En çok karbon salımı yapan ABD ve Çin’in liderleri Cop28’e katılmayacak

Büyük iklim zirvesi Cop28’in Dubai’de düzenlenmesine günler kaldı. Dünya liderlerinin muhtemelen özel jetleriyle zirveye katılarak iklim kriziyle ilgili endişelerini dile getireceğini düşünüyorduk ancak görünen o ki dünyanın hava kirliliğine ve atmosfere karbondioksit salımına en çok sebep olan iki ülkesi ABD ve Çin zirveye katılmayı bile düşünmüyor. Halbuki bu seneki zirveye 198 ülkeden 70 bin delege katılacak ve şimdiye kadarki en büyük zirve olması bekleniyor. 

Beyaz Saray’ın pazar günü açıkladığı resmi programa göre ABD Başkanı Joe Biden, Dubai’de cuma ve cumartesi günleri yapılacak liderler zirvesine katılmayacak. Son iki yıldır iklim zirvesine katılan Biden’ın bu yılki toplantıya neden katılmama kararı aldığı henüz belli değil. Ancak ABD’nin iklim elçisi ve diğer üst düzey ABD’li yetkililerin Dubai’deki zirveye katılması bekleniyor.

Ülkenin en yetkili isminin zirveye katılmaması, iklim değişikliğine en az sebep olmakla birlikte en çok etkilenen yoksul ülkelerin tepkilerine neden olacağı anlamına geliyor. Zira ABD, küresel ısınmaya neden olan karbon salımı a en çok sebep olan ülkelerden biri. Analistler ise zaten bir ABD başkanının her sene iklim zirvesine katılmasının alışılmışın dışında bir durum olacağını söylüyor.

Son haftalarda mesaisinin büyük kısmını Gazze savaşına harcayan Biden, salı ve çarşamba günleri Colorado’da olacak ve burada seçim kampanyası için düzenlenecek bir bağış toplantısına katılacak ve rüzgâr türbini kulesini ziyaret edecek.

Biden zirvenin başlangıcı olan perşembe günü ise Angola Devlet Başkanı Joao Manuel Gonçalves Lourenço ile görüşecek ve Beyaz Saray’da geleneksel Noel ağacının aydınlatılması etkinliğine katılacak. Dünya liderlerinin katılacağı liderler zirvesinin olduğu cuma günü ise Biden’ın görünürde herhangi bir planı yok.

İklim krizine etkileri farklı farklı olan çok sayıda dünya lideri Cop28’e katılacağını açıkladı. Bu liderlerden biri Amazon’daki ormansızlaşmayı durdurma sözü veren Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva. Bir diğeri ise kısa süre önce mali kaygılar nedeniyle İngiltere’nin iklim hedeflerini erteleyen İngiltere Başbakanı Rishi Sunak. Birleşik Arap Emirlikleri, Suriye’deki iç savaştan beri dünyadan izole hale gelen Suriyeli lider Beşar Esad’ı bile zirveye davet etmişti.  Papa Francis ise akciğer enfeksiyonu olduğu için pazar günkü aktivitelerini yerine getiremedi ancak bu haftaki iklim zirvesine katılacağını bildirdi.

Ancak zirveye dünyanın en büyük karbon salımını yapan ikinci ülkesi Çin’in lideri Şi Cinping de katılmayacak. Çin medyasına göre ülke, Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang ve iklim müzakerecisi Xie Zhenhua tarafından temsil edilecek. Çevre araştırma kuruluşu E3G’den Alden Meyer, New York Times’a yaptığı durum değerlendirmesinde liderlerin zirveye katılmasının önemli olduğunu düşünüyor. Ancak Elden aynı zamanda ABD ve Çin’in kısa süre önce kömür, gaz ve petrolün yerini alması için yenilenebilir enerji kaynaklarını artırmak için ortak bir anlaşma yapmalarına dikkat çekti. Meyer, “Başkan Şi ve Biden eğer temsilcilerinin yaptığı bu çalışmayı geliştirebilirlerse bu zirveye katılmalarından daha önemli olabilir” dedi.

1850 yılından beri Çin’in dünyaya saldığı karbondioksit miktarı 284 milyar ton. Çin’den çok daha önce sanayileşen ABD’de ise bu miktar neredeyse iki katı fazla: 509 milyar ton. Şu anda Çin yıllık olarak 12.7 milyar ton karbondioksit salımı yapıyor. ABD’nin karbon salımı ise 5.9 milyar ton.

Biden’ın zirvenin ikinci haftasına katılıp katılmayacağı belli değil ancak o tarihe kadar diğer dünya liderlerinin Dubai’den ayrılacağı tahmin ediliyor. Dolayısıyla Biden’ın bütün liderler ülkeden ayrılmışken Dubai’ye gelmesine pek olası bakılmıyor.

10’ca bilim arasından: Önümüz Cop28, peki dünya ne durumda?