Bir gezegenin doğumuna tanık olmak

Dünyamızın oluşumuyla ilgili öyküler hep “Dünya dev bir toz ve gaz bulutuyken…” diye başlar.

Böyle başlamasının sebebi astronominin ve Einstein’ın kütle çekim kanunlarının doğal sonucuydu ama söylenen teorik bir varsayımdı sonuç olarak.

Mutlaka uzayda bir yerde güneşimizi ve dünyamız dahil gezegenleri oluşturacak kadar madde çok sıcak bir toz bulutu olarak var olmalıydı. Sonra bu bulup bir yandan yıldızımızı, yani güneşi ortaya çıkarırken güneşin çekim alanından kaçmayı başarmış maddeler de gezegenleri oluşturmuş olmalıydı.

Peki güneşimizi ve gezegenleri ortaya çıkaran toz ve gaz bulutu neydi? O da büyük olasılıkla daha önce meydana gelmiş bir süpernova patlamasının kalıntılarıydı.

Şimdi bizim dünyamız ve güneş sistemi için var olan bu teoriyi doğrudan gözlüyoruz ama çok uzakta bir yerde: Bizden 250 milyon ışık yılı ötede, LDN 1551 adı verilen bölgede.

Bu bölge içinde adına HH30 denen yerdeki parıltı, James webb Uzay Teleskopu tarafından gözlendiğinde, aynı anda hem bir yıldızın oluşumu hem de o yıldızdan artan maddenin bir gezegen oluşturmak için bir araya gelmekte olması fotoğraflandı.

James Webb bunu görüntüleyince hemen öteki uzay teleskopu Hubble’ın objektifleri de o tarafa çevirildi, bu arada dünyadaki Atacama Large Milimeter/Submilimeter Array (ALMA) adı verilen teleskop da aynı yere bakmaya başladı.

Böylece bir gezegen oluşumu hakkında daha önce hiç görmediğimiz şeyleri görme imkanına sahip olduk.

Bu üç teleskop sayesinde bu inanılmaz gaz ve toz bulutu içindeki neredeyse tek tek her toz parçacığını görüntüleyebildik. Tozlar şimdilik bir disk halinde ve müthiş bir hızla dönüyor. Ama şunu biliyoruz yüz milyonlarca yıl içinde o tozlar toparlanacak ve bir gezegen oluşturacaklar. Belki milyarlarca yıl sonra o gezegende bizdeki gibi bir hayat mümkün olacak.