Kerkük’te gerilimi düşürme çabası: O binayı KDP almayacak

Irak sınırları içindeki Kerkük kenti petrol zengini bir bölge olmasından dolayı sık sık tansiyonun yükseldiği bir bölge. Bir süre terör örgütü IŞİD’in eline geçse de Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) bağlı Peşmerge güçleri 2014 yılında kentin kontrolünü ele geçirdi ancak bağımsızlık referandumunun ardından Irak ordusu 2017’de kente girdi.

Ordu, Kürt güçlerini Kerkük’ten çıkardı, IKBY’nin iktidardaki Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) ait bina boşaltılarak Operasyonlar Komutanlığı karargahı yapıldı. Ancak Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani, 18 Aralık 2023’te yapılması planlanan il meclis seçimlerinden önce söz konusu binanın KDP’ye iade edilmesi emrini verdi.

Ne var ki 25 Ağustos’ta bir grup Haşdi Şabi destekçisi, Kerkük-Erbil otoyolunu kapatarak bu kararı protesto etti. Kerkük’teki Sünni Arap aşiretleri ve Türkmenlerin de protestolara katıldığı bildirildi. Bu sefer de KDP destekçisi gruplar, Kerkük’teki Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Rahimawa’da bir araya gelerek, Erbil-Kerkük yolunun açılması için eylem düzenledi. Kürtlerin, yolları kapatan kişilerin bulunduğu alana yaklaşmasının ardından kolluk güçleri ateş açtı. Olaylar sırasında 4 kişi yaşamını yitirirken en az 15 kişinin de yaralandığı öğrenildi.

Sudani, ‘siyasi partileri, toplumsal örgütleri ve toplum liderlerini çatışmaları önlemeye, güvenlik, istikrar ve düzeni korumak için üzerlerine düşeni yapmaya’ çağırdı. Kentteki sokağa çıkma yasağı kaldırıldı ve kapatılan Kerkük-Erbil karayolunun açıldığı duyuruldu.

Irak Federal Mahkemesi, Kerkük Arap Milletvekili Vasfi Asi’nin ordu karargahının KDP’ye verilmemesi için açtığı davayı görüşerek karara bağladı. Mahkeme yetkililerince yapılan açıklamada, “Sudani’nin Kerkük’teki Ortak Operasyonlar Gücü karargahının boşaltılması yönündeki kararını durdurma kararı alındı. Mahkemenin bu kararı, tüm yetkililer için kesin ve bağlayıcıdır” denildi. Bu duyurunun ardından kararı protesto edenlerin binanın önüne kurdukları çadırları toplayarak eylemlerine son verme kararı aldığı bildirildi.

Rusya’dan sonra İran’a geçen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan basın toplantısı sırasında Kerkük’te son günlerde yaşananlara değinerek, “Kerkük’ün huzur ve istikrarı Irak’ın bütününün huzur ve istikrarına etki ediyor. Kerkük’ü barış içinde bir arada yaşama kültürünün sembolü olarak görüyoruz. Şehirde son dönemde artış gösteren PKK mevcudiyetine süratle son verilmesini Irak makamlarından talep ediyoruz” dedi.

“Irak’ın asli ve kurucu unsurlarından olan Türkmenlerin ana yurdu olan Kerkük’te olanları üzüntü ve kaygıyla karşılıyoruz” diyen Fidan, “Türkmenlerin haklarının korunması, Irak politikamızın ana politika unsurları arasında yer alıyor. Türkmenleri her alanda desteklemeye devam edeceğiz” vurgusunda bulundu.