sinesözlük’ün kapsamını oluşturuyor.

Çok sayıda kaynaktan yararlanılan kitapta, var olan literatür dışında farklı disiplinlerden alınan kavram, referans ve örneklere kadar oldukça geniş bir arka plandan süzülen bilgiler var. Ayrıca kitabın sonuna her başlıkla ilişkili olarak eklenen ayrıntılı kaynakça da daha derinlikli okumaların önünü açıyor.

“Bir tür sinemaya giriş kitabı olarak da okunabilecek bu çalışma, sinema alanında bir başucu kitabı olabilmek amacıyla hazırlandı. 101 maddeden oluşan Sinesözlük, yalnızca film izleyen değil sinema üzerine okumalar da yapan sinemaseverler, sinema öğrencileri ve araştırmacılar için bir kaynak olacaktır. Akademik bir çalışma iddiasında olmayan, tam aksine; sinema tarihi, türler, akımlar ve alana dair terimleri yalın bir dille derinlemesine anlatan/açıklayan bu kitap, güvenilir ve titizlikle hazırlanmış bir bilgi deposu.”

Okurların sinema sanatını daha yakından tanıması ve daha bilinçli seyirciler olması için alçakgönüllü bir bakış açısıyla yazılmış, yoğun emek ürünü ve her anlamda nitelikli bir sinema sözlüğü var elimizde.