Evrenin kayıp maddesi bulundu

Evren iki tür maddeden oluşuyor: Görünmez karanlık madde ve gaz, toz, yıldızlar gibi normal madde. Normal madde toplam maddenin yalnızca %15’ini oluştururken bilim insanları kayıp olan karanlık maddenin nerede bulunduğunu uzun zamandır belgelemekte zorlanıyordu.

Reuters haber ajansından Will Durham’ın haberine göre araştırmalar 69 farklı noktadan gelen güçlü radyo dalgaları sayesinde “kayıp” maddenin bulunmasına yardımcı oldu. Bilim insanları bu maddelerin galaksiler arasındaki geniş alanlarda ince gaz şeklinde dağıldığını ve radyo dalgaları üzerindeki etkisi sayesinde tespit edildiğini belirtti.

Bilim insanları normal maddenin toplam miktarını yaklaşık 13.8 milyar yıl önceki Big Bang olayından geriye kalan ışığın hesaplamasıyla belirlemişti. Ancak bu maddenin yarısını bulamamışlardı. Harvard Üniversitesi’nden astronomi profesörü Liam Connor “Saklandığı yer neresi” sorusunun cevabının galaksilerden uzak dağınık bir kozmik ağda olduğunu belirtti.

Madde Dağılımı

Araştırmacılar, eksik maddenin bir kısmının galaksilerin etrafındaki dağınık madde halelerinde bulunduğunu keşfetti. Normal madde baryonlardan oluşuyor; bu da proton ve nötron gibi atomları inşa eden alt atomik parçacıklar.

Connor “İnsanlar, gezegenler ve yıldızlar baryonlardan oluşurken karanlık maddenin ne olduğu henüz bilinmiyor. Normal maddenin ne olduğunu biliyoruz, ama nerede olduğunu bilmiyorduk” dedi.

Madde Harekete Geçiyor

Normal maddenin kaybolmasının nedeni dev yıldızların süpernova patlamaları sırasında veya süper kütleli kara deliklerin gaz veya yıldızları tükettiğinde ortaya çıkan büyük miktarda gazın galaksilerden dışarı atılması.

Kaybolan normal maddeyi tespit etmek için kullanılan yöntem uzaktan gelen hızlı radyo patlamaları (FRB’ler) olarak adlandırılan güçlü radyo dalgalarıydı. Bu FRB’ler 69 noktadan 110 teleskopla yapılan bir ağ aracılığıyla tespit edildi. Bu FRB’ler Dünya’dan 9.1 milyar ışık yılı uzaklıkta bulundu.

Maddenin Dağılımı

Artık tüm normal madde hesaplandığı için, araştırmacılar bunun dağılımını belirleyebildi. Yaklaşık %76’sı galaksiler arası alanda, %15’i galaksi halelerinde ve %9’u galaksiler içinde, genellikle yıldızlar veya gaz olarak bulunmaktadır.

Connor “Artık evrendeki normal maddeyle ilgili daha önemli gizemlere geçebiliriz” dedi. “Ve bunun ötesinde, karanlık maddenin doğası nedir ve neden doğrudan ölçmek bu kadar zor?”