Apple, Disney ve IBM’den X’e reklam ambargosu

Son tweeti, bardağı taşıran son damla oldu. Sosyal medya platformu X’in sahibi Elon Musk, cuma günü yaptığı bir son derece tartışmalı, hatta ırkçı paylaşımın ardından tepkilerin odağı oldu. Üstelik bu tepkiler ona pahalıya malolacak gibi duruyor, çünkü platforma en çok reklam veren şirketler arasında gelen Apple, Disney ve IBM, X’e reklam vermeyi kestiklerini açıkladı.

Media Matters For America (Medya Amerika için önmelidir) isimli sitenin haberine göre, söz konusu şirketler, reklamlarının Adolf Hitler’i ve Nazizm’i öven paylaşımların altında çıkmasını istemiyor.

Tesla ve SpaceX’in büyük ortağı ve milyarder CEO’su Musk, cuma günü Yahudileri beyaz insanlardan nefret etmekle suçlayan bir tweeti “kesinlikle doğru” notuyla paylaştı. Tweetin ardından Beyaz Saray paylaşımı kınadı, paylaşımın ”iğrenç” olduğunu söyledi. 150’den fazla hahamdan oluşan bir koalisyon, Musk’un tweetlerine yanıt olarak Apple, Disney, Amazon, Oracle ve başka dev şirketlere platforma reklam vermeyi durdurmaları çağrısında bulundu.

Musk, X hesabından söz konusu paylaşımını sildi, yerine ”Bu hafta başında da söylediğim gibi, ‘sömürgecilikten kurtulma’, ‘nehirden denize’ ve benzeri ifadeler zorunlu olarak soykırımı çağrıştırıyor. Aşırı şiddete yönelik açık çağrılar hizmet kullanım şartlarımıza aykırıdır ve hesapların askıya alınmasıyla sonuçlanacaktır” diyerek durumu kurtarmaya çalıştı.

As I said earlier this week, “decolonization”, “from the river to the sea” and similar euphemisms necessarily imply genocide.

Clear calls for extreme violence are against our terms of service and will result in suspension. https://t.co/1fCFo5Lezb

— Elon Musk (@elonmusk) November 17, 2023

Musk’ın yönetiminde reklam gelirleri düşüşte

Musk’ın Ekim 2022’de platformu devralmasından bu yana, reklam gelirleri düşüşte. Platformun hem abone sayısı azaldı, çalışanların yarısı işlerinden atıldı. Bir çok kullanıcı ve kurum, Musk’ın platformu devralmasıyla beraber denetimin zayıfladığını, nefret söylemlerinin ve yalan haberlerin arttığını iddia ediyor.

Apple’ın reklam vermeyi kesmesi platforma büyük darbe vurdu. iPhone üreticisi, haber sitesi Bloomberg’e göre Musk’ın Twitter’ı satın almadan önce yılda 100 milyon dolar (2 milyar 800 milyon TL) değerinde reklam vererek platformun en büyük reklamcılarından bir tanesiydi. X’in el değiştirmesiyle verilen reklamlarda düşüş gözlemleniyordu.

Gelir kaybının telafisi için Twitter Blue denen abonelik sistemi aktif hale gelmişti. Eskiden yalnızca siyasetçilere, gazetecilere ve çok takipçisi olan ünlü kişilere verilen mavi tik yeni sistemle aylık bir ücret karşılığında her kullanıcıya verilir olmuştu. Bu meblağ birçok ülke için geçerliyken, ABD’de 8 dolar, Türkiye’de ise 229 TL olarak ücretlendirilmişti. Bu parayı verip de abonelik hizmetinden yararlananlar daha uzun gönderi paylaşabiliyor, görünürlükleri artıyor ve karşı tarafın mesaj kutusu açık olduğu sürece istedikleri kişiye mesaj yollayabiliyor.

Uygulamanın yakında ücretli olması da söz konusu. 2006’da kuruluşundan bu yana bedava yayın politikasına sadık kalan platform geçen hafta Yeni Zelanda ve Filipinler’deki kullanıcıların senede bir dolar la ücretlendirileceğini açıklamıştı. Ücreti ödemeyen  kullanıcılar tweet atma, retweet etme, gönderileri beğenme ve yanıt verme gibi temel özelliklerden faydalanamayacak. Musk bunun amacının bot hesapları azaltmak olduğunu iddia ediyor. Bu uygulama şimdilik iki ülke ile sınırlı olsa da yakında tüm dünyada geçerli olabilir.

Denetim azaldı, reklamları da etkiledi

Bir çok şirket, platformda denetlenmeyen nefret söylemlerinden rahatsız. Musk platformunda denetimi kısıtlayan birçok karara imza attı. Örneğin, içerik denetimi ile ilgilenen ekip Temmuz ayından beri yönetim kurulu tarafından denetleniyor. Birçok uzman ve devlet karardan beri platformda dezenformasyon ve sakıncalı içeriklerin çoğaldığını iddia ediyor.

Geçtiğimiz ay, Avrupa Komisyonu bu konuda Musk’ı uyarmıştı. Komisyon, Musk’a ilettiği bir mektupta platformun İsrail ve Filistin arasındaki çatışmalar hakkında yayılan dezenformasyona göz yumduğuna, bunun AB Dijital Hizmetler Yasasına aykırı olduğunu iddia ederek uyarmıştı. Musk bu yasalara uymadığı takdirde X’ten elde ettiği gelirin yüzde 6’sı kadar para cezasıyla veya AB’de platformun tamamen yasaklanması ile karşı karşıya kalabilir.

Elon Musk’ın Twitter’ı alışının yıldönümü: Neler değişti?