Yeni araştırma: İstanbul’un depremi giderek şehre yaklaşıyor

İstanbul depremini bekliyor ve bütün bilimsel veriler bu depremin her gün biraz daha yaklaştığını gösteriyor.

Anadolu tektonik plakası ile Avrasya tektonik plakasının birbirine sürtünüp birbirini ittiği çizgi olan Kuzey Anadolu Fay Hattı, bütün Anadolu’yu kat edip Batıda Sapanca Gölü’nün altından da geçerek İzmit Körfezi’ne giriyor ve sonra da Marmara Denizi boyunca denizin altından Doğu-Batı hattında devam ediyor.

Bu çok uzun fay hattının Marmara Denizine tam girdiği noktası bilindiği gibi 17 Ağustos 1999’da 7.4 büyüklüğünde bir deprem yarattı.

Zaten bu deprem olduğundan beri, aynı fay hattının Batıya doğru uzanan bölgelerinde, yani İstanbul’da büyük bir deprem olma olasılığı arttı. Çünkü fayın bu bölümünün en azından 1766 yılından beri büyük bir deprem yaratmadığı biliniyor. Yani fay hattında ciddi bir enerji birikmesi var. İki tektonik plaka fayın bu bölümünde uzun zamandır birbirini itmeye çalışıyor çünkü.

Kuzey Anadolu Fayı (KAF) Marmara Denizi’ne İzmit Körfezinden giriyor, İstanbul’u paralel takip edip Tekirdağ’dan karaya çıkıyor.

Uzmanlar KAF’ın Marmara içinde devam eden bölümünü çeşitli parçalar halinde inceliyor. Bunlar, İzmit Körfezinden çıktıktan itibaren, yani görece en Doğudan en Batıya doğru şöyle sıralanıyor: Prens Adaları segmenti; Avcılar segmenti, Kumburgaz segmenti, merkezi çukur, Tekirdağ segmenti… Fay böyle devam ediyor.

Dünyaca ünlü bilim dergisi Science’da 11 Kasım Perşembe günü yayınlanan bir makale, Marmara içinden geçen bu segmentlerde yaşanan son dönem depremlerini inceliyor ve çok ilginç bir sonuca varıyor.

Depremler en Batıda giderek Doğuya doğru ilerliyor ve sırada İstanbul’a en yakın olan Avcılar segmenti varmış gibi duruyor.

Makaleye göre 2011 yılında bu fayın en Batı ucunda 5.2 büyüklüğünde bir deprem oldu. Onu bir yıl sonra aynı fayın daha doğusunda yaşanan 5.1’lik deprem izledi. Derken Eylül 2019’da daha da Doğuda 5.8 büyüklüğünde bir deprem oldu.Ve son olarak bu yılın Nisan ayında biraz daha Doğuda 6.2 büyüklüğündeki deprem yaşandı.

Deprem bilimciler adım adım daha Doğu’ya doğru giden bu depremlerin Batıdaki Avcılar Segmenti üzerindeki baskıyı arttırdığını, buradaki enerji birikimini büyüttüğünü düşünüyor.

Avcılar segmenti, İstanbul’un Avrupa yakasında Avcılar, Esenyurt, Büyükçekmece, Beylikdüzü gibi büyük nüfusun yaşadığı bölgeye çok yakın.

Esenyurt ilçesinin nüfusu 57 vilayetin nüfusundan daha fazla.

Makalenin bir numaralı yazarı, Almanya’daki Helmholtz Yerbilimleri Merkezi’nden Patricia Martinez-Garzon, ‘Depremin ne zaman nerede ve ne büyüklükte olacağını önceden tahmin etmek imkansız’ diye hatırlatıyor ve ekliyor: ‘Ama biz bu depremin göç etme işaretlerine bakarak sıradışı bir olay yaşamakta olduğumuzu saptadık.’

Nisan 2025’te Kumburgaz segmenti üzerinde yaşanan ve İstanbul’u çok korkutan 6.2 büyüklüğündeki deprem sonrası Türkiyeli yer bilimcilerin bir bölümü, bu sayede fayın enerjisinin azaldığını ve Marmara’da geri kalan fayların da böyle görece daha düşük depremlerle kırıla kırıla gidebileceğini, yani 7 ve daha fazla büyüklükte bir İstanbul depreminin hiç olmayabileceğini söylemişti.

Başta Prof. Dr. Naci Görür olmak üzere çok sayıda yer bilimci ise bunun tam tersi yönde düşünüyordu ve Kumburgaz segmentindeki 6.2’lik depremin Avcılar segmentindeki enerji birikimini azaltmadığını tam tersine arttırdığını, İstanbul için beklenen 7 üzeri büyüklükteki depremi bize biraz daha yaklaştırdığını söylemişlerdi.

Şimdi aktardığımız bilimsel makaleyi yazan yer bilimcilerin de Prof. Dr. Naci Görür gibi düşündükleri ve depremin İstanbul açısından en büyük riski yaratan iki fay parçasından biri olan Avcılar Segmentine doğru ilerlediğini söyledikleri görülüyor.