‘İtibar açığı’ sürdükçe faiz artışı yüksek olacak
Kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılığı sonlandıran ve bankalara TL cinsi finansman sağlamak için gerçekleştirdiği işlemlerin limitlerini aşağı çeken TCMB, böylece son iki ayda 10 puan gerileyen mevduat faizlerini yükseltecek adımlar attı.
Politika faizini yüzde 50’de sabit bırakan Merkez Bankası (TCMB), daha önce olduğu gibi mevduat faizi ve ticari kredilerde bankaları rahatlatacak yeni kararlar aldı. Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğe göre, TCMB bankaların mevduat tarafında elini rahatlatmaya yönelik olarak kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılık yükümlülüğünü sonlandırdı. Kararla bankaların maliyetlerinin aşağı çekilerek sadeleşme sağlanacağı belirtiliyor.
Diğer karar ise ticari kredilere yönelik. TCMB, ticari kredilerin erken ödenmesi durumunda bankalarca talep edilebilecek erken ödeme ücretine yönelik düzenleme yaptı. Düzenleme kapsamında değişken faizli kredilerde erken ödenen tutarın yüzde 2’sine kadar erken ödeme ücreti tahsil edilebilecek.
Bunların yanı sıra TCMB, bankalara TL cinsi finansman sağlamak için gerçekleştirdiği işlemlerin limitlerini aşağı çekerek bankalararası piyasada TL likiditesini azaltacak, mevduat faizlerini yükseltecek bir adım daha attı. Bloomberg’den Kerim Karakaya ve Beril Akman’ın haberine göre, TCMB tarafından bankalara gönderilen ve Bloomberg tarafından görülen bir belgeye göre, banka döviz karşılığı Türk Lirası swap piyasasında kotasyon yoluyla gerçekleştirilen vadesi gelmemiş toplam swap satış işlem miktarı limitlerini yüzde 3’ten yüzde 0,5’e indirdi. Banka ayrı bir yazı ile kotasyon yöntemiyle gerçekleştirilen Türk Lirası karşılığı altın swap piyasası işlemlerine son verildiğini duyurdu. Bu, bankaların TCMB’den lira cinsi borçlanabilecekleri miktarı azaltacak ve dolayısıyla mevduat faizlerinin yükselmesine neden olabilecek bir gelişme.
TCMB, Para Politikası Kurulu metninde likidite gelişmelerinin yakından izlendiğini ve sterilizasyon araçlarının gerekirse çeşitlendirileceğini vurgulamıştı.
TCMB verilerine göre, 3 aya varan vadeli mevduatta ortalama faiz nisan ortasındaki zirvesinden bu yana 10 puana varan gerileme yaşandı. 3 aya kadar vadeli TL mevduatlarda ağırlıklı ortalama faiz 21 Haziran haftasında yüzde 58,38 olarak kaydedildi. Böylelikle mevduat faizlerinde üç ay sonra yüzde 60’ın altı görüldü.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) nisan ayında bankalara gönderdiği yazıda temassız kart ödemelerinde şifresiz işlem limitinin 750 TL’den 1500 TL’ye yükseltilmesi doğrultusundaki kararı 1 Temmuz itibarıyla yürürlüğe giriyor. 2020 yılında koronavirüs salgınının etkisiyle temassız ödeme yöntemleri öne çıkmış, tüketicilerin hijyen hassasiyeti taşıması güvenli ödeme yöntemlerine talebi artırmıştı.