Güney Kore’de cumhurbaşkanı azledilemedi ama savunma bakanı gözaltına alındı

Güney Kore’nin eski Savunma Bakanı Kim Yong Hyun, salı gecesi Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol’un başarısız sıkıyönetim ilanında rolü olduğu gerekçesiyle bu sabah saatlerinde gözaltına alındı. Sıkıyönetim ilanından beri ülke huzursuzluğun pençesine düştü, Yoon’un azil oylamasına iktidar partisinin katılmasıyla bu huzursuzluk daha da ayyuka çıktı.

Kim sıkıyönetim ilanıyla ilgili olarak başlatılan soruşturmada gözaltına alınan ilk kişi oldu. Yoon sıkıyönetim ilanında muhalefeti “Kuzey Kore sempatizanı” olmakla suçlamış, bütçenin meclisten bir türlü geçememesini örnek göstererek muhalefetin işleri aksatmaya çalıştığını savunmuştu. Muhalefet ise Yoon’un, bakanlarının ve ordudaki destekçilerini darbe girişiminde bulunmakla suçluyor. Buna örnek olarak da askerlerin meclisi kuşatarak milletvekillerinin içeri girmesine izin vermemesini gösteriyorlar. Ama 190 milletvekili çitlerden atlamayı başararak sıkıyönetim ilanını iptal etmeyi başardı.

Bu sabah için karakola götürülen Kim’in tutuklanması için mahkeme kararı bile çıkarılmamış. Güney Kore’de polis ve savcılar çok ciddi suç şüphesiyle ya da delillerin ortadan kaldırılma riski varsa böyle “acil tutuklamalar” yapabiliyor ama çok sık rastlanan bir uygulama değil. Ayrıca şüpheliyi resmen tutuklamak için iki gün içinde mahkeme kararı çıkarmaları da gerekiyor.

Kim’e göre her şey prosedürlere uygundu

Yoon’un sıkıyönetim ilanını destekleyen Kim hamlelerinin başarısız olmasının ardından istifa etti. Askeri yönetim sadece altı saat sürmüş oldu. Kim’in yasal temsilcisi olup olmadığı bilinmiyor. Ancak tutuklanmadan önce Dong-A Ilbo gazetesine sıkıyönetim ilanında parmağı olduğunu kabul etmekle birlikte bunun yasal prosedürlere uygun yapıldığını savundu.

İki buçuk yıldır görevde olan Yoon halkı memnun etmekte başarısız oldu. Zaten iktidarı da sallantıdaydı çünkü seçildiği zaman bile muhalefete karşı kıl payı kazanmıştı. Geçen yılki meclis seçimlerini de muhalefete kaptırmışlardı. Eşinin karıştığı yolsuzluk soruşturmasına özel savcının atanmasının istenmesi de döneminin tuzu biberi olmuştu.

Yoon dün “çaresizlikle aldığı karar” için özür diledi ama istifa etmedi. Bunun yerine görevde ne kadar kalacağına ve hükümetin nasıl yönetileceğine karar verme yetkisini kendi partisi Halkın Gücü’ne bırakacağını söyledi. Oysa halk Yoon’un istifa etmesi konusunda hemfikir olduğunu sokaklara dökülerek gösterdi. Yoon’un partisiyse halkın taleplerine sırtını dönerek dünkü azil oylamasını boykot etti. İktidar partisinden sadece beş kişi Yoon’un azli için oy kullandı.

Orduya da darbe indi

Ne var ki Yoon iktidardaki süresini uzatmaya çalışırken soruşturmalar sürüyor. Savunma Bakanlığı cuma günü sıkıyönetimle bağlantılı olduğu düşünülen üç korgenerali görevden uzaklaştırdı. Görevden alınan korgenerallerden Kwak Jong Geun, Kim’in kendisine salı gecesi meclise asker gönderme emri verdiğini söyledi. Kwak’a göre Yoon kendisinden milletvekillerini sıkıyönetime karşı oy kullandıkları salondan çıkarmalarını da istemişti ama o bu emre uymamayı tercih etmişti.

İngiliz haber ajansı Reuters’e konuşan emekli korgeneral Chun In Bum “Bence ordu komutanları çok hayal kırıklığına uğradı, bazıları ihanete uğradığını düşünüyor. Ordunun güvenini yeniden kazanmak zor olacak. Kendi çıkarları için orduyu kullanmalarına kızıyorum. Siyasi sorunlarını çözmek için orduyu masaya sürmeleri kötü bir karardı” dedi.

Güney Kore başkanı özür diledi, iktidar partisi oylamaya katılmayınca azledilemedi