Amerikan borsalarında kritik hafta: 2001’dekine benzer bir çöküş kapıda mı?
ABD'li milyarder Elon Musk, pazar günü Twitter kullanıcılarına duyurduğu logo değiştirme kararını hemen ertesi günü uygulamaya koyarak, platformun kuş logosunun yerini 'X' ile değiştirdi. Ancak milyarderin bu hamlesi yasal açıdan bazı sorunlarla karşılaşabilir.
SpaceX, Tesla ve Twitter’ın sahibi Elon Musk, Twitter’ı bir süper uygulama haline getirme amacının parçası olarak kuş logosunu değiştirerek yerine ‘X’ logosunu getirdi. Musk kuşu kaldırma kararını, şirketi hem ifade özgürlüğünü güvence altına almak hem de finansal işlemler için daha geniş bir platforma dönüştürme hamlesi olarak açıkladı.
Milyarder, “Bu basitçe bir şirketin kendini yeniden adlandırması değil. Twitter’ın ismi, kuş kadar tweet atıldığı 140 karakterlik mesajlar döneminde anlamlıydı. X, gelecek aylarda daha kapsamlı iletişim kurabileceğiniz ve tüm finansal işlemlerinizi gerçekleştirebileceğiniz bir platform haline gelecek. Bu bağlamda Twitter uygulamanın mantığını kapsayamıyor o yüzden de kuşa veda etmemiz gerekiyor” dedi. Twitter’ın CEO’su Linda Yaccarino, Musk’ın getirdiği bu değişimi desteklemek için yayımladığı mesajlarda, X’in bankacılık gibi fintech özellikleri içereceğini söyledi.
Twitter was acquired by X Corp both to ensure freedom of speech and as an accelerant for X, the everything app. This is not simply a company renaming itself, but doing the same thing.
The Twitter name made sense when it was just 140 character messages going back and forth – like…
— Elon Musk (@elonmusk) July 25, 2023
Musk’ın geliştirmek istediği ‘süper uygulama’ fikri, Hindistan’da PayTM, Endonezya’da GoJek ve Çin’de WeChat halini alıyor. Bu uygulamaların ortak noktası günlük yaşamın önemli bir parçası haline gelmeleri. Kullanıcılar ödemelerini bu uygulamalar üzerinden yapabiliyor, yeri geldiğinde sosyal medya platformu olarak yeri geldiğinde de mesajlaşma uygulaması olarak kullanabiliyorlar.
Şirketin el değiştirmesinden bu yana uygulamada birçok değişim yaşandı. Bunlardan biri şirketin işgücünün yarısından fazlasının işten çıkarılmasıydı. Daha sonra doğrulanmış hesapları gösteren ve ücretsiz olarak sunulan mavi tik hizmeti ücretli hale getirildi. Bunların her ikisi de uygulamanın gelirlerini artırmaya yönelik hamlelerdi.
Buna rağmen tweet görüntüleme kısıtlamasının getirilmesi ve saldırgan söylemlerin daha fazla görünüm kazanması reklam gelirlerini büyük ahsara uğrattı. Firmanın eski çalışanlarına en az 500 milyon dolar kıdem tazminatı borcu olduğu iddia edildi ve bu konuda şirkete dava açıldı.
Meta’nın iki hafta önce piyasaya sürdüğü ve Twitter’a rakip olması en muhtemel uygulama olarak görülen Threads, ilk haftasında 150 milyon takipçiye ulaştı.
‘X’ logosu, uzun zamandır Twitter’ı kullanan ve kuşa alışmış kullanıcılar tarafından tuhaf karşılanarak eleştirilse de Musk’ın en büyük sorunu fikri mülkiyet olabilir. Zira Meta ve Microsoft söz konusu harfin telif hakkına sahip. ABD’de çok çeşitli sektörlerde X harfini kullanan yaklaşık 900 aktif ticari marka tescili olduğunu belirten marka avukatı Josh Gerben, “Twitter’ın bu yüzden birileri tarafından dava edilme ihtimali yüzde 100” diyor.
Ürünlerin kime ait olduğunu gösteren marka adları, logolar ve sloganları koruyan marka telifinin sahipleri, herhangi bir karışıklığa sebep olmaması için diğer markalara ihlal davası açabiliyor. Bu davalar tazminatla sonuçlanabileceği gibi söz konusu logonun ya da marka adının kullanımının engellenmesine kadar gidebiliyor.
Microsoft, 2003’ten bu yana Xbox video oyun sistemi ile ilgili konularda X’in ticari markasına sahip. Twitter’ın rakibi Threads’in amiral şirketi Meta ise yazılım ve sosyal medya gibi alanlarda 2019 yılında X’in telifini aldı. Gerben’e göre Meta ve Microsoft, Twitter’ın X harfini kullanmaya başlamasının kendi marka değerlerine zarar verdiğini hissetmedikleri sürece dava açmayabilir.
Loeb & Loeb hukuk firmasında ticari marka avukatı olan Douglas Masters, “Tek bir harfi, özellikle de ticari olarak ‘X’ kadar popüler bir harfi korumanın zorluğu göz önüne alındığında, Twitter’ın hakları muhtemelen X logosuna çok benzer grafiklerle sınırlı kalacaktır. Logonun ayırt edici bir bir özelliği yok dolayısıyla koruması da dar olacaktır” dedi.