Erdoğan ve Miçotakis 15 ayda altıncı kez yan yana: Yunan basını görüşmenin olumlu mu olumsuz mu geçtiğinde kararsız

Kıbrıs Harekâtı’nın 50’nci yıldönümü anmalarında gerilen Türk-Yunan gerilimi Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için ABD’de de sürüyor. Buna rağmen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis New York’taki BM binasında bir araya geldi. Olumlu mesajlar verilse de iki ülke “derin sular”da fırtınaya yakalanma riski taşıyor.

İletişim Bakanlığı’nın açıklamasında Erdoğan’ın Miçotakis’e iki ülkenin “iyi komşuluk esasları” doğrultusunda geleceğe emin adımlarla ilerleyebileceğini söylediğini aktardı. Bunun için de diyaloğun güçlendirilmesi ve Atina Bildirgesi’nin “lafzı ve ruhu doğrultusunda hareket edilmesi” gerektiği vurgulandı.

Ancak Yunanistan tarafı görüşmelerle ilgili verdiği detaylarda Miçotakis’in daha ihtilaflı konulara girdiğine işaret etti. Bunların başında Kıbrıs ve kıta sahanlığı meselesi geliyor. Kathimerini’nin haberine göre Miçotakis görüşmesi sırasında Erdoğan’a “Kıbrıs sorununun BM gözetimi altında yeniden görüşülmesi” çağrısı yaptı. Kathimerini’nin haberine göre Erdoğan Miçotakis’in Kıbrıs ile ilgili sözlerine tepki göstermedi. Ancak çağrının cevabını Erdoğan zaten BM kürsüsündeki konuşmasında vermiş, uluslararası toplumu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) tanımaya davet etmişti.

30 dakika sürdü, To Vima olumsuz baktı

Yunan gazetesi To Vima Yunan tarafının Ankara’nın bu konuya bakışını zaten bildiğini, ancak açıklamaların zamanlaması nedeniyle görüşmenin başarılı olma ihtimalinin iyice zora girdiğini yazdı. Bunun sonucu olarak liderlerin görüşmesinin sadece protokol gereği 30 dakika ile sınırlı kaldığına işaret etti. Bu arada Kathimerini’nin aksine To Vima Kıbrıs meselesinin görüşmelerde muhtemelen ele alınmadığını yazdı.

KKTC’yi Türkiye dışında dünyanın hiçbir ülke tanımıyor. Buna Azerbaycan dahil. Avrupa, Kıbrıs’ta iki kesim ve iki toplumlu federatif çözümden yana ve Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinin gelişebilmesi için Kıbrıs meselesinin çözümünü masaya sürüyor. Oysa hem Ankara hem de Lefkoşa, geçmişte Kofi Annan Planı’na evet diyenler Kıbrıs Türkleri olmasına rağmen cezayı çekenin yine Kıbrıs Türkleri olduğunu söyleyerek bu fikre yanaşmıyor. Erdoğan Kıbrıs Barış Harekâtı anmalarında KKTC’nin Güney Kıbrıs denkliğinde bir ülke olarak tüm dünyada kabul edilmesini temenni etmişti.

Kathimerini yine de To Vima kadar olumsuz düşünmüyor. Gazete göre her iki ülke de kördüğüme dönmüş Kıbrıs ve kıta sahanlığı sorunları nedeniyle yeniden kendilerini “Bir gece ansızın gelebiliriz” noktasına getirmek istemiyor. Bunun işaretini de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Yunan mevkidaşı Yorgos Gerapetritis’e Atina Deklarasyonu temelinde iki ülke arasında Ocak 2025’te Ankara’da düzenlenecek bir sonraki Yüksek İşbirliği Konseyi toplantısının hazırlıklarına başlaması talimatı verildi. Hazırlıkların bir parçası olarak Fidan’ın yıl bitmeden Yunanistan’ı ziyaret etmesi bekleniyor.

Göç meselesi masada

Erdoğan ve Miçotakis’in baş başa görüşmesi Temmuz 2023’te Vilnius’taki ilk görüşmelerinden bu yana geçen 15 ayda altıncı görüşme oldu. İki liderin Vilnius’taki ilk buluşması sorunların büyük oranda çözüleceği gelecek toplantılara zemin hazırlar diye düşünülmüştü. Bu hedefe tam olarak ulaşabilmiş sayılamasak da ihtilaflı sorunlar dışişleri bakanları düzeyinde ele alınıyor. Diyalog yolunun tamamen kapanması da iki liderin verdiği mesaj zaten. Erdoğan geçen yıl Yunanistan’ı ziyareti sırasında “Denizi geçip de nehirde boğulanlardan olmayalım” dedi.

Bu arada kıta sahanlığı gündeme gelmiş olsa da kısa bir konuşmanın ardından konuyla ilgili görüşmelerin dışişleri bakanları tarafından planlanması sonucuna varıldı. Bir diğer tartışma konusu da kaçak göçtü. İki ülke önümüzdeki dönemde göç konusundaki işbirliklerini artırma konusunda mutabık kaldı. Bunun için iki ülkenin göç bakanlarının da yakında bir araya gelmesi planlanıyor.

Erdoğan ile görüşmesinden sonra CNN International’da Cristiane Amanpour’a konuşan Miçotakis, Erdoğan ile bir yılda altıncı kez bir araya gelmelerinin “kayda değer bir ilerleme” olduğunu söyledi. Miçotakis sözlerinin devamında “Kıta sahanlığı gibi anlaşamadığımız konularda iletişim kanallarının açık olması önemli” dedi. Yunan hükümet kaynakları toplantıdan sonra “İyimserliğimizi koruyoruz” açıklaması yaptı.

Kathimerini analizle karışık haberinde “Ege’deki ‘sakin sular’ Atina için bariz bir kazanç. Ancak göç krizi gibi halının altını süpürülemeyecek konular önümüzdeki aylarda gündeme taşınacaktır. Yunan hükümeti ulusal çıkarlarını gözetmek şartıyla müzakerelere istekli olsa da zaman geçtikçe ve Atina ile Ankara’daki siyasi süreç daraldıkça anlamlı ve etkili müzakerelerin gerçekleşme olasılığı da azalacak” diye yazdı.

Erdoğan BM kürsüsünde: Netanyahu cinayet şebekesi durdurulmalıdır