BM ilk kez İsrail ordusunu ‘kara listeye’ aldı

İsrail ordusu Hamas’ın 7 Ekim’deki Aksa Tufanı Operasyonu ardından işgale başladığı Gazze Şeridi’ne saldırmaya devam ediyor. Hamas’ın operasyonda 1200’den fazla İsrailliyi öldürüp 250’sinden fazlasını da rehin alması ardından başlayan savaşta 37 binin üstünde Filistinli hayatını kaybetti, 1.5 milyonu aşkın sivil yerinden edildi. Yetkililer ölü sayısının açıklanandan çok daha fazla olduğuna vurgu yapıyor, çünkü Gazze’de yıkılan binaların enkazında kaldığı düşünülen binlerce cansız beden var.

İsrail Savunma Kuvvetleri’nin (IDF) bu saldırılarına dünyanın dört bir yanından tepki yağarken tüm çağrılara kulak tıkayan Binyamin Netanyahu hükümeti son olarak 7 Mayıs’ta şeridin en güneyinde yer alan Refah’a karadan girerek burada da yerinden edilen sivillerin öldürüldüğü birçok katliamla tepki çekmişti. Keza Refah, İsrail saldırılarından kaçan Filistinlilerin son sığınağı olmasıyla öne çıkıyordu.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in hazırladığı ve basın aracılığıyla ilk kez gündeme gelen 2023 yılı ‘Çocuklar ve Silahlı Çatışmalar Raporu İsrail’in bu saldırılarını ele alıyor. Raporda çocuklara yönelik silahlı şiddette büyük bir artış olduğu belirtilerek 2023 yılında çocuklara karşı ağır ihlallerin yüzde 21 oranında arttığı vurgulanıyor.

Filistin topraklarında çocuklara şiddet oranı yüzde 155 arttı

Gazze’deki son olaylar ışığında, İsrail ve işgal altındaki Filistin topraklarında çocuklara karşı ağır ihlallerin yüzde 155 arttığı raporda belirtiliyor. Ayrıca 8009 ağır ihlal vakası da kayda geçmiş durumda. Bu ihlallerin 4 bin 360 çocuğa yönelik olduğu ve bunların 113’ünün İsrailli, 4 bin 247’sinin ise Filistinli çocuklar olduğu ifade ediliyor.

Raporda Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te 4 bin 247 Filistinli çocuğa yönelik 7 bin 837 ihlal gerçekleştiği ve bu ihlallerin İsrail ordusu ve yerleşimciler tarafından gerçekleştirildiği kaydediliyor. İsrail ordusu ve güvenlik güçlerinin bu ihlallerin 5 bin 698’ine sebep olduğu da raporun öne çıkan verilerinden. Ancak tablo çok daha vahim çünkü BM’ye göre bu oranlar, bölgede yaşananların sadece bir kısmını yansıtıyor.

906 çocuk gözaltında

İsrail’in 906 Filistinli çocuğu gözaltına aldığı ve BM’nin bu çocukların kötü muamele ve cinsel istismara uğradığına dair bulgulara sahip olduğu bildiriliyor. Ayrıca İsrail ordusunun Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te çocukların insani yardıma erişimini engellediği de raporda yer alıyor.

Raporda şöyle deniyor:

İsrail ve işgal altındaki Filistin toprakları, çocuklara yönelik ağır ihlallerin eşi benzeri görülmemiş bir ölçeğini ve yoğunluğunu ortaya koymaktadır. Bölgede çocuklar kıtlık, ciddi yetersiz beslenme ve önlenebilir ölüm riski altındadır.

BM savaşın üç ayında İsrailli yetkililerin “insani yardım misyonlarının koordinasyonunun engellemesi ve tıbbi bakıma erişimin önüne geçmesiyle ilgili” 23 ayrı insani erişim reddi vakasını doğruladığını da raporda açıklıyor.

BM ayrıca İsrail’in Gazze’ye saldırıları sırasında “sığınak alanları, Birleşmiş Milletler tesisleri, okullar, hastaneler, su ve sanitasyon tesisleri, tahıl değirmenleri ve fırınlar dahil olmak üzere neredeyse tüm kritik altyapı, tesis ve hizmetlerin saldırıya uğradığını” tespit etti.

Raporda İsrail ordusu ve güvenlik güçlerinin yanı sıra Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin Kassam Tugayları ile Filistin İslami Cihat Hareketi’nin askeri kanadı Kudüs Tugayları’nın da listeye alındığı, bu verilerin 2023 yılına ait olduğu ve son dönemde durumun daha da kötüleştiği ifade ediliyor. 2023’ün son çeyreğinde Gazze’deki durum nedeniyle 23 bin ağır ihlalin teyit beklediği raporda belirtiliyor.

Guterres: Gazze’de yıkım daha önce görülmemiş düzeyde

Raporda BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in değerlendirmelerine de yer veriliyor. Guterres “İsrail ordusu ve güvenlik güçlerinin Gazze, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te öldürdüğü ve yaraladığı çocuk sayısından büyük bir dehşet içindeyim. İsrail ordusunun Gazze’de yaptığı askeri operasyonun yol açtığı ölüm ve yıkım daha önce görülmemiş düzeyde” ifadelerini kullanıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise rapora ilişkin bir açıklama yaparak BM’nin “Hamas katillerini destekleyenler arasına katılarak kendisini tarihin kara listesine eklediğini” söyledi.

Raporda çocukların ölüm ve yaralanma oranlarının bir önceki yıla göre yüzde 35 artış gösterdiği ve 2023 yılında çocuklara yönelik 32 bin 990 ağır ihlal kaydedildiği belirtiliyor. Raporda 2023 yılında 5 bin 301 çocuğun öldürüldüğü, 6 bin 348 çocuğun yaralandığı, 8 bin 655 çocuğun silahlı gruplara alındığı, 5 bin 205 çocuğun insani yardıma erişiminin engellendiği, 2 bin 491 çocuğun silahlı gruplarla bağlantılı olduğu gerekçesiyle tutuklandığı ve 4 bin 356 çocuğun kaçırıldığı bilgilerine yer veriliyor.

Bölge bölge insan hakları ihlalleri

BM’nin raporunda çatışmalarda çocuklara yönelik ihlallerin en yoğun yaşandığı yerlerin İsrail ve işgal altındaki Filistin toprakları, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Myanmar, Somali, Nijerya ve Sudan olduğu belirtiliyor. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 3 bin 764, Myanmar’da 2 bin 799, Somali’de 2 bin 283, Nijerya’da 1995 ve Sudan’da 1721 ağır ihlal gerçekleştiği kaydediliyor.

Ukrayna’daki ihlalleri nedeniyle Rus güvenlik güçlerinin hâlâ listede olduğu ve Ukrayna’da 938 ağır ihlal vakasının kaydedildiği belirtiliyor.

Raporda devlet dışı aktörlerin ağır ihlallerin yüzde 50’sinden sorumlu olduğu ve çocukların ölüm ve yaralanmasında en büyük rolü devlet güçlerinin oynadığı vurgulanıyor. Erkek çocuklarının daha yüksek oranda silahlı gruplara katıldığı, öldürüldüğü ve yaralandığı, kız çocuklarının ise daha fazla cinsel şiddete maruz kaldığı ifade ediliyor.

Bu arada rapor sadece BM müfettişlerinin doğrulayabildiği vakaları içerdiğinden, geçen yıl boyunca meydana gelen toplam çocuk ölüm ve yaralanmalarının bir kısmını açıklıyor.

Tanıkların gözünden Nuseyrat katliamı: Dünya bir anda altüst oldu

Refah’ta can, Kahire’de sınır pazarlığı: İsrail tankları batı sınırında, müzakerede sonuç yok