Göz yuvarına benzeyen ötegezegen: Dünyaya yakın, yaşanabilir ve buzlu

James Webb Uzay Teleskobu (JWST) tarafından yapılan gözlemlerle nispeten Dünya’ya yakın bir yıldızın yörüngesinde ilginç bir gezegene rastlandı. Bu gezegeni ilginç kılan yaşadığımız gezegene benzer bir atmosferin izinin bulunması. Anılan gezegen Dünya’dan daha soğuk ama yine de Mars’tan daha sıcak ve muhtemelen yaşam için de daha uygun.

Bu gezegenin adı LHS 1140b. Keşfedildiği 2017 yılından beri gökbilimciler arasında heyecan yaratıyor çünkü “Güneş Sistemi’nin dışında yaşamı aramak için en iyi yer” olarak görülüyor. Bir gezegenin yaşanabilir olma ihtimalinin yüksek olması için birçok testten geçmesi gerekiyor. LHS 1140b keşfedildiğinden beri bazı gereklilikleri karşılayarak bu unvanı alabildi.

Yarıçapı Dünya’nınkinden yüzde 70 daha büyük olan LHS 1140b kafalarda kaya, buz ve su karışımından oluşan süper Dünya izlenimi uyandırıyor. Öte yandan yoğunluğu Dünya’nın çok altında sayılmaz. JWST’nin geçen aralık ayındaki gözlemleri, LHS 1140b’nin gaz gezegenlerde olduğu gibi hidrojen zengini bir atmosferin izine rastlamadı. Düşük yoğunluğun en olası açıklaması, kütlesinin yüzde 10 ila 20’sinin su, geri kalanının da Dünya’nınki gibi kaya ve metalden oluşması. Suyu da muhtemelen sıvı ve buz karışımı halinde. Ne kadar suya sahip olduğu bilinmiyor ama Güneş Sistemi dışında yaşamı aramaya başlamak için iyi bir yer gibi görünüyor.

Azot bakımından zengin gibi

LHS 1140b’yi ilgi çekici kılan şeylerden bir diğeri de ev sahibi yıldızının önünden geçmesi. Bu sayede bilim insanları atmosferinin var olup olmadığını belirleyebileceği bir spektrum elde etmiş oluyor. Gezegenin bir atmosferi varsa bu atmosfer yıldızdan gelen ışığı bloke edecek ve spektrumu incelemek mümkün olabilecek. JWST bu olayı geçen yıl iki kez gözlemledi.

Yaşam ararken tamamen gazdan oluşmayan bir gezegenin yanı sıra okyanusu sıvı halde olacak ve yaşam formlarının rahatça nefes alabileceği kadar gaz barındıran bir gezegen olması isteniyor. Son bulgular gökbilimcileri gaz konusunda heyecanlandırdı. Montreal Üniversitesi’nden Profesör Ryan MacDonald, “LHS 1140b, yaşanabilir bölgedeki en iyi küçük ötegezegenlerden biri. Üstelik gezegende hava olduğuna dair kanıt bulmuş olabiliriz” diyor.

Toplanan spektrumlar, gezegenin Dünya’nınki gibi ağırlıklı olarak azot bazlı olduğunu gösteriyor. Ancak bunun teyit edilebilmesi JWST’nin LHS 1140b’nin kendi yıldızıyla Dünya arasından geçişini biraz daha gözlemlemesi gerekecek. Macdonald “Yaşanabilir bölgedeki kayalık ya da buz zengini bir ötegezegende ilk kez atmosfere dair ipucu yakalıyoruz” dedi.

Warp motoruyla beş ışık hızında 143 gün içinde gidilebilir

LHS 1140 b sıcaklık ve kimyasal yapı bakımından Dünya’ya benzese de bir açıdan farklı. Gezegenin bir tarafı daima kırmızı cüce yıldıza dönükken, diğeri karanlığa bakacak şekilde kilitlenmiş durumda. Yıldızı daha parlak olsaydı bu durumda gezegenin bir tarafı yaşanamayacak kadar sıcak, diğeri de sürekli donmuş halde olurdu. Bununla birlikte atmosferi sera gazlarıyla kirlenmediyse LHS 1140 b’nin büyük kısmı buzlu, doğrudan yıldıza bakan tarafı da sıvı okyanusla kaplı olması muhtemel. Okyanusu Atlantik’in yarısı kadar olduğu, yıldızının doğrudan vurduğu kısmının sıcaklığının da 20 derece olabileceği tahmin ediliyor.

Gezegeni Dünya için çekici kılan bir diğer şey de 49 ışık yılı uzağımızda olması. Star Trek’in meşhur warp motoruna sahip olsak ve uzay gemimizi beş ışık hızında hareket ettirsek yaklaşık 143 gün içinde LHS 1140 b’ye ulaşabiliriz.

Yeni iddia: Işık hızından hızlı yolculuk yapmak fizik kurallarına aykırı olmayabilir