Beyin implantı: Epilepsi, Parkinson ve artrite karşı yeni silah
İngiltere'de 13 yaşındaki çocuğun beynine sürekli elektrik sinyalleri gönderen bir 'beyin pili' takıldı. Bu sayede hergün yüzlerce epilepsi krizi geçiren çocuğun krizlerinin yüzde 80'i önlendi, çocuk hayata döndü.
13 yaşındaki epilepsi hastası çocuğun kafatasına takılan cihazla nöbetleri kontrol altına alındı. Dünyada ilk kez uygulanan yöntemle hastanın nöbetleri yüzde 80’e kadar azaldı.
İngiltere’de yaşayan Oran Knowlson’a henüz üç yaşındayken tedaviye dayanıklı ve ağır seyreden bir epilepsi türü olan Lennox-Gastaut sendromu teşhisi kondu. Günde birkaç kere nöbet geçirdiği de oluyordu, nöbetlerinin sayısının yüzleri bulduğu da…
Annesi Justine oğlunun hastalığının bütün çocukluğunu elinden aldığını anlatıyor. Nöbetlerin farklı şiddette yaşandığını, bazılarında yere düşen oğlunun çok şiddetli şekilde titrediğini, bilincini kaybettiğini, hatta nefes alıp veremez olduğunu ve acil tedaviyle hayata döndürüldüğünü söylüyor.
Oran aynı zamanda otizmli, ancak annesine göre açık ara en büyük sorunu epilepsi. Üç yaşına kadar zeki bir çocuk olduğunu anlatıyor annesi. Ta ki nöbetler başlayana kadar. Nöbetlerle birlikte durumu hızla kötüleşiyor, birçok yetisini kaybediyor.
Geçen ekim ayı şu an 13 yaşındaki Oran’ın hayatında dönüm noktası oldu. Dünyada ilk kez yapılan bir operasyonla kafatasına bir nörostimülatör takıldı. Bu cihaz beyninin derinliklerine elektrik sinyalleri gönderiyor.
Operasyon kısa ismi CADET olan projenin parçası. Proje kapsamında derin beyin stimülasyonunun (beyin pili takarak) ağır epilepsi hastaları üstündeki etkinliği ve güvenirliğini değerlendiren denemeler yapılıyor. Great Ormond Street Hastanesi, University College London, King’s College ve Oxford üniversitesi işbirliğiyle yürütülen proje birçok hasta için umut olma potansiyeli taşıyor.
Sekiz saat süren operasyon sonrasında küçük çocuğun iyileşmesi beklendi. Ardından nörostimülatör aktif hale getirildi. Oran’ın gün içinde yaşadığı nöbetler yüzde 80 azaldı. Gece nöbetlerinin de hem süresinde, hem de şiddetinde azalma oldu.
BBC’nin görüştüğü anne Justine oğlunun gelişiminden çok mutlu, “Onu yavaş yavaş geri kazanıyorum” diyor. Oğlunun artık çok daha mutlu, konuşkan olduğunu, cihazla birlikte hayat kalitesinin çok arttığını söylüyor: “Geleceğe umutla bakıyorum, altı ay önce böyle diyeceğimi hayal bile edemezdim.”
Oran cihaz açık olduğunda hissetmiyor, kablosuz kulaklıkla televizyon izlemek gibi sevdiği bir şeyi yaparken cihazı şarj edebiliyor. Şu anda cihazdan devamlı elektrik sinyalleri gönderiliyor, ancak operasyonun mimarı ekip nörostimülatörü Oran’ın beyin aktivitelerine gerçek zamanlı tepki vermek üzere kullanmayı planlıyor. Böylece nöbetleri başlamak üzereyken önlemeyi deneyecekler.
Operasyonu yapan ekibin başındaki cerrah Martin Tisdall da tedavinin geleceği hakkında umutlu: “Kontrol edilemeyen epilepsinin yaşamı tehdit eden ve yaşamı sınırlayan etkilerini her gün görüyoruz. Okula gitmeyi, hobi edinmeyi ve hatta televizyon izlemek gibi basit bir şeyi bile imkansız hale getirebiliyor. Derin beyin stimülasyonuyla etkili tedavi seçenekleri çok sınırlı olan hastaların epileptik nöbetlerini durdurmaya hiç olmadığı kadar yakınız. Bunun gelecek yıllarda sunabileceğimiz standart bir tedavi olacağını umuyoruz.”