Karıncalar epey kindar hayvanlarmış

Karınca kolonileriyle ilgili araştırmalar bitmek bilmiyor, çünkü bu kolonilerin toplu davranış özelliklerini öğrenmek, garip biçimde yapay zeka algoritmalarıyla başta pazarlama olmak üzere yapılan pek çok şeyde işe yarıyor. Ama son bulgu biraz farklı

Bilim Teknoloji 10 Ocak 2025

Karıncaların kötü deneyimlerini hatırlayarak düşmanlarına karşı kin güdebildiği tespit edildi.

Sıkı toplumsal bağlar kurmalarıyla bilinen karıncalar, kokular sayesinde kendi yuvalarının üyeleriyle başkalarını ayırt edebiliyor.

Bilim karınca kolonilerini epey zamandan beri araştırıyor, bunun sebebi bu kolonilerin toplu davranış özelliklerini çözmek. Bu çeşit araştırma sonuçları özellikle yapay zeka algoritmalarında işe yarıyor; çünkü biz çok farkında olmasak da insanlar da çoğu zaman toplu davranışlar sergiliyor. Özellikle pazarlamacılar karınca kolonilerinin davranışlarından hareketle bize daha fazla ürün ve hizmet satmanın yollarını bulmaya çalışıyorlar.

Daha önceki çalışmalarda bu hayvanların özellikle yakın yuvalardaki komşularına agresif davranışlar sergilediği, alt çenelerini açıp ısırma veya asit püskürtme gibi yollarla rakiplerine saldırdığı görülmüştü.

Almanya’daki Freiburg Üniversitesi’nden araştırmacılar bu davranışların, karıncaların düşmanlarının kokusunu hatırlamasından kaynaklandığını buldu. Bu nedenle, tanıdık yuvalardan rakiplerle karşılaşınca daha saldırgan oluyorlar.

Bulguları hakemli dergi Current Biology’de yayımlanan çalışmada iki aşamalı bir deney yürütüldü.

Bilim insanları ilk başta bir grup karıncayı kendi yuvalarındaki karıncalarla, diğer grubu rakip A yuvasındaki saldırgan karıncalarla, üçüncü grubu da rakip B yuvasındaki saldırgan karıncalarla karşı karşıya getirdi.

5 gün boyunca birer dakikalığına bu etkileşimleri gerçekleştirdikten sonra deneyin ikinci aşamasına geçtiler. Araştırmacılar, farklı gruplardaki karıncaların A yuvasındakilerle karşılaşınca nasıl davrandığını inceledi.

Deneyin ilk aşamasında bu yuvadan karıncalarla karşılaşan hayvanlar, diğer iki gruptakilere göre kayda değer derecede daha agresif davrandı.

Ancak bu hayvanlar, yolları daha pasif bir yuvanın karıncalarıyla yeniden kesiştiğinde daha sakin davrandı.

Araştırmacılar, çağrışım yoluyla öğrenmenin hem yuva arkadaşlarını hem de yabancı karıncaları tanımada çok önemli bir rol oynadığını söylüyor. Ekip, saldırganlığın düşmanların kokusunu tanımayla bağlantılı olduğunu düşünüyor.

Makalenin ortak yazarı Volker Nehring, “Böceklerin önceden programlanmış robotlar gibi işlev gördüğü fikrine sık sık kapılıyoruz” diyerek ekliyor:

“Çalışmamız bunun aksine karıncaların da deneyimlerinden ders çıkardığına ve kin tutabildiğine dair yeni bir kanıt sunuyor.”

10Haber bültenine üye olun, gündem özeti her sabah mailinize gelsin.