Abdullah Gül, Gannuşi’nin tutukluluğunu yazdı: Tunus’un 12 yıl önceki ilham verici mesajını boşa çıkarır

Türkiye’nin 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, hapisteki Tunuslu Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi’nin tutukluluğuna dikkat çektiği bir yazı kaleme aldı. Gül, Project Syndicate’de “Raşid Gannuşi’nin durumu daha fazla ilgiyi hak ediyor (Rached Ghannouchi’s Plight Deserves More Attention)” başlığıyla yayımlanan yazıda “Müslüman bir toplumda böylesine ılımlı bir siyasi figürün kovuşturmaya uğraması, bir arada yaşama ve hoşgörü ideallerini savunan diğer benzer siyasi aktörler için kötüye işarettir” ifadelerini kullandı.

Tunus’ta Nahda Hareketi’nin lideri ve eski meclis başkanı Raşid Gannuşi, Cumhurbaşkanı Kays Said’in en önde gelen muhaliflerinden. 82 yaşındaki Gannuşi 20 Nisan 2023’te ‘devlet güvenliğine karşı komplo’ suçlamasıyla tutuklanmıştı.

Kendisini “siyasi zulme karşı uzun süredir sesini yükselten eski bir siyasetçi ve eski bir cumhurbaşkanı” diye tanımlayan Gül, “Hapisteki Tunuslu siyasetçi Raşid Gannuşi’nin durumuna dikkat çekmeyi bir görev biliyorum. Tutukluluğunun bu yaz sona ermesi gerekirken, şimdi uzatılacak gibi görünüyor. Bu ihtimal, demokrasiye inanan herkes gibi beni de üzüyor” dedi.

Mart 2012’de Tunus’taki ‘Yasemin Devrimi’nin ardından ülkenin Kurucu Meclisi’ne hitap eden ilk yabancı devlet başkanı olduğunu ve Meclis’e “laikler ve muhafazakârlar arasında ortaya çıkan ulusal uzlaşıdan etkilendiğini” söylediğini aktaran Gül, şunları yazdı:

“25 yıllık tek adam yönetiminin ardından Tunus dünyaya açık bir mesaj gönderiyordu: Demokrasi sadece Batı’ya özgü bir yönetim biçimi değildir. Bu mesajın arkasında demokratik ilkelere bağlılığı ve hoşgörüsüyle herkese örnek olan bilge bir adam vardı: Gannuşi”

Gannuşi’nin darklı insan ve gruplar arasında bir arada yaşama olasılığına inanan “sofistike bir entelektüel” ve aynı zamanda İslami anlayışın çağdaş yorumunu sunmaya çalışan cesur bir din alimi olduğunu yazan Gül, “Bu ilkeler Gannuşi’yi hem Tunus’ta hem de dünya çapında örnek bir siyasi lider haline getirdi” dedi.

Gannuşi’nin 1980’lerdeki siyasi mahkûmiyetinden sonra 22 yılını Avrupa’da geçirmesinin ardından ülkesine döndükten sonra ilgiyle karşılandığını ve bu ilgiyi “popülizm üzerine kampanya yürütmek” yerine politika gündeminde taviz vermeden takip ettiğini yazan Gül, şöyle devam etti:

“Ne zaman yeni bir siyasi veya sosyal kriz patlak verse, ‘yasama, yürütme ve  yargı güçlerinin ayrı olduğu, hukukun üstünlüğünün egemen olduğu ve vicdan, ifade ve örgütlenme özgürlüklerinin garanti altına alındığı bir devlet için sürekli olarak konuştu. Tek parti yönetiminin geçmişteki hatalarını tekrarlamanın Tunuslular için sürdürülebilir barış ve istikrar sağlamayacağını biliyordu”

Üç yıl önce Gannuşi’nin başkanlığındaki Tunus parlamentosunun askıya alındığını ve geçen Nisan ayında tutuklandığını, kısa süre önce de tutukluluk süresinin uzatıldığını aktaran Gül, “82’sinde olan Gannuşi’nin uzun süreli hapsi, Tunus’un 12 yıl önce bölgeye ve dünyaya gönderdiği ilham verici mesajı boşa çıkarır” dedi.

Gül, yazısını şu ifadelerle sonlandırdı:

“Müslüman bir toplumda böylesine ılımlı bir siyasi figürün kovuşturmaya uğraması, bir arada yaşama ve hoşgörü ideallerini savunan diğer benzer siyasi aktörler için kötüye işarettir. Bu nedenle kişisel umudum Gannuşi’nin tutukluluğunun yakında sona erdirilmesidir. Bu, geleneksel olarak özgürlük ve hoşgörü ruhunu ve İbn Haldun’un değerli mirasını bünyesinde barındıran Tunus için somut bir iyi adım olacaktır”

Raşid Gannuşi kimdir?

Ülkede “muhalefeti sindirmeyi amaçladığı” iddia edilen ve 11 Şubat 2023 tarihinde başlayan gözaltı operasyonlarıyla onlarca siyasetçi, gazeteci, aktivist, hakim ve iş insanı “devlet güvenliğine karşı komplo kurmak” suçlamasıyla tutuklanmıştı. Bir toplantıdaki sözleri nedeniyle ‘halkı iç savaşa yönlendirmek’ suçlamasıyla 17 Nisan’da evine baskın yapılarak gözaltına alınan Nahda lideri Raşid Gannuşi hakkında da tutuklama kararı verilmişti. Kararın ardından ulusal ve uluslararası tepkiler gelmişti.

Tunus’taki siyasi tutuklulardan Anayasa Profesörü Cevher Bin Mübarek 25 Eylül 2023 tarihinde Nahda Hareketi’nin eski yöneticilerinden Abdulhamid El Celasi, İş ve Özgürlükler için Demokratik Blok Partisi yöneticilerinden Hiyam Et Turki, Cumhuriyet Partisi Genel Sekreteri İsam Eş Şabbi ve eski Demokratik Akım Partisi Genel Sekreteri Gazi eş-Şevaşi de 2 Ekim 2023 tarihinde açlık grevine başlamıştı. Nahda Hareketi de 29 Eylül 2023 tarihinde yaptığı açıklamayla, tutuklu bulunan eski Tunus Meclis Başkanı ve Nahda Hareketi lideri Raşid El Gannuşi’nin 3 günlük açlık grevine girdiğini duyurmuştu.