Rusya’ya ihracat: ABD bir ay izledi, Türkiye’nin 174 milyon doları uçtu
Haniye suikastının ardından İsrail'e olası karşı saldırı senaryoları tartışılırken ABD, bölgedeki müttefikine destek için ilave savaş uçakları gönderme kararı aldı.
ABD Başkanı Joe Biden dün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde “İran tehdidi karşısında İsrail’e daha fazla askeri yardım sağlamaya hazırlandıklarını” belirtti.
Öte yandan Biden yaptığı basın açıklamasında Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’ye yönelik suikastın “ateşkes umutlarını nasıl etkilediği” sorusuna “Pek yardımcı olmadı” şeklinde yanıt verdi.
Biden Ortadoğu’da artan tansiyondan “derin endişe” duyduğunu ifade ederek Netanyahu ile yaptığı görüşmenin “çok açık” geçtiğini söyledi. ABD’nin 81 yaşındaki Başkanı “Bu konuda çok net oldum. Ateşkes için bir temelimiz var ve Netanyahu’nun bu temelin üzerinde hareket etmesi gerekiyor” dedi.
New York Times’a konuşan bir askeri yetkili, Ortadoğu’daki Amerikan kuvvetlerinin ABD askerleri ve müttefiklerini İran veya İran destekli milislerden gelebilecek tehditlere karşı korumak için “gerekli önlemleri” aldığını bildirdi. Yetkili, bölgeye hangi tipte ve kaç adet uçağın gönderileceğine dair çalışmaların devam ettiğini belirtti.
ABD Savunma Bakanı Lloyd J. Austin ve diğer üst düzey yetkililerin nihai onayı beklenirken, Ortadoğu’ya ek savaş uçakları gönderme hazırlıkları hızla sürüyor.
CNN’de konuşan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby Ortadoğu’da artan gerilim ve ABD yönetiminin tepkisini değerlendirdi. Biden’ın Netanyahu ile yaptığı görüşmede “İran tehdidine karşı İsrail’e ek askeri destek sağlanması” konusunun ele alındığını belirten Kirby, İsrail’in güvenliği konusunda hassasiyetlerini yineledi.
Kirby İran’ın İsrail’e yönelik tehdidine dikkat çekerek “Gönderilecek askerler konusunda detaylara şu anda giremiyorum. Ancak bölgede gerekli kaynaklara ve kapasiteye sahip olduğumuzdan emin olmalıyız. Şu anda Savunma Bakanlığımız bu konu üzerinde çalışıyor” dedi. Sunucunun, gönderilecek askeri kaynağın askerleri mi yoksa diğer askeri teçhizatları mı kapsadığı sorusuna ise Kirby “Muhtemelen ikisinin kombinasyonu olacaktır çünkü askeri bir donanım gönderdiğinizde onu kullanacak personeli de göndermeniz gerekir” yanıtını verdi.
Ayrıca ABD’nin bölgedeki müttefiklerine destek sağlamak amacıyla hava savunma sistemlerini ve deniz kuvvetlerini de güçlendirdiği bildirildi. Pentagon yetkilileri, bu adımların bölgedeki istikrarı koruma ve İran’ın olası saldırılarını caydırma amacı taşıdığını belirtti.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh günlük basın toplantısında Savunma Bakanı Lloyd Austin’in İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile yaptığı telefon görüşmesi hakkında bilgi verdi. Singh, Austin’in Gallant ile sabah yaptığı telefon görüşmesinde “İran ortakları ve vekillerinin oluşturduğu istikrarsızlaştırıcı tehditler hakkında” konuştuğunu belirtti.
Austin’in, Gallant’a “İsrail’in güvenliğine yönelik sarsılmaz desteğini yinelediğini” ve Pentagon’un İsrail’in savunmasını desteklemek için aldığı ek önlemler hakkında bilgilendirdiğini aktaran Singh, bu önlemler arasında “gelecekteki savunma gücü duruşu değişiklikleri” de bulunduğunu kaydetti.
Singh, Austin’in Gallant’a bölgede gerginliğin tırmanmasının “kaçınılmaz olmadığını” ve tüm ülkelerin tam ateşkes ve rehine serbest bırakma anlaşması gibi adımlarla gerginliği azaltmanın faydalarını göreceğini vurguladığını belirtti.
Bir gazetecinin “Bu şekilde İsrail’in savunmasının güçlendirilmesi, ABD’nin devam ettirmek istediği ateşkes anlaşması sürecini istikrarsızlaştırmak için İsrail’e bir tür ödül anlamına gelmiyor mu?” sorusunu yanıtlayan Singh “Hayır, İsrail’in savunması için yeteneklerimizi güçlendiriyoruz ve bu doğası gereği savunma amaçlıdır” dedi.
ABD’li yetkili ayrıca Austin’in ABD kuvvetlerinin güvenliğini artırmak, İsrail’in savunmasına güçlü destek sağlamak ve ABD’nin bölgede gelişen krize yanıt vermeye hazır olduğundan emin olmak için bölge çapında kuvvetlerin duruşunu yeniden düzenleyeceğini belirtti. Bölgeye hangi askeri varlıkların ne zaman sevk edileceği konusunda detay vermeyen Singh “Bu Bakan Austin’in karar vereceği bir konu” şeklinde konuştu.
7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarının ardından, ABD-İsrail ilişkilerinde önemli gelişmeler yaşandı. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, İsrail’e olan desteğini hızla artırarak bölgedeki gerginliğin daha da tırmanmasını önlemeye çalıştı.
Ekim saldırılarının hemen ardından ABD İsrail’e önemli miktarda askeri yardım göndermeye başladı. Başkan Biden İsrail’e 14 milyar dolarlık ek askeri yardım paketi sunulacağını açıkladı. Bu paket füze savunma sistemleri, F-35 savaş uçakları ve mühimmat gibi kritik askeri teçhizatları içeriyor. Ayrıca ABD donanması iki uçak gemisi ve birçok savaş gemisini Doğu Akdeniz’e konuşlandırarak bölgedeki askeri varlığını artırdı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin İsrail’e tam destek verdiklerini belirterek İsrail’in kendini savunma hakkını vurguladılar. Blinken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesinde ABD’nin İsrail’in güvenliğine olan bağlılığını bir kez daha yineledi. Bu arada ABD özel harekat birimleri İsrail ordusuyla istihbarat paylaşımı ve operasyonel planlama konularında işbirliği yaptı.
Washington İran ve İran destekli grupların İsrail’e yönelik tehditlerine karşı ciddi önlemler aldı. Bölgede artan gerilimi kontrol altına almak ve daha geniş çaplı bir çatışmayı önlemek için bölgeye ek hava ve kara kuvvetleri gönderildi. Özellikle ABD’nin bölgedeki varlığı İran’ın ve Hizbullah’ın İsrail’e yönelik olası saldırılarını caydırmayı amaçlıyor.
ABD bu süreçte ayrıca İsrail’in iç güvenliğini sağlarken uluslararası hukuka uyma gerekliliğini vurguladı. Başkan Biden İsrail’in kendini savunma hakkını desteklerken, sivil kayıpların en aza indirilmesi gerektiğini belirtti. ABD İsrail’e yapılan askeri yardımların, insani yardımların kesintisiz devam etmesine yönelik şartlar da içerdiğini bildirdi.
Hamas’ın saldırıları, ABD’nin Ortadoğu’daki genel politikalarını da etkiledi. Biden yönetimi bölgedeki istikrarı koruma ve terörle mücadele politikalarını yeniden değerlendirdi. Hamas’ın saldırıları ABD’nin Filistin sorununa yönelik çözüm çabalarını daha da zorlaştırdı ve İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki normalleşme sürecini tehlikeye attı.
Ekim 2023’teki olayların ardından ABD-İsrail ilişkileri askeri ve diplomatik işbirliği açısından daha da güçlendi. ABD, İsrail’e olan desteğini sürdürerek bölgedeki gerginliği azaltmaya çalışırken, uluslararası hukuka uygunluk ve insani yardım konularına da dikkat çekiyor. Biden yönetimi, Ortadoğu’daki istikrarı koruma ve terörle mücadele konusundaki kararlılığını sürdürüyor.
Bu gelişmeler ışığında ABD ve İsrail’in karşılıklı stratejik ve askeri işbirliği bölgedeki dengeleri şekillendirmeye devam edecek gibi görünüyor.