Ve karşınızda Banksy, ama yüzü gizli!
Banksy yıllarca Bristol kentinde bir gençlik merkezinde 11-16 yaş arası çocuklara sanat dersleri vermiş, onlarla birlikte eline sprey boyayı alıp duvarlar boyamış, resimler yapmış. Şimdi o yıllardan hatıra fotoğrafları ortaya çıktı.
Herhalde dünyanın en ünlü duvar ressamı, İngiliz bir sanatçı olan Banksy. Ününü sadece yaptığı eserlerin güzelliğine borçlu değil, adının ve yüzünün hala gizli olmasın da borçlu.
Ama herkes gibi o da gençti. 1990’ların sonunda Bristol kentinde kurulu bir gençlik merkezinde 11-16 yaş arası çocuk ve gen.lere sanat dersleri vermişti.
İngiliz yayın kuruluşu BBC’den Alex Howick, Banksy’nin ders verdiği bu gençlik merkezinin yöneticisini, onu işe alan adamı buldu ve konuştu. Ama konuşmanın ötesinde, Peter Boer isimli bu adamın elinde Banksy’nin sınıfta çocuklara ders anlatırken çekilmiş hatıra fotoğrafları vardı. Bunlar ilk kez ortaya çıkıyor. Howick’in haberini aynen sunuyoruz:
Banksy, dünyanın en ünlü grafiti sanatçılarından biri. Çalışmaları milyonlarca sterline satıldı ve sergileri yüz binlerce kişi tarafından görüldü.
Ancak bir Bristol gençlik kulübünde zaman içinde kaybolan boya katmanlarının arkasında, çok az insanın bildiği bir Banksy var.
Uluslararası şöhretin eşiğinde, sanatçı sadece şehrinin sokaklarında değil, Lawrence Weston’daki gençlere de iz bırakıyordu.
Burada Banksy, ünlü Mild, Mild West adlı duvar resmini yapmak üzereyken sanat derslerinde genç gruplarına yardım etti.
Banksy’yi çocuklara ve gençlere sanat aşılasın diye işe alan adam Peter de Boer, “Fotoğraflara bakarsanız, gençlerle nasıl çalıştığını görebilirsiniz” dedi.
“Hevesliydiler, eğleniyorlardı ve fikir paylaşıyorlardı. Gerçek bir işbirliğiydi.”
Şimdi bu eşsiz duvar resimlerinden geriye kalan tek şey, gençlik kulübünün duvarlarına uzanan renkli, soyut ve canlı parçaları yakalayan fotoğraflar. BBC’ye, Banksy’nin isimsiz ve yüzünün gizli kalması şartıyla bu fotoğrafları kullanma izni verildi.
Banksy çocuklarla birlikte sürekli yeni resimler yapıyordu.
Banksy’ye tesadüfen ulaştım
Sanatçı, 11 ila 16 yaşındakilere sanat aşkı aşılamak için kulübe birkaç kez geri dönecekti.
Bölge için kıdemli bir gençlik çalışanı olan Peter, batı Bristol’un bu bölgesinde bir nesil çocuğa ilham verecek yerel sanatçılar aradığı 1990’ların sonlarıydı.
Arkadaşının bir önerisi vardı – kardeşiyle birlikte şehri “etiketleyerek” dışarı çıkan ve kendisi için bir isim yapmaya başlayan biri. O kişi Banksy’ydi.
“Telefon numarasını aldım, bu yüzden onu arayıp gelip bazı sanat projeleri yapıp yapmayacağını sordum. Gerçekten istekliydi,” dedi Peter.
Mild, Mild West, tam da Banksy’nin Bristol’deki gençlik merkezinde ders verdiği dönemde yapıldı ve Banksy’nin ünü böyle başladı.
Dersleri dolar taşardı
Bu, Banksy’nin “Mild Mild West” adlı üç çevik kuvvet polisine Molotof kokteyli atan bir oyuncak ayıyı tasvir eden ilk büyük duvar resmini yaptığı yıldı.
Banksy gençlik kulübüne her geldiğinde, düzinelerce istekli çocuk tarafından karşılandı.
1970’lerden itibaren özel olarak inşa edilmiş gençlik merkezi gerçek bir topluluk merkezi haline gelmişti.
Toplumda gençlik kulüplerine duyulan ihtiyaç konusunda tutkulu olan Peter, “Kelimenin tam anlamıyla bir hafta boyunca buraya gelecek yüzlerce genç olurdu” dedi.
“Her zaman çok canlıydı.”
Peter, Banksy’nin yarattığı heyecanı hatırlıyor, ancak Lawrence Weston’da “kimsenin kim olduğunu iki kez düşünmediğini” de söylüyor.
Banksy için “Becerilerini toplulukla paylaşan herhangi bir sanatçıydı”, dedi.
“O zamanlar beni etkileyen şey, gerçekten bir egosu olmamasıydı. Onlar için sanat yapmak yerine onlarla sanat yapıyordu,” dedi.
“Sabah, çocuklarla bir masanın etrafında oturup onların fikirleri hakkında konuştu. Sonra hepsi ellerine sprey boyaları alır püskürtmeye başlarlardı. Gençlerden daha çok Banksy değildi, kesinlikle bir tür 50/50 şeydi.”
Banksy’ye özel ders verdirmek ne kadara mal oldu?
“İlk [atölye] için, sanırım ona 50 sterlin ödedik. Muhtemelen sadece o zamanlar sprey boyaların maliyetini karşıladı,” dedi Peter.
“Para için bunu yaptığını sanmıyorum. Ne kadar derin, kibar ve sevecen bir insan olduğunu gösteriyor.”
Banksy’nin çocuklarla birlikte yarattığı duvar resimleri eğlenceli ve renkliydi – ama anlamlıydı.
Bombalar üzerlerine atılırken yukarı bakan inekler, Peter’ın iklim kaygısına bir selam olduğuna inanırken, bir diğeri daha belirsizdi – robotlar tarafından istila edilen bir sirk.
Bu duvar resmini Banksy öğrencileriyle birlikte yaptı ama bu resim artık yok, çünkü silkinip üzerine başka bir şey yapıldı.
‘Bir Banksy’nin üzerine resim yaptım’
Peki bu duvar resimlerine ne oldu? Onlar boyandı. Tekrar tekrar.
“Şahsen bir Banksy’nin üzerine resim yaptım. Temizlerken bir Banksy stensilini attım,” dedi Peter.
Ancak sokak sanatını koruma konusunda duygusallaşacak biri değil.
“Hiç pişmanlığım yok [onları örtmekten]. O zamanlar, gençlerle çalışmak ve onlarla etkileşim kurmakla ilgiliydi. Ve o zamanlar bunlar sadece başka bir sanat projesiydi.”
Peter için, Banksy’nin kulüpte geçirdiği zamanın değeri parasal değil, bu duvar resimlerinin toplum için yaptıklarına dayanıyor.
Çocukların şu anda dünyanın en ünlü sanatçılarından biri olan bir adamla parçalar yaratmayı hatırlayıp hatırlamadığını merak ediyor.
“Buraya geldiği için çok gurur duyuyorum,” diyor.
“Yerel toplulukta şimdi Banksy ile çalışan ebeveynler olan gençler [olanlar] olacak ve bunu bilmiyor olabilirler.”
Oyunlar ve Bulmacalar