Günahları papaz yerine yapay zeka Hz. İsa dinlemeye başladı

İsviçre’nin Luzern kentinde ülkenin en eski ibadethanelerinden biri olan sade Aziz Petrus Şapeli yeni dünyaya kimsenin aklına gelmeyecek bir şekilde ayak uydurdu.

Kilise yapay zeka destekli “İsa Mesih Avatarı” kurarak bir ilke imza attı. Hz. İsa görünümlü yapay zeka chat robotu 100 dilde diyalog kurabiliyor. Ziyaretçilerin günahlarını çıkartıyor.

Uzun saçlı İsa görüntüsüyle karşılaşan Katolikler de uzun saçlı İsa görüntüsüyle konuşuyor. Sistem günahları dinliyor ve yanıtları anlık üretiyor.

Kilise görevlisi ve ilahiyatçı Marco Schmid bunun “yeni bir deneme” olduğunu söyledi. “tam anlamıyla bir deneydi. İnsanların yapay zeka İsa’ya nasıl tepki verdiğini görmek ve anlamak istedik. Onunla ne konuşacaklar, konuşmaya ilgi olacak mı, muhtemelen bu işte öncüyüz” dedi.

Deus in Machina (Latince ‘Makinadaki Tanrı’) adı verilen program Ağustos’ta başlatıldı. Proje yerel bir üniversitenin araştırma laboratuvarıyla yıllara yayılan sürükleyici gerçeklik iş birliğinin son halkası olarak tanıtıldı.

Kilise daha önce sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik projeleri de denedi. Sonraki adım olarak bir “yapay zeka avatar” fikrine yöneldi.

Schmid “Ne tür bir görüntü olacağını tartıştık. Bir ilahiyatçı mı olsun? Bir kişi mi olsun? Bir aziz mi olsun? Sonra en doğru figürün bizzat Hz. İsa olduğunu fark ettik” dedi.

Alan darlığı nedeniyle özel konuşmalar için günah çıkarma bölmesi seçildi. Rahip bölmeden çıkarıldı, yerine bilgisayar ve kablolar yerleştirildi.

Program ilahiyat metinleriyle eğitildi. Bununa birlikte günah çıkarmaya gelen ziyaretçilere “kişisel bilgi paylaşmamaları” söylendi.

Deneyime kendi riskleriyle girdiklerini onaylamaları istendi. Schmid “Bu bir itiraf değil. İtirafı taklit etmeyi amaçlamıyoruz” dedi.

İki ay süren denemede binden fazla kişi avatarla konuştu. Ziyaretçiler arasında Müslümanlar da vardı. Çin ve Vietnam’dan gelen turistlerin de sistemi denedi.

Gelecek hafta sunulacak veriler öncesinde 230’dan fazla kullanıcıdan geri bildirim toplandı. Schmid geri bildirimlerin üçte ikisinin yapay zeka İsa ile konuşmayı “ruhani bir deneyim” olarak tanımladığını söyledi.

Schmid “yapay zeka İsa ile dinsel olarak olumlu bir an yaşadıklarını söyleyebiliriz. Bu beni şaşırttı” dedi.

Uygulamaya olumsuz bakanlar da oldu. Bazıları bir makineyle günah çıkarmayı “imkansız” buldu. Deneyen bir yerel muhabir yanıtların kimi anlarda “basmakalıp, tekrarlı ve takvim klişelerini andıran sözleri tekrar ettiğini” yazdı.

Schmid bu eleştirilere “Bazen gerçekten çok iyiydi ve insanlar çok mutlu oldu. Bazen de pek iyi değildi ve daha yüzeysel kaldı” sözleriyle karşılık verdi.

Schmid en büyük riskin yapay zekânın yasa dışı ya da uygunsuz yanıtlar vermesi veya kilise öğretisiyle çelişen yorumlar sunması olduğunu söyledi.

Rahip “Tuhaf şeyler söylediği izlenimine hiç kapılmadık. Ama elbette tuhaf bir şey söylemeyeceğini asla garanti edemezdik” dedi.

Bu belirsizlik nedeniyle avatarın kalıcı olmaması gerektiğini de ekledi. “Böyle bir programı kalıcı kurmam. Sorumluluk çok büyük olur” dedi.

Bununla birlikte fikrin daha geniş bir potansiyeli olduğunu savundu. “Din hakkında konuşabileceğiniz çok kolay ve ulaşılabilir bir araç. Hristiyanlık hakkında konuşabilirsiniz. Hristiyan inancı hakkında konuşabilirsiniz” diye konuştu.

Schmid “İsa ile konuşmaya bir açlık olduğunu düşünüyorum. İnsanlar bir yanıt istiyor. Söz duymak istiyor ve Hz. İsa’nın ne dediğini dinlemek istiyor. Bunun bir yönü bu. Bir de merak var. Bunun ne olduğunu görmek istiyorlar” dedi.