Cuma gündemi: Başakşehir’in rakibi kim olacak?
Erken seçime giden İngiltere'de Başbakan Sunak ve ana muhalefet lideri Starmer canlı yayında son kez kozlarını paylaştı. İkilinin tartışmasına vergi konusu yasadışı göçmenler ve Brexit damga vurdu.
İngiltere kritik bir dönemeçten geçiyor. Yaklaşan genel seçimlerde halk ülkenin siyasi geleceğini şekillendirecek. Seçmenler 2020’deki Brexit süreci (İngiltere’nin AB’den ayrılışı) sonrası dönemde ekonomik ve sosyal politikalar, sağlık sistemi, eğitim ve iklim değişikliği gibi önemli konularda tercihlerini yapacak.
Muhafazakar Parti ve İşçi Partisi arasındaki rekabetin yanı sıra Liberal Demokratlar, Yeşiller ve diğer partiler de seçmenlerin oylarını kazanmak için yoğun kampanya yürütüyor. Seçimlerin sonucu sadece ülkenin iç politikalarını değil uluslararası ilişkilerini ve Avrupa Birliği (AB) ile olan bağlarını da etkileyecek. İngiltere halkı 4 Temmuz’da sandık başına giderek ülkenin gelecek beş yılını belirleyecek kararını verecek.
Seçimler için heyecanlı geri sayım sürerken İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer gelecek Perşembe günü yapılacak genel seçimler öncesinde son televizyon tartışmalarında karşı karşıya geldi. Tartışma vergi politikaları, göçmenlik, cinsiyet ve Brexit gibi önemli konulara odaklandı.
Sunak BBC’de yayınlanan 75 dakikalık programda Starmer’ı vergi artırma planları ve yasadışı göçle mücadele stratejisi olmamakla suçladı. Starmer ise Sunak’ı finansal destek olmadan vergi vaatleriyle ve seçmenlerin ihtiyaçlarına duyarsız kalmakla eleştirdi.
Nottingham Trent Üniversitesi’nde gerçekleştirilen etkinlikte izleyicilerden gelen sorular iki lider için de önceden bilinmiyordu. Bir katılımcı “Gerçekten ikiniz de en iyi seçenek misiniz?” diye sordu.
İşçi Partisi lideri, Sunak’ı genel seçimlerin zamanlaması ve Muhafazakar adayların tepkileri üstünden eleştirdi. Sunak “Mevcut sorunların ciddiyetini ve hassasiyetini göz önünde bulundurarak bunları doğru şekilde ele almak benim için önemliydi ve ben de öyle yaptım” dedi.
Seçim anketleri İşçi Partisi’nin zaferini öngörürken bu TV tartışması Sunak’ın durumu lehine çevirmek için son şansı olabilirdi. Bu nedenle tartışmada elinden geleni yaptı. Seçim kampanyasının başında olduğu gibi rakibini vergi konusunda sıkıştırmaya çalıştı.
Daily Telegraph’ta çıkan bir haberde İşçi Partisi’nden Darren Jones’un ekonominin karbondan arındırılmasının yüz milyarlarca sterline mal olacağını söylediği belirtilmişti.
Starmer ise hükümetin taahhüt ettiği harcamalar dışında yatırımcıların da desteğini beklemenin doğru olduğunu ifade etti. Sunak ayrıca olası bir İşçi Partisi hükümeti altında “emeklilerin, emeklilik vergisine tabi olacağını” söyledi.
BBC Doğrulama Servisi’ne göre Muhafazakar Parti emeklilik vergisi alınmayacağını taahhüt etmişti ancak İşçi Partisi bu konuda yorum yapmadı. Bu nedenle bu İşçi Partisi’nin emeklilik vergisi planladığı anlamına gelmiyor.
Starmer Başbakan’ın “En az iki bin pound daha fazla vergi ödemeyi göze alabilir misiniz?” sorusuna tepki göstererek onu “yalan söylemekle” suçladı.
Küçük bir işletme sahibi Avrupa Birliği ile ticareti geliştirmek için ne yapacaklarını sorduğunda iki lider Brexit konusunda karşı karşıya geldi.
Sunak, AB ile yeni bir ticaret anlaşması yapmanın tek yolunun “serbest dolaşıma” izin vermek olduğunu belirtirken, Starmer ise, “AB’ye geri dönmeyeceğiz, tek pazara veya gümrük birliğine yeniden katılmayacağız ve serbest dolaşımı kabul etmeyeceğiz” dedi ve “Yaptığımız kötü anlaşmadan daha iyi bir anlaşma yapabileceğimizi biliyorum ve bunun için mücadele edeceğim” diye ekledi.
Sunak rakibine yasa dışı göç ve küçük tekne geçişlerini durdurma konusunda sorular yöneltti. Starmer, Sunak’ın bazı sığınmacıları Ruanda’ya gönderme planlarından bahsederken Başbakan defalarca Starmer’ın planlarını sorarak onu susturdu.
Sunak, Starmer’a İngiltere’den ret alan sığınmacıları geri göndermek için Taliban’la bir anlaşma yapmayı planlayıp planlamadığını sordu.
Tartışma boyunca Starmer İngiltere ve Galler’deki başsavcılık kariyerine ve işçi sınıfı geçmişine vurgu yaptı. Sunak’a “gerçek dünyadan kopuk” olduğunu söyleyerek saldırdı.
İşçi Partisi lideri Sunak’ı sosyal yardımlar konusunda uzak olmakla suçlarken stüdyodaki izleyicilerden alkış aldı. Starmer, insanların işlerine geri dönmesi yönündeki planlarını anlatırken Sunak’a “Eğer ülke çapındaki dinleyicileri daha sık dinlerseniz, o kadar da kopuk olmayabilirsiniz” dedi.
Bu arada ülke seçim atmosferine bürünürken iki lider son olarak üç hafta önce ITV News canlı yayınında kozlarını paylaşmıştı.